 |
|
АкушерствоАнатомияАнестезиологияВакцинопрофилактикаВалеологияВетеринарияГигиенаЗаболеванияИммунологияКардиологияНеврологияНефрологияОнкологияОториноларингологияОфтальмологияПаразитологияПедиатрияПервая помощьПсихиатрияПульмонологияРеанимацияРевматологияСтоматологияТерапияТоксикологияТравматологияУрологияФармакологияФармацевтикаФизиотерапияФтизиатрияХирургияЭндокринологияЭпидемиология |
ПАТАНАТОМИЯ
"петехия" термини билдиреди:майда нуктели канкету,диапедездин салдарынан даму,теринин коныркайлык пигментин сактау ”Жолбарыс териси" таризди журекке тан белгилер:+миокардта саргыш тусти жолактар пайда болады+паренхималык дистрофияга жатады+кардиомиоциттердин цитоплазмасында май пайда болады «Жолбарыс териси» таризди журекке тан белги:майлы дистрофия,эндокардта саргыш-ак жолактардын пайда болуы ошакты дистрофиянын дамуына байланысты,кесип караганда миокард комески,саргыш-коныр тусти «Орныкты рак» сипатталады:базалди мембранасы бузылмаган инвазивтиемес рак «Рак инжулеринин» тузилуи тан окпе рагы: жалпак жасушалы «Шырышты ракка» сипаттама:аденогенди рак, коп молшерде шырыш болетин «Исиктер гистогенези» тусинигинин себеби:тиндик шыгу теги «Экхимозга» сипаттама:3-5 см-ге дейин ири канкету,кобинде менингит кезинде кездеседи,жазыкты, тыгыз канкету 60 жастагы ер адам бираз уакыттан бери фиброзды-каверналык туберкулезбен ауырган. Биылдан бери буйректеринин кызмети нашарлап, созылмалы жеткиликсиздиги дамыган. Наукас окпесинен кан кетип, кайтыс болган: +буйрек жеткилксиздиги екиншилик амилоидоздан дамыган+диагностика ушин конго рот бояуы колданылады+буйректери улкен, тыгыз, беткейи жылтыр 64 жастагы айел сонгы 6 айда алсиреп, 10 кг-га жудеген. Бауырын зерттегенде, онын колеми улкейип, беткейи туйин таризди озгергендиги аныкталган. Ал ректороманоскопия жасаганда, сигма таризди ишегинде, ортасы жараланган, ишектин кабыргасын циркулярлы турде камтыган улкен, тыгыз исик аныкталган:+бауырда – гематогенди метастаз+безди эпителийден дамитын катерли исик+ишекте дамыган исик – аденокарцинома 67 жастагы, узак жылдар бойы ишек артерияларынын атеросклерозымен ауырып журген айел, «жедел курсак» клиникасымен ауруханага тускен. Лапаротомия жасаганда, ащыишек илмектеринин некроздык озгеристери аныкталган: +ишекте ылгалды гангрена дамыган+ишек кабыргасы исинген, коныр-кара тусти+себеби – ишек артерияларынын тромбозы Аавтономды исиктин осуи тан:катерли исиктерге,аденокарциномага,рабдомиосаркомага Аавтономды исиктин осуинин себеби: исиктердин озин ози баскаруга кабилеттилиги,тиндердин дифференцировка мен пролиферацияга бакылауынын болмауы Аатрофия сипатталады:агзанын кызметинин томендеуимен,тиршиликтеги агзанын тиннин, жасушанын колеминин киширеюи,агзанын олшеминин киширеюимен Агымына байланысты кабынудын турлери болинеди:жедел,созылмалы; жеделдеу Аденовирус неге байланысты тропизмга ие: энтероцитке; коздин шырышты кабатынын эпителии; тыныс жолдарынын эпителиине Аденомага тан белгилер:+безди эпителийде дамиды+исик тининде стромасы басым болса «фиброаденома» деп аталады+призмалык эпителийде дамиды АИТ (ВИЧ)-инфекция бул:журе пайда болган иммунды жетиспеушилик синдромы дамитын инфекция,вирус жане иммуножетиспеушилик асеринен дамитын ауру,иммунды жуйенин тотальди алсиреуинен АИТ (ВИЧ)-инфекциямен ауру каупиги жогары:нашакорлар,гемофилиямен ауыратындар,гомосексуалистер АИТ (ВИЧ)-инфекциянын патогенезинде ажыратылатын сатылар:пре-спид,лимфаденопатиянын жайылуы,иммуножетиспеушилик синдромы Ак тромбтардын сипаттамасы:+беткейи кедир-будырлы, гофриленген+консистенциясы тыгыз+курамында тромбоциттер, фибрин, лейкоциттер бар Ак тромбтын курамына киреди:+тромбоциттер+фибрин+лейкоциттер Ак тромбынын курамы бул:лейкоциттер,фибрин,тромбоциттер Алгидти кезен сипатталады:кан танкурайлы желе туси коюланады,кокбауырдын киширею, тыгыздалуы, кебуи,кан кысымынын томендеуи, лейкоцитоз Альтерациянын морфологиялык мани:дистрофия жане некроз Амилоидозга тан макроскопиялык сипаттама:агза улгайган,тыгыз консистенциялы,май баскан тур Аортадагы кабыргалык тромбка ерекше тан сипаттама болып саналады:бети катпарлы пишинди,артериосклероз кезинде дамиды,бас миынын инфарктына акелуи мумкин Аралык тиннин кабыну белгилери:паренхималык агзалар стромасындагы диффузды жасушалык синбелену, паренхималык агзалар стромасындагы ошакты жасушалык синбелену,натижеси склероз Арнайы гранулемалардын турлери:+мерездик+туберкулездик+алапестик Арнайы гранулемалардын турлери:туберкулезди,мерезди,лепралык Арнайы даму орны бар эпителиалди исиктерге жатады:фиброаденома,буйрек аденомасы,калканша без рагы Арнайы онимдик кабынудын морфологиялык сипаттамасы:+гранулемалардын калыптасуымен журед+туберкулезге тан кабыну+синбелер лимфоциттерден турады Артериалды гиперемия:ангионевротикалык,тыгындалып калу,вакаттык Асказан аденокарциномасына тан емес:исиктин экспансивти осуи;жергиликтидеструкциялыоседи;тубулярлы, емизикшели осудин болмауы Асказанда келеси катерсиз исиктер кездеседи:фиброаденома,неврилемома,аденома Аскынуы ретинде амилоидоз дамитын аурулар: +ревматоидты артрит+туберкулез+бронхоэктаздык ауру Астыда корсетилген озгеристер эксудацияга жатады: Кан тамырларынын откизгиштигинин жогарылауы; эритроциттердин, лейкоциттердин диапедезы; гистиогенди жане гематогенди жасушалардын кобеюи Атипизмнин турлери болинеди:генетикалык,антигендик,морфологиялык Атрофиянын сипаттамасы:+жасушаларда липофусцин пигменти жинакталады+жалпы жане жергиликти турде дамуы мумкин+физиологиялык жане патологиялык болуы мумкин Аутопсияда кенеттен олген наукастын окпе артериясы баганынын куысында кабыргасымен жалгаспаган, тыгыз, сур-кызыл тусти «курттар» таризди кан уйындылары аныкталган:+бул – тромбоэмболдар+аяк веналары варикозды кенейген+пульмонокоронарлы рефлекстен кайтыс болган Аутопсияда: азотемиялык уремиядан кайтыс болган наукастын эпикарды булынгыр, исинген, бетине жипшелер мен кабыршактар туринде жиналган, онай сылынып алынатын,сары-сур тусти заттар жабыскан.Ток ишектин шырышты кабыгы исинген, сур-коныр тусти, тыгыз жабыскан кабыршактары бар:+перикардта крупозды кабыну дамыган+ишекте дифтериялык кабыну дамыган+фибринди кабынудын турлери Аутопсияда: журек колеми улкейип, эпикард астында калын май кабаты аныкталган:+журектин семируи дамыган+строма-тамырлык дислипидоз дамыган+май журекин он болиминде кобирек жиналады Аутопсияда: туберкулезден олген наукастын окпелеринде коптеген, улкендиги тарынын даниндей (1-2 мм-дей) ак-сары тусти туйиншелер аныкталган:+бул – туберкулездик гранулемалар+окпеде арнайы онимдик кабыну дамыган+туйиншелердин ортасында – казеозды некроз Базалиомага сипаттама (базалди-жасушалы рак):жергиликтидеструкциялы оседи,майда домалак немесе уршык таризди жасушалардан куралган Балаларда жии кездесетин буйрек рагы:буйрк аденокарциномасы,Вильмс мисиги,Медуллярлы рак Балалардагы исиктердин осу ерекшелиги:жии эмбрионалди тиннин бузылуынан дамиды,саркоманын басым болуы жане рактын дамуынын сирек болуы,кобинде катерсиз исиктердин басым болуы Балалардагы жедел лейкоздын ерекшеликтери: улкендерге караганда жии кездеседи; лейкоздык синбелердин барлык агзаларда кен таралганы Балалардагы исиктердин осу ерекшелиги: жии эмбрионалди тиннин бузылуынан дамиды; саркоманын басым болуы жане рактын дамуынын сирек болуы; кобинде катерсиз исиктердин басым болуы Балалык шактагы саркоманын басым болуы:рабдомиосаркома.остеогенная саркома,лимфосаркома Бауырастылык саргаюдын дамуына алып келетин себептер:уйкы бези басынын рагы,от жолдарынын исиги;жалпы от жолдарынын немесе бауырдын тыгындалуы,басылып калуы Бауырастылык саргаюдын дамуына алып келетин себептер:уйкы бези басынын рагы,от жолдарынын исиги,бауыр циррозы Бауырдын майлы дистрофиясына тан белгилер: +негизги себеби маскунемдик+бауырдагы май Судан III бояуымен аныкталады+бауыр улкейген, болбыр, саз таризди, сары-коныр тусти Безди эпителийден дамитын катерли исиктин морфологиялык сипаттамасы:+асказанда дамиды+алдымен лимфогенди жолмен метастазданады+катерсиз аналогы-аденома Безди эпителийден дамитын исиктер:+папиллярлы аденома+аденокарцинома+фиброаденома Бейимделу бул:омирсуру удеристери, онын туринин сакталуына багытталган Белокты паренхималык дистрофиянын микроскопиясына тан:цитоплазмада ири гиалинди белокты тамшылардын болуы,суйыктыкка толган вакуольдердин болуы,цитоплазмада коптеген дан таризди наруыздардын пайда болуы Бенс -Джонс белогы аныкталатын ауру бул: миеломды ауру Березовский –Штернберг жасушалары кездеседи: Ходжкин Лимфомасында; нодулярный (туйинди) склерозда Бласттык жасушалар мен лейкоциттер санына байланысты лейкоздын келеси турлерин ажыратуга болады:лейкемиялык,лейкопениялык,сублейкемиялык Бронхобиопсияны микросопиялык зерттегенде копкабатты жалпак эпителийдин уялар таризди жиналган атипиялык жасушаларынан туратын, кей жерлерде «маржандар» калыптаскан исик аныкталган:+наукастын анамнезинде созылмалы бронхит болган+бронх эпителиинин метаплазиясы натижесинде дамыган+бул – муйизденетин жалпакжасушалы обыр Буйректе жии кездесетин тас курамы бойынша:оксалаттар,фосфаттар,ураттар Буйректин астауша-несепагар сегментинин озегинде куысын тыгыз битеп турган конкременттер орналаскан.Буйрек улкейип, иши сары тусти суйыктыкка толган:+калыптаскан конкременттер ураттар+буйрек паренхимасы жукарган+гидронефроз дамыган Биринши туберкулездик кешенге тан:буйрек, суйек жане окпедеги локализация,казеозды пневмония фокусы (аффекти), лимфангит жане лимфаденит Биринши туберкулездик кешеннин натижеси:оссификациялану,каркынды осу,петрификация Бириншилик мерездик аффект сипаттамасы:катты жара,катты шанкр,жыныс агзаларындагы локализациясы Вегетативти нерв жуйеси исиктерине жатады:параганглиома,ганглионеврома,катерли параганглиома Вильмс исигине тан сипат: тутикшели тубулярлы, гломерулярлы курылымды; май тининин болуы; колденен-булшыкет талшыгынын болуы Веналык созылмалы жалпы кан толу кезинде дамитын белгилер: +мускатты бауыр+анасарка+окпенин коныр индурациясы Веналык созылмалы жалпы кан толудын сипаттамасына жататын белгилер: +окпелерде коныр индурация дамиды+даму себеби- журектин созылмалы жеткиликсиздиги+бауыр улкейеди, тыгыз, кесиндисиндеги тури мускат жангагы таризди Вирустын берилу жолдары:жыныстык,канга дарини парентаралди енгизу,трансплацентарлы ВИЧ-инфекция кезиндеги катерли исик:СаркомаКапоши,Беркит лимфомасы,ОЖЖ-нын бириншилик лимфомасы ВИЧ-инфекциянын клиникалык сатысы:ОЖЖ-нын закымдануы,окпелик тури,асказан-ишек синдромы Гангрена дегенимиз:некроздын клинико-морфологиялык формасы,тиннин туси миндетти турде озгеретин некроз,сырткы ортамен тикелей катынаста болатын тиннин некрозы Гангрена кобинде дамитын агзалар:окпеде,от кабшыгында,ишектерде Гангрена тузиле алатын агзалар:окпе,жатыр,ишек Гангренага тан типтик локализациясы:ишектер,окпе,аякта Гангренанын турлери:кургак,ылгалды,газды Гемангиома бул исик:шыгу теги мезенхималы,капиллярлык, веналык, каверналык тури,эндотелий жасушаларымен астарланган, артурли олшемдеги кантамырынан курастырылган Гематогенди туберкулездин окпени закымдау каркындылыгынын артыкшылыгы:жедел милиарлы туберкулез,созылмалы милиарлы туберкулез,созылмалы улкен ошакты туберкулез Гемоглобиногенди пигменттер, калыпты жагдайда кездеседи:гемосидерин,билирубин,ферритин Гемоглобиногендик патологиялык пигменттерге жатады:+гематоидин+гематин+порфирин Гемоглобиногендик пигменттерге жатады: +ферритин+гематин+билирубин Гемоглобиногендик физиологиялык пигменттерге жатады:+гемосидерин+ферритин Геморрагиялык синдром тан сипатпен журетин исик: лимфома Гиалинди - тамшылы паренхиматозды дистрофияга тан сипат:Маллори денешиктери (цитокреатин),трансформация,тоталди немесе фокалди некроз Гиалинди -тамшылы дистрофияга тан белгилер: +жасуша цитоплазмасындагы акуыздын денатурациясы+паренхималык диспротеиноздын тури+натижеси – коагуляциялык некроз Гиалинозга тан белгилер: +диспротеинозга жатады+плазморрагия натижесинде дамиды+кайтымсыз процесс Гидропиялык дистрофия жии байкалады:буйректе,бауырда,териде Гидропиялык дистрофиянын патогенезинде манызы бар факторлар: +мембрана откизгиштигинин бузылуы+диффузиялык жане осмостык механизмнин бузылуы+жасушадан тыс кенистиктен жасушага суйыктыктын енуи Гиперкальциемияны дамытатын патологиялык жагдайлар: +миеломды ауру+гиперпаратиреоидизм+Д гипервитаминозы Гиперкальциемиянын дамуымен сипатталатын аурулар: +калканшаманы безинин аденомасы+калканшаманы безинин гипофункциясы+Д гипервитаминозы Гипермеланоз кобинде кездеседи:лентиго,невуста,Аддисон ауруында Гипокальциемиянын себеби:тагаммен кальцидин тусуинин жеткиликсиздиг,паратгормонынын тузилуинин азаюы,реналди нанизм Гранулема морфологиялык белгилери бойынша ажыратылады:макрофагалди,эпителиоидты-жасушалы,алып жасушалы Гранулеманын ерекшеликтери, богде дене айналасында дамуы болып табылады:макрофагтар мен богде дене алып жасушаларынын плазмалык жане эозинофилдик жасушалардын жинакталуы,копядролы алып жасушалардын катысуымен продуктивти-тиндик реакциянын болуы,миндетти турде иринди гранулеманын тузилуимен журетин гранулематозды кабынудын барлык турлерин богде дене шакырады Гранулеманын тузилу сатысы:кабыну ошагында жас моноцитарлы фагоциттердин жинакталуы,моноциттердин писип жетилип, макрофагтарга айналуы жане сол жерде макрофагтык жетилген гранулеманын тузилуи,фагоциттердин жане макрофагтардын жетилуинен эпителиойдты жасушанын пайда болуы Гранулематозды периодонтиттин морфологиялык сипаттамасы: тиннин тыгыздалуы; синбелердин курамы фибробластар,макрофагтардан турады Грануляциялык тинге сипаттама:коптеген жинишке кабыргалы кантамырдан турады,жас назикталшыкты данекер тин Данекер тининде биртектес, жартылай молдир, гиалинди шемиршекке уксас акуызды заттар калыптаскан:+гипертониялык ауру кезинде дамиды+гиалиноз дамыган+строма-тамырлык диспротеиноздын тури Деструкцияланган каганакты тыгын бул:жатырдын органоспецификалык эпителиалди исиги,хорионэпителиомада исиктин жии трансформациялануы,киши жамбас астауы мен жатыр венасында хорион копиршиктеринин осуи Диагностикалык максатка тири кезинде тинди микроскопиялык зерттеуге алу аталады:биопсия,цитология,экспресс биопсия Дизентериянын даму сатысы:катаралди жане фибринозды колит,жаранын пайда болуы,жаранын жазылуы Дизентериянын патогенетикалык механизми:Шигеллалар ток ишекти закымдайды,токсин удын вазопараличтик асери бар,Шигеллалар цитопатиялык асери бар Дизентериянын сипаттамасы:коздыргышы шигелла,экзо жане эндотоксин болед,ток ишекти закымдайды Дизентериянын ишектен тыс аскынуы:бронхопневмония,пиелонефрит,токсиндик артриттер Дизентериянын ишектик аскынуы:ишектен кан кету,перитонит,парапроктит Дистрофиялардын морфогенездик даму механизмдери:+инфильтрация+декомпозиция +трансформация Дистрофиялардын орналасуына байланысты турлери: +паренхималык+строма-тамырлык+аралас Дистрофиянын морфогенез механизми:инфильтрация,трансформация,бейтабиги синтез Дифтерилык кабынуга тан белгилер:жасушалардын терен некрозы,кобинде шырышты кабаттарда дамиды,корши тиндерге тыгыз жабысып жаткан киын ажыратылатын фибринди жабынды Дифтерия кезиндеги жалпы озгеристер байланысты:токсикалы миокардитпен,миокардта майлы дистрофиянын болуымен,паренхиматозды невриттин дамуымен Дифтерия кезиндеги жергиликти озгеристер байкалады:анка мен кенирдек шырышты кабаттын закымдалуы,бадамша безинин шырышты кабатында тыгыз сары-ак кабыктын пайда болуы,бадамша безинде терен некроз Дифтерияга сипаттама:жедел инфекциялык,5жаска дейинги балалар ауырады,фибринозды кабынудын болуы Екиншилик туберкулез турлери:инфильтратты туберкулез,фиброзды-каверналы,туберкулема Екиншилик туберкулезге тан:окпенин тандаулы локализациясы,клинико-морфологиялык турдин ауысуы,контактты жане интраканаликулярлы таралуы Жаксуйектин исикти ауруына жатады: эозинофильди гранулема; фиброзды дисплазия; Херувизм Жайылымды журе пайда болган гипермеланозга тан белгилер: +буйрекустибездердин закымданумен байланысты+Аддисон ауруында дамиды+теринин туси кола таризди Жалпак жасушалы рак сипатталады:теридегидей шырышты кабаттарда да дамиды,эпителийде атипти тиндердин пайда болуымен, уяшыктардын жинакталуы,«рак инжулери» тузумен Жалпак жасушалы обырдын сипаттамасы:+жии териде дамиды+«обыр инжуинин» дамуы исик жиктелуинин жогары болуынын белгиси+призмалык эпителийде метаплазиядан кейин дамиды Жалпы гемосидероздын жии даму себеби:анемияда,гемобластоздарда,резус сайкессиздикте жане баска кантобын куйганда Жалпы гемосидероздын себептери:+анемиялар+гемобластоздар+резус-конфликт Жалпы патологиялык удерис кобинде метаплазия туринде дамиды:регенерация Жаралы –рак деп атайды: созылмалы жарадан дамитын рак Жаранын бириншилик жазылуымен екиншилик жазылуынын айырмашылыгы: ириннин пайда болуы; тыгыз тыртыктын тузилуи; грануляциялык тиннин кабаты калындаган Жаранын жазылуынын турлери: эпителиальди жабыннын акауынын жабылуы; Жаранын бириншилик битуи; Кабыршыктану аркасында жазылу Жасуша жойылуы ерте закымдалуы аныкталады:эндоплазмалык торда,митохондрияда, гольджи комплексинде Жасушалык медиаторлар:лейкокиндер,лимфокиндер,монокиндер Жатыр денеси рагынын жии кездесетин гистологиялык формасы бул: аденокарцинома Жедел жане созылмалы лейкоздарды болудин негизинде: пролиферациялаудын интенсивтилиги Жедел лейкоз кезинде балалардагы жии аскыну бул:некроздык ангина,бас миына канкуйылу,сепсис Жедел лейкоздын гистогенетикалык формасына жатады:эритромиелобластты лейкоз,миелобластты лейкоз,лимфобластты лейкоз Жедел лейкоздын клиникалык триада белгиси:анемия,рецидив беретин инфекция,канкету Жедел лимфобластты лейкозга тан жас топтары: 0-5 жас Жедел миелобласты лейкозга тан озгеру:лейкоздык синбеленуи кокбауырда,бауырда айкын коринеди,суйек кемиги иринтаризди, жасыл ренге боялады,геморрагиялык диатез айкын коринеди Жедел саулели аурудын белгилери: панмиелофтиз; иринди кабынудын болуы; геморраргиялык синдромнын болуы Жергиликти атрофиянын турлери:+кысымнан болган+дисфункциялык+нейротикалык Жергиликти озгеристердин локализациясына байланысты иш сузегининтурлери:илеоколотиф,илеотиф;менинготиф ЖИТС (СПИД) сатыларында пайда болады:лимфоидты тиннин жедел жукаруы,пневмоцистикалык пневмония,ошактын жумсаруы жане ак заттын вакуолизациясы ЖИТС (СПИД) кезиндеги олим себептери:оппортунистк инфекция,исиктин таралуы Жумысшы (компенсаторлы) гипертрофия жии дамиды:Журекте,асказан-ишек жолдарында,куыкта Журе пайда болган амилоидоз кобине дамиды:созылмалы окпе абсцессинде,туберкулезде,остеомиелитте Журекти гистологиялык зерттегенде миокард стромасында гистиоциттерден, фибробласттардан, лимфоидты жане плазмалык жасушалардан туратын кабынулык синбелер аныкталган:+бул – аралык кабынуга жатады+паренхималык агзалардын стромасында дамиды+натижеси – склероз Журектин декомпенсацияланган ревматизмдик акауы бар наукаста демикпе, цианоз, аяктарынын исинуи жане бауырынын улкейгендиги аныкталган:+жалпы созылмалы веналык кантолым дамыган+окпесинде коныр индурация дамыган+«мускатты бауыр» дамыган Журектин кызметтик гипертрофиясынын сипаттамасы:+гипертрофиянын негизи – жасушаишилик гиперплазия+журек кемистиктери (акаулары) кезинде дамиды+декомпенсация кезенинде журектин миогенди дилатациясы дамиды Жиктелуи бойынша регенерация турлери:+патологиялык+физиологиялык+репарациялык Иммундык жуйенин орталыгы:суйек кемиги,тимус Инфаркт удерисине тан белгилер: +даму себептери – артериялар спазмы немесе тромбозы+жагымды натижеси тыртыктану+туси бойынша ак, кызыл, аралас турлерге болинеди Инфильтратты туберкулезге тан:Ассман-Редекер ошагы,серозды перифокальды исиктин дамуы,ошактын инкапсуляциялануы Казеозды некроз кездеседи: миокард инфарктинде; туберкулезде; мерездик гранулемада Кальциноздын турлери:метастаздык актену,дистрофиялык актену,метаболизмдик актену Кариолизиске тан:хроматиннин конденсациясы,ядронын гипохромы,хроматиннин жойылуы Кариорексистин аныктамасы бул:хроматиннин болшектенип туйирленип тузилуимен Катаралди жане фибринозды колитке тан морфологиялык озгеристер:некроз булшыкет жане серозды кабаттарга жетеди,эпителийдин сылынып тусуи (десквамациясы, лейкоцитарлы синбелер,ишек кабыргасы калындаган, куысы тарылган Катаральды кабынуга тан:Эксудатта шырыштын болуы,атрофиялык катар,гипертрофиялык катар Касиби ауруларга жатады: талькоздар; силикоздар; иондагыш саулесинин асеринен туындайтын ауру Кессондык ауру кезиндеги микрокоринис: журек пен кан тамырларындагы газды копиршиктердин жиналуы; кан тамырларындагы каннын копиршикти турде болуы; ми тининин жумсаруы ишемиялык ошагынын болуы Кессондык ауруынын сипаттамасы: водолаз бен аквалангистарда кездеседи; жогары кысымнан калыпты кысымга ауыскан кезде туындайды; тинде копиршик туриндеги азоттын жиналуы Кеш туа пайда болган мерез сипатталады: Гетчинсон уштигимен; Дюбуа абсцессимен (тимустын закымдануы); паренхиматозды кератитпен Коагуляциялык некроздын турлери:казеозды,фибриноидты,балауызды (восковидный) Коагуляциялык некрозга тан белгилер: +тиндер кургактанып, тыгыздалады+удеристин негизи-акуыздар денатурациясы+бул некрозга иримшикти некроз жатады Коагуляциялык некрозга, мысалы жатады:туберкулездеги иримшик таризди некроз,иш сузеги кезиндеги балауыз таризди булшык ет некрозы,миокард инфаркты Коллатериалды алсиз дамыган агзаларга тан ушбурышты инфаркт формасы тан:кокбауыр,буйрек,окпе Кон синдромы кандай агза исиктери кезинде дамиды: буйрекусти бези Кобинде стаз кездеседи:иш сузегинде,ревматизмде,журектин ишемиялык ауруында Кокбауыр колеми улкейген, консистенциясы тыгыздалган, кесиндисинде коптеген, дан таризди, усак, жартылай молдир туйиршиктер аныкталган:+аныктау ушин конго рот бояуы колданылады+строма-тамырлык диспротеиноздын тури дамыган+«саго таризди» кокбауыр Колденен -жолакты булшыкет тининен дамитын исик:рабдомиосаркома Крупозды кабынудын морфологиялык сипаттамасы:+шырышты кабыктарда дамиды+экссудациялык кабынудын тури+тиндер некрозы терен емес Крупты кабынудын сипаттамасы:+экссудат курамында фибрин бар+журекте «тукти журек» кориниси дамиды+призмалык эпителийде дамиды Кабыну фазалары:альтерация,экссудация,пролиферация Кабынудын гуморальдык медиаторына жатады:комплимент жуйеси,фибринолиз жуйеси,кининдер Калканша без рагынын морфологиялык формасы:папиллярлы,фолликулярлы,солидти Калканша безинин аденомасына сипаттама:фолликулярлы формалы,солидти формалы,папиллярлы Каназдыктын (ишемиянын) турлери: +обтурациялык+компрессиялык+ангиоспазмдык Каназдыктын турлери бул:коллатералды,кабынулык,обтурациялык Канкетуге жии алып келетин механизмге жатады:кантамыр жарылуы,кантамырлар диапедези,кантамыр аррозиясы Канкетудин жии кездесетин себептери:кантамыр кабыргасынын жарылуы,кантамырынын кабыргасынын желинуи,кантамыр кабыргасынын откизгиштигинин жогарлауы Кантамырлык исиктин пайда болуы:каверналык гемангиома,гемангиоперицитома,капиллярлык гемангиома Кантамыр -стромалык дистрофияга жатады:мукоидты исину,фибриноидты исину,амилоидоз Кантамырынын кабыргасынын жарылуынын канкетуге алып келетин кези:миокардинфарктинде,мерездик мезаортитте,кантамыр аневризмасында Кантты диабеттин дамуына тан сипаттагы исик: глюкагонома Кантолудын озгеруине байланысты дамыган канайналым бузылыстары:+артериялык гиперемия+ишемия (каназдык)+веналык гиперемия Кантогилудин турлери: +гематома+геморрагиялык синирилу+петехиялар Катерли мезенхималы исиктер бул:остеосаркома,фобросаркома,рабдомиосаркома Катерли одонтогенди исик болып табылады: катерли амелобластома; амелобласттык саркома; бириншилик суйекишилик карцинома Катерли исиктерге тан сипаттама:тиндик атипизм,инфильтративти осу,метастаздану мумкиндиги бар Катерсиз менингокантамырлы исиктер сипатталады:экспансивти осуимен; бир бирине айнала орналаскан, кат-кабат курлымды жинакталган кабаттардын тузилуимен, эндотелитаризди жасушалардын болуымен; псаммоматозды денешиктердин болуымен Катерсиз исиктердин негизги касиети:метастаз бермейди,экспансивти осу,жетилген дифференциалди жасушадан куралган Кургак гангренадагы тиннин сипаттамасы:тыгыздалуы, жиырылуы,демаркациялык шекаранын айкындалуы,тиннин тыгыз болуы, кунгирт туске боялуы Кургак некроздын натижесине тан:тыртыктану,петрификация,инкапсуляция Кызыл тромбтардын сипаттамасы:+жии веналарда калыптасады+беткейи кедир-будырлы+курамында тромбоциттер, фибрин, эритроциттер бар Лейкоздарга тан ерекшеликтер:канжасаушы агзаларда исик жасушаларынын бириншилик дамуы,геморрагиялык синдромдардын болуы,ауыр жаралы-некрозды озгеристердин дамуы Лейомиомага тан:агымы катерсиз,тиндик атипизм,артурли багытта осетин, тегиссалалы булшыкет тининен Лимфоманы диагносткалауга оте кажетти болып саналады: лимфа туйиндерин биопсиялык жолмен аныктау лимфоциттер Липофусциноз кезиндеги агзаларга макроскопиялык сипаттама:агзанын молшери киширейген,агза тининин туси кошкыл (бурый),агзанын консистенциясы болбыр (дряблая) Майлы дистрофия кезинде макроскопиялык бауыр:болбыр камыр таризди жумсак консистенциялы,бауыр улкейген,жумсак сары коныр тусти Майлы дистрофия кобинде дамиды:бауырда,миокардта,буйректе Майлы дистрофиянын себеби:тиндик гипоксиядан,уланудан (интоксикация),инфекциядан Майлы тиннин исигине жатады:липома,гибернома,липосаркома Майлы эмболияга тан белгилер:+себеби-тутикше суйектердин сынулары+олим окпенин жедел жеткиликсиздигинен дамиды+микроскопиялык аныктау ушин Судан 3 бояуы колданылады Макропрепаратта буйректин гипернефройдты аденомасы усынылган:капсуласы жаксы айкындалган,5см аса улкенемес олшемди,кесип караганда тини саргыш тусти Мезенхималык катерсиз исиктин туындауы:остеома,хондрома,фибромиома Меланинтузуши тиннин исиктери:невус,меланома,дермаишилик невус Мерез кезинде артериянын закымдануына тан: жии колка закымданады; закымдану удериси колканын орлеме болими мен догасында журеди; колканын булшыкетти-эластикалык кабатынын закымдануы Мерез кезиндеги салданудын каркынды журуине тан:бас миы салмагынын азаюы; ииримнин жукаруы; эпендиманын дан таризди кориниси Мерездик гранулемага тан сипаттама: улкен колемдеги иримшикти некроз ошагымен; курамы кантамырлы данекер тинди кабатынын болуымен; Пирогова –Лангханса жасушасы тариздес алып жасушанын болуымен Мерездик гумманын микроскопиялык кориниси: казеозды некроздын болуы; майда тамырлардын кобеюи; плазмоциттердин болуы Мерез гранулемасынын сипаттамасы:+синоними – гумма+курамында плазмоциттер, эпителиоид жасушалары бар+арнайы гранулемаларга жатады Мерездик гранулемага тан сипаттама:плазмалык жасушалардын коп болуымен,улкен колемдеги иримшикти некроз ошагымен,курамы кантамырлы данекер тинди кабатынын болуымен Мерездик гумманын макроскопиялык белгилери:ошак жабыскак, желимтаризди консистенциялы,домалак пишинди,кобинде жалгаз Мерездик гумманын макроскопиялык кориниси:жии жалгыз,донгелек курылым тузилуи,желим таризди консистенциялы Мерездик мезаортит сипатталады:ушиншилик мерез кезиндеги кориниспен,аортанын ортангы кабатын закымдайды,закымдалуы аорта догасы мен орлеме болигинде орналасады Метастаздык актену дамиды:калканшаманы безинин аденомасында,суйектердин метастаздык бузылуы,миеломды ауруда Метастаздык актенуге алып келетин патологиялык удерис:миеломды ауру,Дгипервитаминозы,калканша маны бези аденомасы Метастаздык избестенуди дамытатын патологиялык жагдайлар:+паратгормон молшеринин артуы+остеомаляция+кальцитониннин азаюы Миеломды аурудын белгилери бул:патологиялык суйек сынуы,жалпак суйектердеги исиктин дамуы,плазмобластар, миелобластар Микроскопиялык зерттелу кезинде буйректер озекшелери эпителиинде су тамшылары аныкталган:+бул гидропиялык дистрофия+паренхималык акуызды дистрофиянын тури+натижеси- фокальди колликвациялык некроз Милык исину сатысына тан:макрофагты гранулеманын болуы,аймактык лимфа туйиндеринин улгаюы,фолликула топтарынын улкеюи Миокард инфарктимен ауырган наукаста журектин созылмалы жеткиликсиздиги дамып, кайтыс болган:+бауыры улкейген, тури мускат жангагына уксас+окпеси тыгыздалган, коныр тусти+окпеси тыгыздалып, кызыл тусти ошак аныкталган Миокард инфарктинин макроскопиясына тан:кунгирт, сур тусти, жумсак,геморрагиялык таждин болуы,кобинесе журектин сол жак болигинде, алдынгы кабыргасында Миокардтын коныр атрофиясы кезинде кардиомиоциттерде жинакталатын пигмент:липофусцин,гемофусцин,цероид Миокардтын майлы дистрофиясынын микроскопиясына тан:кардиомиоциттерди ири тамшылы майбасуы,кардиомиоциттерди майда тамшылы майбасуы,шантаризди майбасу Митральди какпакшаны гистологиялык зерттегенде олардын айкын базофилиясы аныкталган. Толуидинкогимен бояганда ол кулгин-кызыл туске боялган:+строма-тамырлык диспротеинозга жатады+плазма акуыздары мен ГАГ инфильтрациясы натижесинде дамыган+кайтымды процесс Мускатты бауыга тан сипаттама:тыгыз консистенциялы,колеминин улкеюи,кесип караганда тури шубарала Муйизгекти дистрофиянын негизинде жаткан процестер:+муйизденетин эпителий жасушаларында муйизди заттын тузилуи+муйизди заттын калыптыда болмайтын жерде пайда болуы+кератиннин тузилуинин кобеюи Муйизди дистрофия кездеседи:тери гиперкератозында,авитаминозда,вирусты инфекцияда (жалпак жасушалы ракта) Наукас адам буйректердин созылмалы жеткиликсиздигинен кайтыс болган. Аутопсияда – он жак окпесинде шеттери калын, иши иринге толган куыс аныкталган. Буйректеринин колеми улкейген, консистенциясы тыгыздалган, беткейи жылтыраган: +«улкен майлы буйрек» дамыган+окпесинде созылмалы абсцесс+буйрек амилоидозы дамыган Наукаста миокард инфарктинин натижесинде журектин созылмалы аневризмасы калыптасып, куысына тромбтар жиналган. Кенеттен белинин он жагы ауырып, заринде кан аныкталган: +буйректе инфаркт дамыды+себеби – тромбоэмболия+пишини ушбурышты ак ошак аныкталды Натижесинде гиалиноз кездеседи:фибриноидты некроздан,плазмалык синбеленуден,склероздан Нейрогуморалды гипертрофиялардын турлери:+акромегалия+гинекомастия+эндометрийдин безди гиперплазиясы Некробиозга тусиниктеме бериниз:некроздын сатыларынын бири,кайтымсыз дистрофиялык урдистер,катаболизмнин анаболизмге караганда басымдылыгы Некроз сатысында жане жара пайда болуында аныкталады:некроз булшыкет жане серозды кабатка жетеди,некроздык массанын тусип калып, жаранын пайда болуы,иш сузекти гранулемалар некрозга ушырайды Некроздын клиникалык-морфологиялык турлери: +коагуляциялык некроз+колликвациялык некроз+гангрена Некроздын колайлы натижеси:организация,петрификация,инкапсуляция Некроздын колайсыз натижеси:миокард инфаркты,панкреанекроз,бас миы инфаркты Некроздын морфогенетикалык сатысы:паранекроз,некробиоз,аутолиз Нуклеин кышкылдары алмасуынын бузылуы натижесинде дамитын патологиялык процестер: +подагра+зартасты диатез+заркышкылды инфаркт Одонтогенди исиктердин сипаттамасы: жаксуйектин ишинде орналасады; исик ауыз куысыа карай ене осип шыгады; суйек тининин деформациясы мен деструкциясы байкалады Оппортунистик инфекциянын сипаттамасы:пневмоцисттик пневмония байкалады,карапайымдылыр асеринен дамиды, сипаты катерли,агымы рецидивти агымда, урдистин таралуы Орталык жуйке жуйеси исиктеринин ерекшелиги:барлык уакытта катерли, омирге кажетти орталыктарды кысып олардын кызметин бузады,эмбрионалди жетилмеген нерв жуйеси тиндеринен дамиды,ми колеминде гана метастаздар береди Орталык жуйке жуйесинин катерли исигине жатады:астробластома,глиобластома,нейробластома Орташа ауырлыктагы тумау кезиндеги морфологиялык озгеристер:бронх шырышынын серозды-геморрагиялык кабынуы,айкындалган лимфо-макрофагалди синбелену,геморрагиялык пневмония Остеогенди саркома кобинде метастаз береди: бас миына; окпеге Остеоманын хондромадан ажыратылуынын себеби:жасуша курамы бойынша ерекшеленеди,локализациясы бойынша ерекшеленеди,функционалды маныздылыгымен Осы жасушада ядросынын болмауы патология болып саналмайды:эритроцитте,тромбоцитте Окпелердин коныр индурациясынын белгилери: +веналык каннын иркилуинен дамиды+окпеде диффузды гемосидероз дамиды+окпелер улкейген, тыгыздалган, туси коныр Окпенин коныр тыгыздалу морфогенезине тан:созылмалы веналык толакандылык,гемосидероз,диапедездик кан куйылу Онимдик кабынудын турлери:+аралык+гранулемалы+полиптер калыптасуымен сипатталатын Папиллома катерсиз исик бул - жабылган:копкабатты жалпак жасушалы эпителимен,отпели эпителимен,экспансивти осетин жане копкабатты тегис эпителимен Папилломанын даму орны:+жалпак муйизгектенетин эпителий+жалпак муйизгектенбейтин эпителий+ауыспалы эпителий Парадоксалди эмболия аныктамасы:эмболдын улкен канайналу шенберинен, киши канайналу шенберине (окпеге) сокпастан айналып журуи,кантамырынын микроэмболиясы артериовеналык анастомоз есебинен журуи Парапротеинемиялык лейкозга жатады: ауыр металдар ауруы Паренхималык диспротеинозга тан белгилер:+жасушалар цитоплазмасында акуыздардын алмасуынын бузылуы+кобинесе бауырда, буйректе дамиды+даму механизми – декомпозиция Паренхималык диспротеиноздардын турлери:гидропиялык дистрофия,муйизди (роговая)дистрофия,гиалинди тамшылы Паренхималык дистрофия кобинде дамиды:бауырда,журекте,буйректе Паренхималык саргаюдын сипаттамасы: +себеби – гепатит, бауыр циррозы+механизми – билирубиннин глюкурон кышкылымен байланыспауы+синоними – бауырлык саргаю Паренхиматозды саргаюдын дамуына алып келеди:жедел токсикалык бауыр циррозы,жедел гепатит,созылмалы гепатит Пародонтиттин аскынуына жатады: пародонттын иринди кабынуы; жаксуйек альвеолярлы айдаршыгынын атрофиясы; регионарлы лимфаденит Пародонтоз кезинде байкалады: жаксуйек денелериндеги суйек балкаларынын резорбциясы; дистрофия салдарынан тис тубиринин жаланаштануы;пародонталди калталардын тузилуи Патологиялык регенерацияга тан: Гипо- жане гипер регенерациянын артыктыгы; Пролиферация жане дифференцировка ауысу фазасынын бузылуы; Патологиялык артериялык кан толудын турлери: +кабынулык+постанемиялык+коллатеральдик Патологиялык тулеу турлери:ихтиоз,гиперкератоз,лейкоплакия Патологоанатомиялык кызметтин негизги жумысы болып саналады: морфологиялык субстраттын нозологиялык формасын аныктау Пиоидты (иринди) суйек кемиги байкалатын кез: жедел миелобласты лейкозда; созылмалы миелозда Плазморрагия патологиялык удерис кезинде дамиды:журектин декомпенсацияланган акауында,артериалды гипертонияда,атеросклерозда Плазморрагияга жии акелетин натиже:фибриноидты некроз,гематома Пневмокониоз сипатталады: окпедеги склероздык урдистин дамуымен; туберкулездин косарланып журуи; силикаттык кавернанын тузилуимен Продуктивты кабынуга тан:гистиогенди жане гематогенди жасушаларынын кобеюи,жасушалы инфильтраттын миндетти тузилуи,гранулеманын тузилуи Продуктивти кабыну натижесинин сипаты:склероз, фиброз; цирроз Продуктивти кабынуга жатады: интерстициалди(аралык),гранулематоздык,полиптердин тузилуимен, откирушты кандиломалар Продуктивти кабынудын натижеси:склероз,петрификация,цирроз Продуктивти кабынудын турлерине жатады:гранулемы,кондилома,аралык кабыну Пролиферативти кабыну турлери:гранулематозды,интерстициалди(аралык тин) Ракты дамуына акеледи: ас корыту жуйесинин безди эпителии; эндометридин безди эпителии; жатыр мойнынын жалпак эпителии Регенерация турлерине жатады:физиологиялык; репарациялык; патологиялык Реституция бул: толык регенерация Сальмонелездин патогенетикалык механизми:эндотоксинемия,электролит секрециясынын кушеюи,простогландиндердин синтези (кабыну медиаторлары)кушейеди Сальмонеллез ауруынын кози:наукас адамдар, тасымалдаушылар,уй жане жабайы жануарлар,кан Сальмонеллез кезиндеги аскыну:дисбактериоз,жедел буйрек жетиспеушилиги,журек жетиспеушилиги Сальмонеллездин гастроинтестиналди агым тури:гастриттик,гастроэнтериттик,гастроэнтероколитти Себебин ескере отырып атрофиянын жергиликти тури болинеди:канайналу жеткиликсиздик салдарынан,физикалык жане химиялык фактордын асеринен,кысымнан (зардин агуынын киындауынан, цереброспиналди суйыктыктан) Себебине байланысты некроздын турлери:+токсикалык (уытты)+трофоневроздык+травмалык Сепсис кезиндеги дамитын, жалпы озгеристер:лимфатикалык жане канжасаушы тиндердин гиперплазиясы,васкулиттердин байкалуы,лимфаденит Сепсис кезиндеги дамитын, жалпы озгеристер:лимфатикалык жане канжасаушы тиндердин гиперплазиясы,агзалардын паренхимасында дистрофия байкалады Сепсиске тан жергиликти озгеристер:лимфангит,лимфаденит,лимфотромбоз Сепсистик эндокардит кезинде байкалады:аорталы какпакша жии закымдалады,какпакша жиегинде дореки деффектилердин болуы байкалады,закымдалган какпакшаларда акулык озгеристер болады Сепсистик эндокардит кезинде олимнин себеби:миокард инфаркты,бас миынын ишемиялык инфаркты,жедел журек жеткиликсиздиги Сепсистик эндокардиттин дамуына алып келетин фондык аурулар:ревматизмдик журек акауы,журектин туа пайда болган акауы,аорта какапакшаларынын протези Сепсистин ерекшелиги:ациклди отеди,иммунитет тузилмейди,морфологиялык трафаретти озгеру Септикопиемия кезиндеги кокбауырдын макроскопиялык кориниси:Болбыр,улгайган,пульпада кою кырынды береди Септицемияга тан сипат:анык, айкын гиперергиялык реакциямен отеди,жалпы озгеруинин басымдылыгы,иринди кабыну фокусы болмайды Серозды цистаденомага тан сипаттама:агымынын катерсиздиги,иши серозды суйыктыкка толган коптеген кисталар,киста эпителиинин емизикшели осуи Силикоз сипатталады: жуткыншак пен кенирдектин шырышты кабатынын закымдануы; окпенин миндетти турде закымдануы; диффузды-склероздык формасымен туйиннин пайда болуы Скарлатина кезиндеги анкадагы жергиликти озгеристер:танкурайлы тил, «алауланган анка»,катаралди тонзилит,томенги аяктарлдын исинуи Скарлатина кезиндеги аскыну:жуткыншакарты абцесси,иринди отит,самай суйегинин иринди остеомиелити Склероздын морфогенезинин механизми:фибробласттардын пролиферациясы есебинен жас данекер тиннин тузилуи,коллагеннин фибробласттармен синтезинин кушеюи,некрозбен атрофия натижесинде строманын коллапс кезиндеги склероздын дамуы Склерома кезинде аныкталатын соган тан жасушалар:Микулич денешиктери,лимфоциттер Созылмалы ишемия салдарынын кориниси:тиннин склерозы,тиннин атрофиясы Созылмалы лимфолейкозга сипаттама:орта, егде жас шамасындагы адамдарда жии кездеседи,бласттык криздин болуы,суйек кемиги кызыл тусти Стаздын натижесине жатады:урдистин жайылуы,гиалинди тромбтын тузилуи,тиннин некрозы Стромалык кантамырлык дистрофия турлери:мукоидты исину,фибриноидты исину,амилоидоз Строма -тамырлык акуыздык дистрофиянын турлери: +фибриноидты исину, гиалиноз+мукоидты исину, амилоидоз+мукоидты исину, фибриноидты исину Строма -тамырлык диспротеиноздарга тан белги:+данекер тининин жуйели дезорганизациясы+мукоидты исинуден басталады+акуыздардын алмасуы бузылады Сут безинин Педжет ауруы сипатталады:сутбези емизигинин жане ареолаларынын экзема таризди закымдануы,сут бези озекшелеринин закымдалуы,тек эпидермисте Педжет жасушаларынын болуымен Сырткы кан кетудин турлери:метроррагия,мелена,хематопное (гематурия) Таза жара жане онын жазылуы кезинде иш сузегинде аныкталады:жаранын тесилуи (перфорациясы),жумсак данекер тинди тыртыктын болуы,грануляциялык тиннин осуи Тамыр кабыргасынын закымдануы мен онын откизгиштигинин артуына байланысты дамыган канайналым бузылысы:+канкету мен кантогилу+диапедезди кантогилу+плазморрагия Тастардын тузилуинин жергиликти факторлары:кабыну удериси - сиалоаденит, флеботромбоз,оттин иркилуи Тастын тузилуи кобинде кай агзада:буйректе,от кабында,куыкта Тажирибесиз сунгуши шапшан жылдамдыкпен улкен терендикпен секирди. Онда тос суйегинин артында ауру сезими, туншыгу, цианоз, коллапс, ентигу байкалды. Бирнеше уакыттан кейин ол осы аурудан кайтыс болды: Кессон Тегис жасушалы рагка тан: раг маржандары,жасушалардын дифференциялдык денгейиндеги инвазия,инвазиялы емес, бирак айкын жасушалы атипизммен коринис табатын рак,тегис копкатпарлы эпителии немесе метаплазиянын болуы Тератома бул:кобинде акаудын дамуы,катерленуи мумкин,урык жасушаларынан пайда болатын ар турли тиндерден тузилген исик Томенде келтирилген исиктер катерли болып табылады:фибросаркома,жалпакжасушалы рак,глиобластома Тробмынын тузилу жагдайы: кан агысынын бузылуы; кантамыр эндотелиинин закымдалуы; кан курамынын озгеруи Тром, морфогенезинин сатылары:тромбоциттер агглютинациясы,фибриногеннин фибрин тузуи мен коагуляциясы,эритроциттердин агглютинациясы Тромбоздын жагымсыз натижелери:+тромбоэмболиянын дамуы+тромбтын узилуи+тромбтын сепсистик ыдырауы Тромбоздын колайсыз натижеси:тромбоэмболия,тромбтын сепсистик ыдырауы,трансмуралды миокард инфаркты Тромбофлебитке тан белгилер: Вена кабыргасынын лейкоцитти инфильтрациясы; Тромбтын септикалык ыдырауы; вена санылауындагы тромб Тромбтын кан уйындысынан ерекшелиги болып табылады:Тыгыз консистенция,Гофрленген кабат,Кан тамырларынын кабыргасына тыгыз жанасуы Тромбтын курамы мен сырткы турине карап турлерин ажыратамыз:ак,кызыл,гиалинди Тромбтын тузилуинин жергиликти факторлары:кантамырынын ишки кабатынын закымдалуы,каннын агысынын бузылуы жане баяулауы,кандыуйытушы жане кандыуйытуга карсы жуйенин арасындагы баланстын бузылуы Трофобласт исиги: хорионэпителиома Туа пайда болган мерез кезиндеги бауырга тан озгеристер: бауырдын коныр туске боялуы; интерстициальди гепатиттин коринуи; «миллиарлы гумманын» тузилуи Туберкулез бул:Окпени закымдайтын, созылмалы инфекциялык ауру,иммунитет пен аллергияга байланысты екижактык корсетеди,клиникалык коринисинде толкын таризди полиморфизми байкалады Туберкулез гранулемасынын сипаттамасы:+ортасында иримшикти некроз ошагы бар+арнайы гранулемаларга жатады+курамында Пирогов-Лангханс алып жасушалары бар Туберкулез кезиндеги бириншилик аффектисине тан:фибринозды плевриттин дамуы,эластикалык жане аргирофильди талшыктын сакталуы Туберкулез пайда болуы микобактериясына байланысты:адамдык,сиырлык Туберкулезди гранулема сипатталады:казеозды некрозбен,коптеген лимфоциттермен эпителиойд жасушаларынын шогырлануымен,Пирогов-Лангханс алыпжасушаларынын болуымен Туберкулездин аскынуына тан:туберкулезди менингит;секвестр, суйектин деформациясы;буйрек амилоидозы Туберкулема белгилери:жии 1 немесе 2-ши сегментте орналасуы,перифокальди исиктин сорылуында дамиды,казеозды некроздын инкапсуляциясы Тукымкуалайтын метаболизмге катысатын ферменттеринин жетиспеушилигинен туындайтын аурулар:Тезаурисмоздар,аурудын жиналуы,тукымкуалайтын ферментопатия Тумау кезиндеги жалпы озгеристер сипатталады:вирусемия,улану (интоксикация),ишки органдардын дистрофиялык озгеристери Тумаудын ауыр формасы сипатталады:ауыр турдеги интоксикациямен,окпелик аскынумен,мига коптеген кан куйылулармен Тумаулы пневмониянын аскынуы:пневмослероз,абцесстин дамуы,менингит Тикелей емес некроздын турлери:кан тамырлы,аллергиялык,трофоневротикалык Тин кайта калпына келеди: Оли тинге уксас тиннин салдарынан; Жасушалы регенерация кароынды журетин тиндердин салдарынан; жасушанын жанаруынан Тиндик атипизмге тан сипаттамасы: тиндик полиморфизм,ядроларынын гиперхромдыгы,коптеген патологиялык митоздар Тиндик атипизмнин сипаты:кан тамырларынын ретсиз орналасуы,строманын басымдыгы,паренхима мен строманын аракатынасынын аркелки болуы Тиндик иммунитет реакциясы мына жасушалар комегимен жузеге асады:белсенди макрофагтар,Т-лимфоциттер Тиннин закымдалу себебине жатады:гипоксия,физикалык факторлар: денекызуынын жогарлауы, томендеуи, радиация,химиялык факторлар жане дарилик заттар Тири организмдеги тиндеги некроз сатылары:паранекроз,некробиоз,аутолиз Тисжеги кезендерине жатады: дактык кезени; беткейлик; терен Тисжегинин дактык кезенинин морфологиялык сипаттамасы: эмальдин дис- жане деминерализациясы; призматикалык аралыктардын кенеюи мен курылысынын жойылуы; коллагенди курылымдардын дезорганизациясы Тисжегинин орташа жане терен кезендеринин морфологиялык сипаттамасы: каналдардын кенеюи жане бактериялармен толуы; одонтобласт осиндилеринин дистрофиялык озгериси; пульпадагы кантамырлар толакандылыгы, аргирофилди Уремия кезинде асказан мен ишектердеги кабынудын тури:фибринозды,крупозды,дифтериялы Узак жатканнан теринин ойылуы дегенимиз:некроздын клинико-морфологиялык формасы,трофоневротикалык некроз,тикелей емес некроз Урык жапыракшаларынан осип шыккан исиктер шыгу тегине байланысты болинеди:мезодермалди,эндодермалди, эктодермалды Ушиншилик мерез кезенинде:интерстициальди исину,тек шырышты кабаттардын закымдануы,мерездик гумманын пайда болуы Ушиншилик мерез кезенинде:интерстициальди исину; бауыр, окпе, колка кабыргасынын созылмалы интерстициальди исинуи; мерездик гумманын пайда болуы Фибринди кабынудын дамуымен сипатталатын аурулар:+дифтерия+уремия+дизентерия Фибринозды кабынудын негизги белгилери: кабыкша тинмен тыгыз жане иркилдек байланыскан; фибриногенге бай экссудаттын тузилуи; шырышты кабатында кабыкшанын тузилуи Ходжкин лимфомасы кезиндеги кокбауыр аталады: (порфировая) кызыл курен тусти Холералы гастроэнтерит алып келеди:бокал таризди жасушалардын гиперсекрециясы, исину;кол териси ажимделеди, «киим жуушынын колытаризди»;бет пишини кушыктанады Холеранын аскынуы:ошакты пневмония,хлогидропениялык уремия,тифоид Холеранын патогенези:токсиннин болинуи жане он еки ели ишекке тусуи,метаболикалык ацидоздын пайда болуы,ауыр турдеги иш оту Холеранын сипаттамасы:жогары леталди, карантинди инфекция,Эль Тор вибрионынын коздыргышы,вибрионынын туракты муциназасы бар Хрониосепсиске тан белги:амилоидоздын дамуы мумкин,созылмалы улану,организ реактивтилигинин томендеуи Шыгу теги мезенхималди катерсиз исиктерге жатады:синовиома,липома,остеома Избестенудин турлери:+метаболизмдик+дистрофиялык+метастаздык Иринди кабынудын негизги формалары:абсцесс,эмпиема,флегмона Иринди кабынудын сипаттамасы:+экссудат курамында нейтрофилдер басым болады+тиндерде гистолиз дамиды+экссудациялык кабынуга жатады Иринди экссудативти кабыну ошагындагы негизги жасуша:полиморфты ядролы лейкоциттер Исик стромасынын кызмети:тиректик,регуляцияланган,трофикалык Исиктердин эндофиттик осуине сайкес келеди:исиктин агза кабыргасына карай осуи, исиктин агымы катерсиз,исиктин осуи баяу Иш сузеги кезиндеги жинишке ишектеги озгеристер кезени:некроз кезени,милык исину,таза жара Иш сузеги кезиндеги ишектик аскынулар:перитонит,тесилуи (перфорациясы),кан кету Иш сузеги кезиндеги ишектик емес аскынулар:пневмония,иштин тик булшыкеттеринин балауыз таризди некрозы,перитонит Иш сузегиндеги жалпы озгеристер:бауырда, кокбауырда, жулында иш сузеги гранулемасынын болуы,киндик айналасында иште алкызыл бортпелердин болуы,эпидермистин гиперкератозбен талшыктануы (мида гранулемалардын болуы) Иш сузегинин патогенетикалык механизми:лимфа туйиндерин немесе лимфа тамырларын закымдайды,бауырда немесе от жолында бактериялардын болуы,бактеремия Иш сузегинин сипаттамасы:жедел ишек ауруы,аурудын кози- бактериотасымалдаушы,коздыргышы сальмонелла туысы Иисиктердин жиктелу тартиби:гистогенетикалык Экзо жане эндокриндик бездердин катерсиз исиктерине сипаттама:бауырдан,буйректен,сут безинен,жатырдан, териден осип шыгады,осип шыгатын агзалардын морфологиялык курлымы мен кызметин сактайды,Экзо жане эндокриндик бездердин жабынды эпителииинде кездеседи Экспансивти исик осуинин белгиси:исик туйин туринде болады,исик айналасында капсула таризди тузилис тузеди,исиктер озимен ози, айналасындагы тинди ыгыстыра оседи Экссудативти кабыну турлери:фибринозды,иринди,геморрагиялык Эмболия турлерине жатады:+ауалы+майлы+микробты Эмболиялардын турлери табиги эмболдарга байланысты:тромбоэмболия,майлы,ауалы Эпители жасушаларынан осип шыгатын катерли исиктерге жатады:аденокарцинома,жалпак жасушалы рак,шырышты рак Эпулистин алыпжасушалык формасынын морфологиялык сипаттамасы: жинишке кабыргалы тамырларга бай, данекер тининен турады; остеокласт типиндеги алыпжасушалардан куралган; гемосидерин мен канкуйылудын коптеген ошактары бар Эритроциттердин патологиялык гемолизи кезинде калыптасатын гемоглобиногенди пигменттердин сипаттамасы: +тузкышкылды гематин жедел ойык-жаранын тубине кара тус береди+гемосидерин ишки агзаларга коныр тус береди+гемомеланин ишки агзаларга аспидти-сур тус береди Этиологиясына байланысты некроздын турлери:аллергиялык,жаракаттык,токсиндик Дата добавления: 2015-09-27 | Просмотры: 306820 | Нарушение авторских прав |