АкушерствоАнатомияАнестезиологияВакцинопрофилактикаВалеологияВетеринарияГигиенаЗаболеванияИммунологияКардиологияНеврологияНефрологияОнкологияОториноларингологияОфтальмологияПаразитологияПедиатрияПервая помощьПсихиатрияПульмонологияРеанимацияРевматологияСтоматологияТерапияТоксикологияТравматологияУрологияФармакологияФармацевтикаФизиотерапияФтизиатрияХирургияЭндокринологияЭпидемиология

Классификациясы. І. Патогенетикалық түрлері:

І. Патогенетикалық түрлері:

1. Базистік ГВ: а) АИК онша көбеймеген күйде

б) АИК анағұрлым көбейгенде.

2. Некроздық ГВ.

3. Криоглобулинемиялы және моноклонды парапротеинемиялы ГВ.

4. Екінші ретті ГВ (лимфома, лимфогранулематоз, миелома ауруы, лимфолейкоз және басқалары).

5. Аралас ГВ.

ІІ. Клиникалық түрлері:

1. Тері зақымданған және тері-буын зақымданған ГВ: а) қарапайым некрозды

б) салқындық есекжемі бар

2. Абдоминальдық ГВ және іш-тері зақымданған ГВ.

3. Бүйрек зақымданған және тері-бүйрек зақымданған ГВ.

4. Аралас ГВ.

ІІІ. Даму барысы:

1. Дүлей даму. 2. Жедел. 3. Ұзарған. 4. Қайталамалы. 5. Созылмалы.

IV. Активтілік дәрежесі:

1. Аз активті. 2. Орташа дәрежелі активті. 3. Жоғары дәрежелі активті. 4. Өте жоғары активті.

Клиникасы. Геморрагиялық васкулиттің басты клиникалық синдромдары: тері синдромы, буын синдромы, абдоминальдық (іш) синдром, бүйрек синдромы және қызба.

Тері синдромына қансырағыштықтың васкулитті-пурпуралық типі тән: ұсақ нүкте тәрізді, терінің жұқа жерлерінде симметриялы орналасқан, көбіне аяқ-қол үстінде, сирегірек дене тұлғасының үстінде орналасқан петехиялар анықталады. Бөртпе моноформалы болып келеді, тері үстінен көтеріліп тұрады, басқан кезде жойылып кетпейді. Ауыр жағдайларда петехиялар некроз түрінде асқынады. Бөртпе өте айқын күйде 4-5 күн сақталады, кейін біртіндеп жойылып кетеді. Солғын пигментация қалуы мүмкін.

Буын синдромы артралгия және артрит түрінде белгі береді. Бұл ауруда буын синдромының бой көрсету себебі – синовий қабықтарының қабынуы. Әдетте буын синдромы із қалдырмай толық жойылып кетеді.

Абдоминальдық синдром шажырқай мен кілегей қабыққа қан құйылуына байланысты туындайды. Іш өте күшті ауырады, қанды құсық, мелена, қызба бой көрсетеді. Геморрагиялық васкулиттегі іш синдромы көбіне ішектің түйілуіне, аппендицитке, ішек жарасының жарылуына ұқсас болып келеді. Көп жағдайда іш синдромы 2-3 күнге созылады. Рецидивтер болуы мүмкін. Кейде ол тері синдромының алдында кездесуі мүмкін.

Бүйрек синдромы жедел гломерулонефрит дамуының белгісі. Кейін жедел гломерулонефрит созылмалы гломерулонефритке ауысып, созылмалы бүйрек жетіспеушілігін тудыруы мүмкін.

Сирек жағдайда аурудың шұғыл дамитын немесе ми зақымданатын түрі кездеседі, ол мидың қабықтарына немесе өмірге маңызды аймақтарына қан құйылғанына байланысты туындайды.

Аурудың барлық түрінде дерлік 38-39⁰С деңгейінде қалтыраусыз қызба кездеседі. Аурудың аралас түрлері болуы да мүмкін.

Қан ағу ұзақтығы мен тромбоцит саны қалыпты күйден ауытқымаған. Коагуляциялық гемостаздың көрсеткіштері де өзгермеген, бірақ аурудың ауыр түрінде екінші ретті тамыріші себінді қан ұю (ТСҚҰ) синдромы бой көрсетуі мүмкін, бұл синдромда ұзаққа созылған гиперкоагуляциямен қатар гиперфибринемия кездеседі. Бірақ геморрагиялық васкулитте кездесетін ТСҚҰ синдромында бірінші ретті ТСҚҰ синдромымен салыстырғанда гипокоагуляцияның ІІ фазасы дамып, фибриноген деңгейінің төмендеуі мен тромбоцитопения бой көрсетуі болмайды.

Ауру жедел дамыған жағдайда жітіфазалық көрсеткіштер (лейкоцитоз, ЭТЖ өсуі, a₂-глобулин, фибриноген деңгейлерінің көтерілуі) байқалады.

Кей кездерде қан айналымындағы иммундық комплекстердің (АИК) көбейгені, плазмада криоглобулин, Виллебранд факторының көбейгені (эндотелий зақымдануының белгісі) анықталады.

Диагнозын қою және екшеу-іріктеу диагнозы.

Аурудың диагнозын классикалық белгілерге (тері бөртпелері, артралгия, артрит, абдоминалгия, нефрит) және тері мен бүйрек биопсиясының нәтижесіне қарап қояды.

Тері биопсиясы патологиялық процестің дерманың емізікті қабатында орналасатынын, ол жерде ұсақ тамырлардың микроваскулиті мен мононуклеарлық клеткалардың (лимфоциттер, плазмоциттер, макрофагтар) инфильтрациясы болатынын көрсетеді. Диагнозды тамыр қабырғасында құрамында IgA бар иммундық комплекстердің табылуына қарап қояды.

Бүйрек зақымданғанда биоптатта (мезангиумде және төсеніш мембранасының бойында) IgA, комплементтің С₃-фракциясының көп жиналғаны анықталады.

Геморрагиялық васкулит және басқа геморрагиялық диатездердің басты түрлерінің екшеу диагнозының белгілері 58 кестеде келтірілген.

58-кесте

Геморрагиялық диатездердің негізгі түрлерінің екшеу диагнозының белгілері

Клиникалық диагнозды тұжырымдауда ескеру керек:

1. Аурудың клиникалық-патогенетикалық түрін.

2. Даму барысын.

3. Активтілік дәрежесін.

Диагноз тұжырымдаудың мысалдары:

1. Геморрагиялық васкулит, тері-буын зақымдану түрі, АИК көбейген, қайталамалы даму, орташа дәрежелі активтілік.

2. Геморрагиялық васкулит, тері-бүйрек зақымдану түрі, АИК көбейген, жедел даму, жоғары дәрежелі активтілік.

Емі. Геморрагиялық васкулиттің базисті еміне гепаринмен емдеу жатады; гепаринді 400-800 ӘБ/кг есебінде 6 сағат сайын тері астына немесе венаға егеді. Оның гипокоагуляциялық әсерін, қан ұюды бақылап отыру керек.

Қанның реологиялық қасиетін жақсарту үшін антиагреганттар беріледі: курантил, трентал, индометацин.

«Жітіфазалық» белоктар деңгейі жоғары болғанда, ЭТЖ өте өсіп кеткенде 3-5 күнге преднизолон (тәулігіне 30-40 мг) беріледі. Буын синдромында бейстероидтық қабынуға қарсы қолданылатын дәрілер (вольтарен, индометацин) белгіленеді. Бүйрек зақымданғанда гепаринмен емдеуді иммунодепрессанттармен емдеумен ұштастыру қажет.

Криоглобулинемия мен ЭТЖ жоғары болғанда, гепарин мен плазмаферезді қосып қолданады.

Уақытша еңбекке жарамсыздық сараптамасы. Аурудың асқынуы кезінде науқас адам буын және абдоминальдық синдром толық жойылғанға дейін, жаңа геморрагиялық бөртпе-лер болмаса 7-10 күн бойы еңбекке жарамсыз. Уақытша еңбекке жарамсыздықтың орташа мерзімі: аурудың тері зақымдануы түрінде – 21 күн, тері – буын зақымдану түрінде – 28 күн, абдоминальдық түрінде – 40 күн.

Медициналық-әлеуметтік сараптама. МӘСК жолдама беру көрсетпелері: геморрагиялық васкулиттің буын функциясының бұзылуының 2-3 дәрежесін тудыратын тері-буын түрі, аурудың жиі қайталайтын абдоминальдық түрі.

Прогнозы. Аурудың тері зақымдануы және тері-буын зақымдану түрінде болжам жайлы болып келеді. Абдоминальдық синдром ішек инвагинациясы, ішек перфорациясы түрінде асқынып, аурудың болжамын ауырлатып жіберуі мүмкін. Аурудың бүйрек зақымдануының прогнозы көптеген жағдайда, әсіресе гломерулонефрит созылмалы бүйрек жетіспеушілігімен асқынған жағдайда, аурудың болжамы жағымсыз.

Профилактикасы. Бұл ауруларға алдын алу (профилактикалық) екпелерін, аллергиялық әсері бар антибиотиктерді қолдануға болмайды, аллергендік әсері бар тағам қабылдауға болмайды, 40 жастан жоғары адамдарға инсоляцияны (күн түсу) шегеру керек. Криоглобулинемияда салқын тигізбеу керек.

Тамыріші себінді қан ұю синдромы

Тамыріші себінді қан ұю синдромы (ТСҚҰС) - әр түрлі себептердің әсерінен туындап, микроциркуляторлық қан арнасында тез тамырішілік қан ұйықтарының қалыптасуымен сипатталатын және органдар мен тіндердің адам өміріне қауіпті қызметін бұзатын феномен.

ТСҚҰС деген терминді (атауды) 1950 ж. американдық ғалым Дональд Мак Кей ұсынған.

Этиологиясы және патогенезі. ТСҚҰС себебі болатын патологиялық күйлер:

1. Қан ұюдың тіндік факторларының көптеп бөлінуі (қан ұюдың сыртқы жолын белсендіреді):

- акушерлік синдромдар: бала жолдасының мезгілінен бұрын бөлінуі, оның жақын жатуы және жыртылуы, ұрық суының эмболиясы, жатырдан атониялық қан кету, ұрықтың антенатальдық өлімі, ұрық бұзу операциялары, кессар тілігі, екіқабаттылықтың ІІ триместріндегі түсік;

- күшейген гемолиз (оның ішінде тамырішілік гемолиз), қан құю, гемолитикалық анемияларда болатын криздар, гемолиз синдромды уремия;

- ісік аурулары: солидтық ісіктер және гемобластоздар;

- тіндердің ауқымды зақымдануы: күйік, үсу, электр жарақаты, ұзақ уақыт жаншылу синдромы, оқ тиген жаралар, түтік сүйектердің сынуы, операциялық іс-әрекеттер;

- жедел және жеделше қабынулы-деструкциялық процестер: панкреонекроз, перитониттер, деструкциялы пневмониялар.

2. Тамыр эндотелийінің зақымдануы (қан ұюдың ішкі механизмін қосады) – қолқаның шарбылы аневризмасы, тамырлардың үдемелі атеросклерозы, жүйелі аурулар (ЖҚЖ, ревматоидтық артрит), уремия, жедел гломерулонефрит, тегі әр түрлі қызба, аллергиялық реакциялар.

3. Тамыр аномалиялары және тіндердің төмендеген перфузиясы (қан ұюдың екі механизміне де әсер етеді): алып гемангиома, терең веналар тромбозы.

4. Инфекциялар (бактериялық токсиндер және микроорганизмдер тіршілігінің өнімдері, қабыну медиаторларының көптеп бөлінуі). Сепсис.

Себеп факторлардың әсерінен ауру адам қанында қан ұюды күшейтетін заттар (активаторлар) көбейеді. Ол қан ұюдың екі жолын іске қосады – эндотелий зақымдануынан белсенді күйге келетін ішкі жолды және тіндік факторлар әсерінен активтенетін сыртқы жолды. Тамыріші қан ұю туындайды, оған тромбоциттердің адгезиясы мен агрегациясы қосылып, оның нәтижесінде микротромбтар пайда болады. Микротромбтар тіндердегі микроциркуляцияны нашарлатып, тіндердің гипоксиясын, олардың трофикасының бұзылуын тудырады. ТСҚҰС-ң бұл сатысы – гиперкоагуляция фазасы деп аталады. Ол қысқа мерзімді болып келеді.

Микротромбтардың көлемді түзілуі қан ұю жүйесінің плазмалық факторлары мен тромбоциттердің қорын (запасын) тұтына бастауды тудырады. Синдромның бұл фазасы тұтынудың коагулопатиясы деп аталады.

Қарқынды тромб түзу қанның фибринолиз жүйесін активтендіреді.

Плазмалық прокоагулянттар қорының, тромбоциттердің таусылуы және фибринолиз жүйесінің активтенуі гипокоагуляция фазасын тудырады, оның өзі геморрагиялық синдром түрінде көрініс береді. Зақымданбаған тіндерден қан кету байқалады.

ТСҚҰ синдромының қатерсіз дамыған кезінде және мезгілінде тиісті ем қолданғанда патологиялық процестің кері даму фазасы орын алады. Бұл фаза кезінде зақымданған аймақтардағы қан айналысы қалыпты күйге келеді, тромбин өндірілуі азаяды, гемостаз факторларының концентрациясы көбейеді, тромбоциттер саны қалпына келеді.

Классификациясы. Даму барысына қарай бөлінетін ТСҚҰ синдромының түрлері:

1. Жедел ТСҚҰ синдромы: тез туындаған тромбоцитопения мен қан ұюдың плазмалық

факторларының таусылуы нәтижесінде жайылмалы

геморрагиялық синдромның пайда болуы. Әдетте өліммен

аяқталады.

2. Жеделше ТСҚҰ синдромы: тромбоэмболиялық синдром жиі кездеседі.

3. Созылмалы ТСҚҰ синдромы: қайталамалы және қайталамасыз дамиды.

Клиникасы. ТСҚҰ синдромының клиникасы негізгі аурудың (себеп аурудың) белгілері мен ТСҚҰ синдромының өзіндік белгілерінен тұрады.

ТСҚҰ синдромының гиперкоагуляция фазасы өте тез өтеді, ол 20-30 минутқа созылады. Аурудың бұл сатысында себеп аурудың белгілерімен қатар көптеген органдардың жетіспеушілік белгілері болады (микротромбоздардың нәтижесі).

Гипокоагуляция фазасында жайылмалы геморрагиялық синдром белгілері пайда болады: еккен, механикалық үйкелген жерлерде петехиялар мен экхимоздар, операция жарасынан қан кету, метроррагиялар, мұрыннан, асқазан-ішек жолынан қан кету, тері мен кілегей қабықтарға және паренхиматозды органдарға қан құйылу.

Қан көп кеткенде гиповолемиялық шок туындап, ол гипоксия және ацидозбен асқынады. Аурудың клиникасында сананың комаға дейін бұзылуы байқалады, тері жамылғысы қуқыл тартып, салқындайды, кейде оның түсі мәрмәр түсін еске түсіреді, жүрек тондары әлсірейді, брадикардия анықталады.

Қосымша тексерулер. Негізгі диагноз қою тестісі – гемостаз факторларына баға беру.

Гиперкоагуляция фазасында анықталады: тромбопластин, протромбин концентрациясының көбеюі, қан ұю уақыты 4 минуттен төмен; тромбоциттердің спонтанды агрегациясы күшейген.

Ауыспалы фазада: фибриноген концентрациясы 2 г/л төмен, паракоагуляциялық сынамалар оң мәнді, фибрин деградациясы өнімдерінің концентрациясы көбейген, тромбин уақыты 30 с жоғары, протромбин уақыты 20 с жоғары, антитромбин ІІІ концентрациясы 75% төмен.

Гипокоагуляция фазасы: қан ағу уақыты ұзарған, фибриноген концентрациясы 1,5 г/л төмен, паракоагуляциялық сынамалар жиі теріс мәнді, фибрин деградациясы өнімдерінің концентрациясы 2х10² мг/л жоғары, тромбин уақыты 35 с жоғары, протромбин уақыты 22 с жоғары, антитромбин ІІІ концентрациясы 30-60%, тромбоциттер саны азайған.

Диагнозын қою және екшеу-іріктеу диагнозы. ТСҚҰ синдромының алғашқы сатысы өте қысқа мерзімді болатындықтан оның диагнозын қою қиындық тудырады. Гипокоагуляция сатысында геморрагиялық синдромның, гиповолемиялық шоктың симптомдары болады және қан ұю көрсеткіштері төмен болады.

Тұтыну коагулопатиясы сатысындағы ТСҚҰ синдромын жергілікті фибринолизбен және жайылмалы фибринолиздің алғашқы сатысынан айыра білу керек.

Бірінші ретті жайылмалы гемолиздің ТСҚҰ синдромынан айырмашылығы онда фибриноз жүйесінің активтігі жоғарылаған және шеткі қанда тромбоциттер саны қалыпты күйде болады.

Екінші ретті фибринолиз сатысындағы ТСҚҰ – синдромын жайылмалы фибринолиздің өріс алған сатысынан, гипергепаринемиядан, гемодилюциялық коагулопатиядан айыра білу керек.

Жайылмалы фибринолиздің өріс алған сатысының ТСҚҰ синдромынан айырма-шылығы – шеткі қанда тромбоциттер санының қалыпты күйде болатыны.

Гипергепаринемия ТСҚҰ синдромынан протамин сульфат қолданылатын түзеу тестісінің көмегімен ажыратуға болады.

Гемодилюциялық коагулопатия (сұйықтықты шамадан тыс құйғанда пайда болатын күй, плазмалық прокоагулянттар концентрациясының азаюымен сипатталады). ТСҚҰ – синдромынан фибринолиздік активтіліктің қалыпты күйде болатынымен ажыратылады.

Емі. ТСҚҰ синдромының емі патологиялық күйдің себептерін жою, гемостазды түзету және шокпен күрес шараларынан тұрады.

Патологиялық күйдің себептерін жою жолдары себептердің сипатына байланысты орындалады (инфекциямен күрес, ісікті белсенді емдеу және т.б.).

Гемостазды түзеу мақсатында қолданылатын ем:

а) гиперкоагуляция фазасында натрий хлоридының изотониялық ертіндісінде ерітілген гепаринді венаға баяу егеді (1000 ӘБ/сағ.) және жаңадан мұздатылған плазманың кем дегенде 1000 мл венаға егеді (тез, орталық вена қысымын бақылап отырып);

б) гипокоагуляция фазасында жаңадан мұздатылған плазманың 1000 мл және одан да жоғары дозасын коагулограмма көрсеткіштері қалыпты күйге оралғанша венаға жібереді. Трансфузияны 6-8 сағат сайын қайталайды.

Тромбоцитопениялы геморрагиялық синдромда тромбоцит массасын егеді.

Қанның көлемін физиологиялық ертінді және қан компоненттерінің көмегімен қалыпты күйге келтіреді.

Қанның газ құрамын түзеу үшін оксигенотерапия және натрий гидрокорбонатын егу қолданылады.

Шокпен күресу және бүйректің қан ағысын жақсарту үшін допамин егеді (препаратты глюкозаның 5% ертіндісінде 0,05% концентрацияға дейін ерітіп, венаға 1-5 мкг/кг/мин. жылдамдығымен жібереді).

Жедел бүйрек жетіспеушілігі дамыған жағдайда гемодиализ қолданылады.

Профилактикасы. ТСҚҰ синдромының алдын алу шараларына оларды тудыратын себептерді мезгілінде жою жатады.

Прогнозы. Аурудың болжамы себеп ауруды емдеудің тиімділігіне, синдромды мезгілінде анықтап, сәйкес ем қолдануға тәуелді болып келеді. ТСҚҰ синдромында өлімнің жиілігі 40-60% құрайды. Оның басты себептері: жедел бүйрек жетіспеушілігі, миға қан құйылу, жедел қан кету және шок.

Қанның аурулары бойынша тестілер сұрақтары

Бір дұрыс жауабын беріңіз

1. Теміржетіспеушілік қаназдыққа тән белгі:

а) ретикулоцитоз

б) эритроциттердің макроцитозы

в) қанның темірмен байланысу қабілетінің күшеюі

г) темірдің тіндерде жиналуы

д) ЭТЖ өсуі

2. В₁₂ витаминінің сіңуі үшін қажет факторлар:

а) тұз қышқылы

б) гастрин

в) пепсин

г) гастромукопротеин

д) фолий қышқылы

3. В₁₂-жетіспеушілік қаназдыққа тән сүйек миындағы өзгерістер:

а) гемопоэз гипоплазиясы

б) миелобласттардың көбеюі

в) мегалобласттық эритропоэз

г) лимфоциттердің көбеюі

д) эритропоэз гиперплазиясы

4. В₁₂-жетіспеушілік қаназдықты емдеу әдісі:

а) темір препаратын ұзақ қолдану

б) пиродоксиннің курсін белгілеу

в) глюкокортикостероидтарды тағайындау

г) цианкобаламин қолдану

д) плазма құю

5. Келтірілген белгілердің біреуінен басқасының бәрі талассемияда кездеседі:

а) гемолиз эритроцит қабығының кемістігімен байланысты

б) қалыпты Нв А азайған

в) түс көрсеткіші азайған

г) нысана тәрізді эритроциттер ауруға тән белгі

д) сарысу темірінің деңгейі көбейген

6. Тамыріші гемолизға тән:

а) ауыр гемолизде гемоглобинурия

б) сүйек миында сидеробласттар азайған

в) бүйрек гемосидерозының болмауы

г) плазманың бос гемоглобинінің көбеюінің болмауы

д) келтірілгеннің бәрі

7. Клеткаішілік гемолизға тән:

а) гемосидеринурияның болмауы

б) талақта макрофагтардың көбеюі

в) гипербилирубинемия

г) ретикулоцитоз

д) келтірілгеннің бәрі

8. Аутоиммундық гемолитикалық анемияға тән:

а) дәнекер тінінің жайылмалы ауруында болуы мүмкін

б) гемолиз клеткаішілік болады

в) кортикостероидтар тиімсіз болған жағдайда цитостатиктер қолдануға болады

г) салқынды көтере алмаушылық байқалады

д) келтірілгеннің бәрі дұрыс

9. Миньковский-Шоффар ауруына тән емес белгі:

а) микросфероцитоз

б) эритроциттердің осмостық төзімділігінің азаюы

в) сарғыштық

г) спленомегалия

д) оң мәнді Кумбс сынамасы

10. Аутоиммундық гемолитикалық анемияның басты айырмашылық белгісі:

а) гемоглобин деңгейі

б) эритроциттер морфологиясы

в) Кумбс сынамасының көрсеткіштері

г) ауру адамның жасы

11. Гипопластикалық анемияға тән:

а) спленомегалия

б) панцитопения

в) ген синтезінің бұзылуы

г) түс көрсеткіші 1,0 жоғары

д) лимфоцитопения

12. Апластикалық анемияны тромбоцитопениядан ажыратудың басты екшеу-іріктеу тәсілі:

а) қанның жалпы анализі

б) трепанобиопсия

в) коагулограмма

г) УДЗ

д) сүйектер рентгенографиясы

13. Жедел лейкоздың диагнозы қойылады? болған жағдайда:

а) тез шаршау мен дене массасының азаюына шағым

б) клиникалық синдромдар: геморрагиялық, анемиялық, сепсисті – некроздық

в) сүйек миының бласттық трансформациясы (бласттар саны 30% көп)

г) лимфа түйіндерінде Березовский-Штернберг клеткалары

д) Гумпрехт көлеңкелері

14. Созылмалы лимфолейкозға тән:

а) анемияның ең жиі себебі – темір жетіспеушілігі

б) бастапқы кезде тұрақты түрде эозинофильді – базофильді ассоциация анықталады

в) дамуында маңызды рольді тұқым қуалау бейімділігі атқарады

г) таңдамалы дәріге миелосан жатады

д) шеткі қанда эритроциттер көбейеді

15. Боткин-Гумпрехт көлеңкелері деген не?

а) талқандалған монобласттар

б) ядролық субстанцияны фагоцитоздаушы нейтрофильдер

в) талқандалған эритроциттер

г) лимфобласттар

д) лимфоциттердің талқандалған ядролары

16. Бір белгіден басқасының бәрі созылмалы миелолейкозда кездеседі:

а) лейкоциттер санының 20х10⁹/л жоғары көтерілуі

б) тромбоцитоз

в) шеткі қанда Боткин-Гумпрехт көлеңкелерінің болуы

г) спленомегалия

д) Рһ – хромосома

17. Миелофиброзға тән белгі:

а) лимфоаденопатия

б) геморрагиялық синдром

в) гепатомегалия

г) ауқымды спленомегалия

д) қызба мен қалтырап тоңу

18. Келтірілген аурулардың біреуінен басқасы симптоматикалық эритроцитоздың себебі бола алады:

а) өкпе эмфиземасы

б) жүректің туа болған ақаулары

в) гипернефрома

г) бүйрек артериясының стенозы

д) жедел пневмония

19. Келтірілген тексеру әдістерінің біреуінен басқасы эритремия диагнозын дәлдеу үшін қолданылады:

а) қанның оттегімен қанығуы

б) гематокрит

в) эритропоэтиндер өндіру

г) гемокоагуляция көрсеткіштері

д) мықын сүйегінің трепанобиопсиясы

20. Вальденстрем ауруының миелома ауруынан өзгешелігі:

а) В-лимфоциттердің бастама клеткаларының зақымдануы

б) қан тұтқырлығының күшею синдромы

в) нормохромды анемия

г) ісік клеткаларының JgM (макроглобулиндердің) синтездеуі

д) лейкоцитоз

21. Лимфогранулематозға тән белгі:

а) лейкопения

б) солға ығысу

в) Боткин-Гумпрехт клеткалары

г) Березовский-Штернберг клеткалары

д) тромбоцитоз

22. Бір белгіден басқасы агранулоцитозда байқалады:

а) қызба

б) жұтқыншақтың жаралы – некрозды зақымдануы

в) тромбоцитопения

г) жайылмалы геморрагиялық бөртпе

д) септицемия

23. Гемофилияға тән белгі:

а) фибриногеннің азаюы

б) қан ағу уақытының ұзаруы

в) қан ұю уақытының ұзаруы

г) протромбин көрсеткішінің төмендеуі

д) қан ұйығы ретракциясының бұзылуы

24. Урокиназаның фибринолиздік әсерінің механизмі:

а) плазминогенді белсендіреді

б) фибриноген өндірісін тежейді

в) протромбин комплексі белоктарын өндіруді тежейді

г) фибриноген ыдырауын күшейтеді

д) тромбоцит санын азайтады

25. А типті гемофилиядағы қансырағыштың механизмі:

а) гипофибриногенемия

б) тромбоцитопатия

в) қан ұюдың VIII факторының жетіспеушілігі

г) антитромбин – ІІІ мөлшерінің көбеюі

д) плазминогеннің көбеюі

26. Гиперкоагуляция сатысында ТСҚҰ – синдромын емдеудің таңдамалы препараты:

а) антибиотик

б) аспирин

в) гепарин

г) БҚҚП

д) антигистаминдік препарат

27. ТСҚҰ – синдромын емдеуде қолданылатын трансфузиялық ем:

а) жаңа қатырылған плазманы құю

б) жас қан

в) эритроциттер массасы

г) антигемофильдік немесе нативті плазма

д) консервіленген қан

28. Гемофилияның ең басты екшеу-іріктеу белгісі:

а) гемоглобин деңгейі

б) гематокрит деңгейі

в) тромбоциттер саны

г) қан ұюдың VIII, ІХ, ХІ, ХІІ плазмалық факторларының деңгейі

д) эритроциттер морфологиясы

29. В₁₂-жетіспеушілік қаназдық диагнозын қою үшін анықтау керек:

а) гиперхромды, гипорегенерациялы, макроцитарлық анемияны

б) гиперхромды, гипорегенерациялы, макроцитарлы анемия мен атрофиялық гастритті

в) гиперхромды, гипорегенерациялы, макроцитарлы анемия мен эритроциттерде Жолли денешіктері мен Кебот сақиналарын

г) гиперхромды, гипорегенерациялы, макроцитарлы анемия мен қан түзудің мегало-бласттық типін

30. Нысана тәрізді эритроциттер кездеседі:

а) теміржетіспеушілік қаназдықта

б) сидероахрестиялық қаназдықта

в) талассемияда

г) қолорақ клеткалы қаназдықта

д) тұқым қуалайтын сфероцитозда

31. Талассемияны емдеуде қолданады:

а) десферал

б) гемотрансфузия емі

в) темір препараттарымен емдеу

г) фолий қышқылы

32. Сүйек миы пунктатының қандай клеткалары миелома ауруына тән:

а) миелобласттар

б) жетілген алып лейкоциттер

в) плазматикалық клеткалар

г) лимфоциттер

д) плазмобласттар

33. Жедел лейкоз туралы күдік туғанда орындау керек:

а) лимфа түйіндерінің биопсиясын

б) төс пункциясын

в) талақ пункциясын

г) ретикулоциттерді санау

д) лейкоформуланы есептеу

34. Лейкоздарды жедел және созылмалы лейкозға бөлу негізін құрайды:

а) аурудың даму барысы

б) ауру адамның жасы

в) қалыпты қан түзілу өркіндерінің тежелу дәрежесі

г) қан түзу тіні элементтерінің анаплазия дәрежесі

д) ЭТЖ өсу дәрежесі

35. Геморрагиялық васкулитке (Шенлейн-Генох ауруына) тән:

а) аурудың болған стрептококктік немесе вирустық инфекциядан кейін дамитыны

б) антитромбоцитарлық антиденелердің болуы

в) аралас криоглобулинемиялы даму, ревматоидтық фактордың, салқындық есекжемесінің және Квинке ісігінің, Рейно синдромының қоса дамуы

г) артериялық және веналық тромбоздардың дамуы, тромбоцитопения, жалған оң мәнді Вассерман реакциясы, ДНҚ-ка антиденелердің түзілуі

д) А және В дұрыс

36. Жедел лейкоздың емінің құрамына кіреді:

а) ремиссияны индукциялау шаралары

б) қол жеткен ремиссияны консолидациялау шаралары

в) үздіксіз сүйемел ем

г) реиндукциялық ем курстары

д) келтірілгеннің бәрі

37. Лейкоздар классификациясы негізделген:

а) аурудың клиникалық көрінісіне

б) анамнез мәліметтеріне

в) аурудың клеткалық субстратының жетілу дәрежесіне

г) науқастың өмірінің ұзақтығына

д) емнің тиімділігіне

38. Біреуінен басқасы сепсис симптомдарына жатады:

а) диарея

б) қызба

в) қалтырап тоңу

г) гепатолиенальді синдром

д) бөртпелер

39. Гемотрансфузияның қауіптілігі:

а) ТСҚҰ – синдромының дамуы

б) В гепатитінің вирусын жұқтыру

в) С гепатитінің вирусын жұқтыру

г) ЖИТС ауыру

д) келтірілгеннің бәрі

40. Жедел постгеморрагиялық анемия белгісі:

а) анемияның гиперхромды сипаты

б) эритроциттердің анизоцитозы және пойкилоцитозы

в) гипербилирубинемия

г) макроцитоз

д) ретикулоцитоз

41. Қансырағыштықтың гематомалық түрі кездеседі:

а) тромбоцитопенияда

б) тромбоцитопатияда

в) геморрагиялық васкулитте (Шенлейн-Генох ауруында)

г) Рандью-Ослер ауруында (телеангиэктазияда)

д) гемофилияда

42. Ауқымды жедел қан кетудің тудыратын қаупінің негізі неде?

а) мидың гипоксиясында

б) көп сұйықтық жоғалтуда

в) артериялық қан қысымының түсіп кетуінде

г) анемиялық комада

д) келтірілгеннің бәрі

43. Қансырағыштықтың васкулярлы-пурпуралы типі кездеседі:

а) гемофилияда

б) Виллебранд ауруында

в) аутоиммунды тромбоцитопенияда

г) геморрагиялық васкулитте (Шенлейн-Генох ауруында)

Мына схеманы қолданып, дұрыс жауабын беріңіз:

А – 1, 2, 3 дұрыс болса

Б – 1, 3 дұрыс болса

В – 2, 4 дұрыс болса

Г – 4 дұрыс болса

Д - бәрі дұрыс болса

44. Теміржетіспеушілік қаназдықтың клиникалық белгілері:

1. дәмнің бұрмалануы

2. дисфагия

3. тырнақтардың көлденең жолақтануы және сынғыштығы

4. фуникулярлық миелоз

45. Сидеропениялық синдром белгілері:

1. ангулярлық стоматит (ауыздық)

2. дәмнің бұрмалануы

3. глоссит

4. гепатомегалия

46. В₁₂-жетіспеушілік анемия емінің тиімділігінің критерийлері:

1. емнің 5-6 күні ретикулоциттік криздің болуы

2. трансферриннің темірмен қанығу пайызының көбеюі

3. мегалобласттық қан түзілудің нормобласттық қан түзілуіне көшуі

4. түс көрсеткішінің көбеюі

47. Панцитопения кездеседі:

1. апластикалық анемияда

2. бауырдың портальдық циррозында

3. В₁₂-жетіспеушілік анемияда

4. теміржетіспеушілік анемияда

48. Созылмалы лимфолейкозда қолданылатын ем шараларының комплексі:

1. цитостатикалық ем

2. аутоиммундық асқынуларды емдеу

3. инфекциялық асқынуларды емдеу

4. иммунитетті түзеу емі

49. Эритремияда болатын плетора синдромына тән:

1. бас айналуы, құлақтың шулауы

2. қан қысымының көтерілуі

3. лейкоцитоз, тромбоцитоз

4. саусақ ұштарының күйдіріп ауыруы, эритроцитоз, гематокриттің өсуі

50. Эритремияның асқынулары:

1. ишемиялық инсульт

2. асқазан қабырғасының эрозиясы

3. башпайлардың гангренасы

4. ортан жілік басының некрозы

51. Миелома ауруында белок алмасуының бұзылуына тән:

1. миеломды нефропатия

2. қанда парапротеиндер болуы

3. геморрагиялық диатез

4. сүйек миының миелоклеткалық метаплазиясы

52. Гемофилияда байқалады:

1. қан ұйығы ретракциясының бұзылуы

2. қан ағу уақытының ұзаруы

3. гипопротромбинемия

4. ЖАТУ көбеюі

53. Апластикалық анемияны емдеу әдістері:

1. сүйек миының трансплантациясы

2. спленэктомия

3. иммунодепрессанттар

4. анаболикалық стероидтар

54. Апластикалық анемияда болатын қан өзгерістері:

1. төс пунктатында миелокариоциттер мен мегакариоциттер санының күрт төмендеуі

2. панцитопения

3. лимфоцитоз, төс пунктатында плазматикалық және мес клеткаларының көбеюі

4. мықын сүйегінің трепанобиоптатында қан түзу тінінің май тінімен алмасуы

55. Темір препараттары тағайындалады:

1. ұзақ, 2-3 ай бойы

2. аскорбин қышқылымен қосып беріледі

3. ауыз арқылы қабылдауға көңіл аудару керек

4. парентеральды егуге көңіл аудару керек

56. Филадельфиялық хромосома:

1. хромосомның 22-ші жұбының ұзын иығының жоғалуы

2. тек гранулоциттер қатарына жататын клеткаларда анықталады

3. мегакариоцитарлық өркіннің ізашар клеткаларында анықталады

4. аурудың міндетті белгісі

57. Созылмалы лимфолейкоз:

1. әр уақытта қатерсіз дамуымен сипатталады

2. шеткі қанда лейкоцитоз бен лимфоцитоз анықталады

3. бала жаста кездеседі

4. төс пунктатында лимфоциттер 30% көп

58. Несептің қара түсі қай аурудың белгісі:

1. Маркиафава-Микели ауруы

2. аутоиммундық гемолитикалық анемияның гемолизиндік түрі

3. марш гемоглобинуриясы

4. тұқым қуатын сфероцитоз

ТЕСТІЛЕР ЖАУАПТАРЫНЫҢ ЭТАЛОНДАРЫ

а) тыныс мүшелерінің аурулары бойынша

1 – Б 41 – В 81 – Д

2 – А 42 – Д 82 – А

3 – Д 43 – Д 83 – Д

4 – Б 44 – Д 84 – А

5 – Г 45 – Г 85 – Б

6 – Д 46 – А 86 – Б

7 – Г 47 – Д 87 – А

8 – Г 48 – Д 88 – В

9 – А 49 – А 89 – В

10 – Д 50 – Г 90 – А

11 – Г 51 – В 91 – Б

12 – Д 52 – В 92 – А

13 – А 53 – Б 93 – Б

14 – А 54 – Д 94 – В

15 – Д 55 – Б 95 – В

16 – Д 56 – В 96 – Б

17 – Г 57 – А 97 – В

18 – Д 58 – А 98 – Б

19 – Б 59 – В 99 – А

20 – А 60 – А 100 – А

21 – А 61 – В 101 – А

22 – А 62 – Б 102 – А

23 – А 63 – А

24 – Б 64 – А

25 – Г 65 – Б

26 – А 66 – Г

27 – В 67 – Б

28 – Д 68 – Д

29 – Д 69 – А

30 – Г 70 – Д

31 – Д 71 – Б

32 – Б 72 – Г

33 – Б 73 – А

34 – В 74 – Г

35 – Г 75 – А

36 – Г 76 – Г

37 – Б 77 – Б

38 – Г 78 – Д

39 – Г 79 – Б

40 – Б 80 – В

б) жүрек-тамыр жүйесінің аурулары бойынша

1 – Г 41 – В 81 – Г 121 – А

2 – Б 42 – Г 82 – Б 122 – А

3 – А 43 – А 83 – В 123 – В

4 – В 44 – В 84 – Б 124 – В

5 – Г 45 – В 85 – А 125 – Б

6 – В 46 – Б 86 – Г 126 – Д

7 – Г 47 – Д 87 – Б 127 – А

8 – Г 48 – Г 88 – В 128 – А

9 – В 49 – Г 89 – В 129 – Д

10 – А 50 – Г 90 – Д 130 – А

11 – Д 51 – Г 91 – Г 131 – А

12 – Д 52 – В 92 – А

13 – Д 53 – Г 93 – А

14 – В 54 – В 94 – Г

15 – Д 55 – А 95 – В

16 – В 56 – Г 96 – А

17 – Д 57 – А 97 – В

18 – Г 58 – Б 98 – А

19 – Б 59 – Б 99 – Г

20 – Г 60 – В 100 – А

21 – Г 61 – Б, Г 101 – А

22 – Г 62 – В 102 – А

23 – Б 63 – Г 103 – А

24 – Г 64 – Г 104 – А

25 – Б 65 – В 105 – Б

26 – Б 66 – В 106 – А

27 – Б 67 – Г 107 – А

28 – Б 68 – В 108 – В

29 – Г 69 – Д 109 – В

30 – В 70 – Б 110 – А

31 – Д 71 – А 111 – А

32 – Г 72 – Б 112 – А

33 – В 73 – В 113 – А

34 – Г 74 – Г 114 – А

35 – В 75 – В 115 – В

36 – Г 76 – В 116 – Б

37 – Г 77 – Б 117 – А

38 – Г 78 – В 118 – Б

39 – А 79 – Г 119 – Д

40 – Г 80 – Д 120 – В

в) асқорыту мүшелерінің аурулары бойынша

1 – Д 31 – Д 61 – В

2 – А 32 – Б 62 – В

3 – Г 33 – В 63 – А

4 – Г 34 – А 64 – В

5 – В 35 – А 65 – А

6 – Д 36 – Г 66 – А

7 – Д 37 – В 67 – А

8 – В 38 – В 68 – В

9 – Б 39 – Г 69 – Д

10 – Г 40 – Г 70 – Д

11 – Г 41 – Г 71 – Д

12 – Д 42 – А 72 – А

13 – В 43 – Д 73 – Д

14 – А 44 – В

15 – Г 45 – Д

16 – Г 46 – Г

17 – Б 47 – Б

18 – Б 48 – Д

19 – Г 49 – Б

20 – В 50 – А

21 – В 51 – В

22 – Б 52 – Д

23 – Б 53 – Г

24 – А 54 – Д

25 – В 55 – А

26 – Д 56 – В

27 – А 57 – В

28 – Г 58 – Г

29 – Б 59 – Д

30 – В 60 – Д

г) несеп бөлу мүшелерінің аурулары бойынша

1 – Г 21 – Б

2 – Б 22 – Б

3 – Б 23 – В

4 – Г 24 – Г

5 – Б 25 – В

6 – В 26 – А

7 – Б 27 – Б

8 – Д 28 – А

9 – А 29 – Д

10 – Г 30 – Б

11 – В 31 – А

12 – В 32 – А

13 – Д 33 – Б

14 – Б 34 – Д

15 – Д 35 – А

16 – Г 36 – А

17 – А 37 – Д

18 – В 38 – В

19 – Д

20 – А

д) ревматизмдік аурулар бойынша

1 – Г 21 – В 41 – Б

2 – А 22 – Б 42 – А

3 – А 23 – А

4 – В 24 – Д

5 – В 25 – В

6 – В 26 – В

7 – А 27 – А

8 – Б 28 – Б

9 – Б 29 – А

10 – Г 30 – А

11 – В 31 – Д

12 – В 32 – Б

13 – В 33 – В

14 – В 34 – Г

15 – Б 35 – Б

16 – В 36 – А

17 – В 37 – Д

18 – В 38 – А

19 – Г 39 – А

20 – Г 40 – В

е) қан аурулары бойынша

1 – В 41 – Д

2 – Г 42 – Д

3 – Г 43 – Д

4 – В 44 – Г

5 – Г 45 – А

6 – А 46 – А

7 – А 47 – Б

8 – Д 48 – А

9 – Д 49 – Д

10 – Д 50 – Д

11 – В 51 – А

12 – Б 52 – А

13 – Б 53 – Г

14 – В 54 – Б

15 – В 55 – В

16 – Д 56 – А

17 – В 57 – Б

18 – Г 58 – В

19 – Д

20 – Г

21 – Г

22 – Г

23 – Г

24 – В

25 – А

26 – В

27 – В

28 – А

29 – Г

30 – Г

31 – В

32 – А

33 – В

34 – Б

35 – Г

36 – Д

37 – Д

38 – В

39 – А

40 – Д

ҚОЛДАНЫЛҒАН ӘДЕБИЕТ ТІЗІМІ

ЖАЛПЫ ӘДЕБИЕТ

1. Внутренние болезни: учебник. В 2-х томах Сумароков А.В. (ред.). М.; Медицина, 1993.

2. Внутренние болезни: в 10 кн.: (пер. с англ. 11 издание Harrisson,s prinaples of internal medicine). М.; Медицина, 1993.

3. Внутренние болезни дифференциальная диагностика и терапия. Бокарев И.Н., Смоленский В.С. Руководство М.; Изд. РОУ, 1996.

4. Внутренние болезни взрослых. Мовшович Б.А. Самара, 1996.

5. Внутренние болезни: учебник. Маколкин В.И., Овчаренко С.И. М.; Медицина, 1999.

6. Внутренние болезни: учебник для мед. вузов. С.И.Рябов, В.А.Алмазов, Е.В.Шляхто (ред), Санкт – Петербург, Спец. Лит., 2001.

7. Внутренние болезни: учебник в 2-х томах. А.И.Мартынов, Н.А.Мухин, В.С.Моисеев (ред) М.; ГЭОТАР – Медицина, 2002.

8. Внутренние болезни в вопросах и ответах: учебное пособие. Ю.Р.Ковалев (ред.), Санкт – Петербург, Фолиант, 2004.

9. Геронтология и гериатрия: учебник для мед. вузов. Котельников Г.П., Яковлев О.Г., Захарова Н.О. Москва – Самара: Самарский дом печати, 1997.

10. Дифференциальный диагноз внутренних болезней. Виноградов А.В. – М.; МИА, 1997.

11. Дифференциальная диагностика внутренних болезней (пер. с нем.). Хэгглин Р.М.. М.; Триада-Х, 1997.

12. Дифференциальная диагностика и лечение внутренних болезней. Ф.И.Комаров (общ. ред.). Руководство для врачей в 4-х томах. М.; Медицина, 2003.

13. Классификации основных внутренних болезней. Даулетбакова М.И. Алматы, 1995.

14. Клиническая диагностика: справочное пособие для семейного врача. Матвейков Г.П., Сарока Н.Ф. (ред.) – Минск, Беларусь, 1999.

15. Клинические разборы. Мухин Н.А. (ред.) М.; Русский врач, 2001.

16. Клинические рекомендации для практикующих врачей, основанные на доказательной медицине. И.Н.Денисов, В.И.Кулаков, Р.М.Хаитов – М.; ГЭОТАР – Медицина, 2001.

17. Неотложная терапия в схемах и таблицах. Учебное пособие. О.П.Алексеева (ред.) – Нижний Новгород, Изд. НГМА, 2002.

18. Пропедевтика внутренних болезней. Ивашкин В.Т.. М.; Практикум, 2000.

19. Практическое пособие по терапии. Гончарик И.И, Сытый В.П. – Минск, Вышэйшая школа, 2002.

20. Русско-латинско-казахский толковый словарь терапевтических терминов. Жаманкулов К.А. Актюбинск, 1994.

21. Семейная медицина: руководство в 2-х томах Краснов А.Ф. (ред.) – Самара, 1995.

22. Спутник терапевта. Ковалев Ю.Р. (ред.) СПб., ИКФ Фолиант, 1999.

23. Справочник Харрисона по внутренним болезням (перевод с англ.). Иссельбахер К. (ред.) СПб.; Питер., 1999.

24. Справочник – путеводитель практического врача. 2000 болезней от А до Я. Денисов И.Н., Шевченко Ю.Л. (ред.) М.; ГЭОТАР – Медицина, 2003.

25. Терапевтический справочник Вашингтонского университета. Вуддли М., Уэлан А. (ред.) М.; Практика, 1995.

26. Терапия (пер. с англ., допол.). Чучалин А.Г. (ред.) М.; ГЭОТАР – Медицина, 1996.

27. Энциклопедический словарь медицинских терминов. В 3-х томах. Петровский Б.В. (ред.) М.; Советская энциклопедия, 1984.

28. Энциклопедия клинического обследования больного (пер. с англ.; доп.). М.; ГЭОТАР – Медицина, 1997.

29. Ішкі аурулар пропедевтикасы: клиникалық лекциялар 2 том. Жаманқұлов Қ.А. Ақтөбе, 1992.

30. Ішкі аурулар: анықтамалық. Жаманқұлов Қ.А., Шалқаров С.Ш., Сейтмағамбетова С.Ә., Қалимурзина Б.С.. Алматы - Ақтөбе, 1995.

Тыныс мүшелерінің аурулары бойынша

1. Болезни органов дыхания. Руководство для врачей в 4-х томах. Палеев Н.Р. (общ. ред.) М.; Медицина, 1989.

2. Болезни органов дыхания. Руководство по внутренним болезням. Палеев Н.Р. (ред.) – М.; Медицина, 2000.

3. Диагностика и лечение болезней органов дыхания в аспектах диагностических и лечебно-тактических ошибок. Дуков Л.Г., Борохов А.И. – Смоленск, Русия, 1996.

4. Болезнь органов дыхания. Клиника и лечение. Избранные лекции. Кокосов А.Н. (ред.) – СПб.; Издательство Лань, 1999.

5. Заболевания органов дыхания. Макаревич А.Э. – Медицина, Выш. школа, 2000.

6. Пневмония. Сильвестров В.П., П.И.Федотов – М.; Медицина, 1987.

7. Неотложная терапия в пульмонологии. Фомина И.Г., Маринин В.Ф. – М.; Медицина, 2003.

8. Практическая пульмонология. Алекса В.И., Шатихин А.И. М., Триада – Х, 2005.

9. Рациональная фармакотерапия заболеваний органов дыхания. Руководство для практикующих врачей. Чучалин А.Г. (ред.) М.; Изд-во Литтера, 2004.

10. Секреты пульмонологии (пер. с англ.). Полли Э. Парсоиз, Джон Э. Хеффнер, Коладкина О.Ф. (ред.) М.; Мед пресс – информ, 2004.

11. Справочник пульмонолога. Рациональная пульмонология. Харьков А.С. и др. Ростов-на-Дону, Феникс, 2000.

12. Фармакотерапия в пульмонологии: Справочник. Замотаев И.П. – М., 1993.

Жүрек-тамыр жүйесінің аурулары бойынша

1. Аритмии сердца: диагностика и лечение. Мешков А.П. – Нижний Новгород, Медицинская книга, 1998.

2. Артериальная гипертензия – 2000. Кобалава Ж.Д., Котовская Ю.В., В.С.Моисеев, (ред.) – М.; 2001.

3. Бактериальные эндокардиты. Демин А.А., Демин Ал.А. – М.; Медицина, 1978.

4. Болезни органов кровообращения. Рук-во для врачей. Е.И.Чазов (ред.) – М.; Медицина, 1997.

5. Болезни сердца и сосудов. Рук-во для врачей. Чазов Е.И. (ред.) – М.; Медицина, 1992.

6. Болезни сердца. Моисеев В.С., Сумароков А.В. М.; Универсум Паблишинг, 2001.

7. Внутренние болезни. Сердечно-сосудистая система. Ройтберг Г.Е., Струтынский А.В., - М.; Бином, 2003.

8. Диагностика болезней внутренних органов. Т.6, Т.7, Т.8. Диагностика болезней сердца и сосудов. Окороков А.Н. – М.; Медицинская литература, 2002-2004.

9. Инфекционный эндокардит. Буткевич О.М., Виноградова Т.Л. – М.; Стар^,ко, 1997.

10. Клиническая кардиология. Рук-во для врачей. Сумароков А.В., Моисеев В.С. М.; Универсум паблишинг, 1995.

11. Клиническая кардиология в 2-х томах. Амосова Е.Н., Киев, Здоровья, Книга-плюс, 1998-2002.

12. Нейроциркуляторная дистония в терапевтической практике. Маколкин В.И., С.А.Аббакумов М.; Медицина, 1985.

13. Неотложная терапия в кардиологии: справочник. Фомина И.Г. М.; Медицина, 1997.

14. Пороки сердца. Василенко В.Х., Фоменко С.Б., Могилевский Э. – Ташкент, Медицина, 1983.

15. Практическая кардиология в 2-х томах. В.В.Горбачев (ред.) – Минск, Вышэйшая школа, 1997.

16. Практическая кардиология. Справочное пособие. Поздняков Ю.М., Красницкий В.Б. – М.; 2001.

17. Приобретенные пороки сердца. Маколкин В.И. М.; Медицина, 1986.

18. Рациональная кардиология. Справочное рук-во. Шевченко Н.М. – М.; Сар^,ко, 1997.

19. Рациональная фармакотерапия сердечно-сосудистых заболеваний. Рук-во для практикующих врачей. Чазов Е.И., Беленков Ю.Н. (ред.) М.; Изд-во Литтера, 2004.

20. Руководство по электрокардиографии. Орлов В.Н. М.; МИА, 1999.

Асқорыту мүшелерінің аурулары бойынша

1. Болезни кишечника. Гребенев А.Л., Мягкова Л.Т. – М.; Медицина, 1994.

2. Болезни печени: руководство для врачей. Подымова С.Д. – М; Медицина, 1993 г.

3. Гастроэнтерология: справочник Ивашкин В.Т., Рапопорт С.И. – М.; Изд. дом Русский врач, 1998.

4. Диагностика болезней внутренних органов. Т.1. Болезни органов пищеварения. Окороков А.Н. – М.; Медицинская литература, 1999.

5. Дифференциальная диагностика заболеваний печени, Дунаевский О.А. – Л.; Медицина, 1985.

6. Клиническая гастроэнтерология: учебник, Григорьев П.Я., Яковенко А.В. – М.; МИА, 1998.

7. Лечение хронических болезней органов пищеварения. Златкина А.Р. – М.; Медицина, 1994.

8. Рациональная фармакотерапия заболеваний органов пищеварения. Руководство для практикующих врачей. Ивашкин В.Т. (ред.) – М.; Изд-во Литтера, 2003.

9. Руководство по гастроэнтерологии в 3-х томах, Комаров Ф.И., Гребнев А.Л. (ред.) М.; Медицина, 1995.

10. Справочник по гастроэнтерологии. Броновец И.Н., Гончарик И.И., Демидчик Е.П., Сокович М.Н. – Минск, Беларусь 1998.

11. Фармакотерапия в гастроэнтерологии: справочник Радбиль О.С.. М.; Медицина, 1991.

12. Хронический гастрит. Аруин Л.И., Григорьев П.Я., Исаков В.А., Яковенко Э.П. – Амстердам, 1993.

Ревматизмдік аурулар және жүйелі васкулиттер бойынша

1. Болезни суставов. Пропедевтика. Дифференциальный диагноз. Лечение: Руководство для врачей. Ивашкин В.Т., Султанов В.К. М.; Изд. Литтера, 2005.

2. Диагностика болезней внутренних органов. Т. 2. Окороков А.Н. Витебск, Белмедкнига, 1998.

3. Диагностика и лечение болезней суставов. Мешков А.П. – Н.Новгород, Мед.книга, Изд-во НГМА, 1999.

4. Диффузные болезни соединительной ткани. Рук-во для врачей Сигидин Я.С., Гусева Н.Г., Иванова М.М. М.; Медицина, 1994.

5. Клиническая ревматология (перев. с англ.) Каррей Х.Л. – М.; Медицина, 1990.

6. Рациональная фармакотерапия ревматических болезней. Рук-во для практикующих врачей. Насонова В.А., Насонова Е.Л. (общ. ред.) – М.; Изд-во Литтера, 2003.

7. Ревматические болезни. Рук-во по внутр. болезням. Насонова В.А., Бунчук Н.В. – М.; Медицина, 1997.

8. Системные васкулиты. Семенкова Е.Н. – М.; Медицина, 1998.

Несеп бөлу жүйесінің аурулары бойынша

1. Диагностика болезней внутренних органов. Диагностика болезней почек. Т.5. Окороков А.Н. – М.; Мед. лит-ра, 2001.

2. Диагностика и лечение болезней почек. Мухин Н.А., Тареева И.Е. – М.; Медицина, 1985.

3. Клиническая нефрология в 2-х томах. Маждраков Г. и Попов Н. (ред.) – М.; Медицина, 1983.

4. Клиническая нефрология в 2-х томах, Тареев Е.М. (ред.) – М.; Медицина, 1983.

5. Нефрология рук-во для врачей в 2-х томах, Тареева Е.И. (ред.) – М.; Медицина, 2000.

6. Нефрология рук-во для врачей, Рябов С.И. – Санкт-Петербург, Спец. Лит., 2000.

7. Нефрология в терапевтической практике. Чиж А.С. (ред.) – Минск, Вышейшая школа, 1998.

8. Рациональная фармакотерапия в нефрологии. Рук-во для практикующих врачей. Мухин Н.А., Козловский Л.В., Шилов Е.М. (общ. ред.) – М., Изд-во Литтера, 2006.

Қанның аурулары бойынша

1. Гематологические синдромы в общей клинической практике: справочник. Абдулкадыров К.М., Рукавицын О.А, Шилова Е.Р., Удальева В.Ю. – СПб: Спец. Лит., ЭЛБИ, 1999.

2. Геморрагические заболевания и синдромы. Баркаган З.С. – М.; Медицина, 1988.

3. Диагностика болезней внутренних органов. Т.4, 5. Диагностика болезней системы крови. Окороков А.Н. – М.; Медиц. лит-ра, 2001.

4. Диагностика и лечение диссеминированного внутрисосудистого свертывания крови. Лычев В.Г. – М.; Медицина, 1993.

5. Острые лейкозы. Ковалева Л.Т. – М.; Медицина, 1990.

6. Руководство по гематологии. Воробьев М.И. (ред.) – М.; Медицина, 1985.

7. Секреты гематологии и онкологии. Вуд Мари Э., Банн Пол А. Токарев Ю.Н., Бухни А.Е. (ред.) М.; Бином, 1997.

8. Справочник по гематологии, Романова А.Ф. (ред.) – Ростов-на-Дону, Феникс, 2000.

М А З М Ұ Н Ы

Қысқартулар

1. Тыныс мүшелерінің аурулары

Жедел бронхит және бронхиолит

Созылмалы бронхит

Тыныс тұншықпасы

Бронхоэктазия ауруы

Пневмония

Созылмалы пневмония

Өкпелердің инфекциялық деструкциясы

Өкпе іріңдігі (абсцессі)

Өкпе шірімесі (гангренасы)

Өкпелер эмфиземасы

Өкпенің созылмалы себінді аурулары

Идиопатиялық фиброздаушы альвеолит

Саркоидоз

Созылмалы өкпе-текті жүрек

Плевриттер

Өкпе артериясының тромбоэмболиясы

Тыныс жетіспеушілігі

Спонтандық пневмоторакс

Ересектердің респираторлық дистресс-синдромы

Өкпе артериясының гипертензиясы

Бірінші ретті өкпе артериясының гипертензиясы

Тестілік сұрақтар

2. Жүрек-тамыр жүйесінің аурулары

Артериялық гипертензиялар

Гипертония ауруы (эссенциальдық гипертензия)

Симптоматикалық (екінші ретті) артериялық гипертензиялар

Атеросклероз

Жүректің ишемия ауруы

Кенеттен болатын коронарлық өлім

Стенокардия (жүрек қыспасы)

Миокард инфарктісі (жүрек талмасы)

Жедел ревматизм қызбасы және жүректің ревматизмдік ауруы

Инфекциялық эндокардит

Миокардтың коронарогендік емес аурулары

Миокардиттер

Миокардиодистрофиялар

Кардиомиопатиялар

Дилатациялық кардиомиопатия

Гипертрофиялық кардиомиопатия

Рестрикциялы кардиомиопатия

Жүрек ақаулары

Жүре пайда болған жүрек ақаулары

Митральдық қақпақ кемістігі

Митральдық стеноз

Жүректің біріккен митральдық ақауы

Митральдық қақпақтың иілгіштігі (пролапсы)

Қолқа қақпақтарының кемістігі

Қолқа сағасының тарылуы (стенозы)

Қосарланған (күрделі) қолқа ақауы

Үшжармалы қақпақ кемістігі

Трикуспидальдық стеноз

Іштен туа болған жүрек ақаулары

Жүрекшеаралық перде кемістігі

Қарыншааралық перде кемістігі

Өкпе артериясы сағасының стенозы

Фалло тетрадасы

Ашық артериялық түтік

Қолқа коарктациясы

Перикардит

Жүректің аритмиялары мен блокадалары

Жүрек аритмиясы

Экстрасистолия

Пароксизмалық (ұстамалы) тахикардия

Жыбыр аритмиясы

Жүрекшелер дірілі

Қарыншалардың дірілі мен фибрилляциясы

Жүрек блокадалары (бөгеттері)

Синоатриальдық блокада

Жүрекшеішілік блокада

Атриовентрикулярлық блокадалар

Фредерик синдромы

Морганьи-Адамс-Стокс синдромы

Қарыншаішілік блокада

Біртармақты блокадалар

Қостармақты блокадалар

Үштармақты блокадалар

Синус түйінінің әлсіздік синдромы

Қарыншалардың мезгілінен бұрын қозу синдромы

Вольф-Паркинсон-Уайт синдромы

Қысқарған PQ (R) синдромы

Жүрек әлсіздігі

Жедел жүрек әлсіздігі

Солқарыншалық жедел әлсіздік

Оңқарыншалық жедел әлсіздік

Созылмалы диастолалық жүрек әлсіздігі

Созылмалы систолалық жүрек әлсіздігі

Тестілік сұрақтар

3. Асқорыту жүйесінің аурулары

Өңеш аурулары

Гастроэзофагеальдық рефлюкс ауруы

Асқазан аурулары

Созылмалы гастрит

Жара ауруы

Ішек аурулары

Созылмалы энтерит

Созылмалы колит

Бейспецификалық жаралы колит

Крон ауруы

Тітіркенген ішек синдромы

Ұйқы безінің аурулары

Созылмалы панкреатит

Бауыр және өт жолдарының аурулары

Созылмалы гепатит

Бауыр жетіспеушілігі

Өт бөлу жолдарының дискинезиясы

Созылмалы тассыз холецистит

Бауыр циррозы

Тестілік сұрақтар

4. Ревматизмдік аурулар

Дәнекер тінінің жайылмалы аурулары

Жүйелі қызыл жегі

Жүйелі склеродермия

Дерматомиозит

Буын аурулары

Ревматоидтық полиартрит

Остеоартроз

Подагра

Жүйелі васкулиттер

Түйінді периартериит

Бейспецификалық аортоартериит

Вегенер гранулематозы

Тестілік сұрақтар

5. Несеп бөлу жүйесінің аурулары

Жедел гломерулонефрит

Созылмалы гломерулонефрит

Тез үдемелі гломерулонефрит

Созылмалы пиелонефрит

Бүйрек амилоидозы

Нефроз синдромы

Созылмалы бүйрек жетіспеушілігі

Тестілік сұрақтар

6. Қан аурулары

Анемия (қаназдық)

Теміржетіспеушілік анемия

Витамин В₁₂-жетіспеушілік анемия

Гемолитикалық анемиялар

Тұқым қуалайтын микросфероцитоз

Глюкозо-6-фосфатдегидрогеназа жетіспеушілік анемия

Талассемия

Қолорақклеткалы анемия

Дата добавления: 2015-11-26 | Просмотры: 1564 | Нарушение авторских прав