АкушерствоАнатомияАнестезиологияВакцинопрофилактикаВалеологияВетеринарияГигиенаЗаболеванияИммунологияКардиологияНеврологияНефрологияОнкологияОториноларингологияОфтальмологияПаразитологияПедиатрияПервая помощьПсихиатрияПульмонологияРеанимацияРевматологияСтоматологияТерапияТоксикологияТравматологияУрологияФармакологияФармацевтикаФизиотерапияФтизиатрияХирургияЭндокринологияЭпидемиология
|
Параноидты шизофрения клиникасы
ПШ басқа формаларына қарағанда жиі кездеседі. Кардиальды белгілермен қоса(аутизм, ойдың бұзылуы, эмоцияның төмендеуі, адекватсыз,) клиникалық суретінде аса бағалы белгі ол сандырақ. Аурудың прогредиенттілігі паранойальды(сандырақ ойлар, галлюцинациясыз аңду сандырағы), параноидты (психикалық автоматизм синдромымен көрінеді) және парафренді синдромдармен(эйфория фонында ұлылық сандырақ идеялар) фантазиялар, көңіл күйдің жоғары болуымен көрінеді. Көзге көринер ремиссиясыз псевдогаллюцинациямен сандырақпен жүреді. Жиырма бес,алтыды дамиды. Эмоционалды деффект көбінде бірітіндеп өршиді. Көпшілік науқастардың ұзақ уақыт жұмысқа қабілеттілігі сақталады.
65 сұрақ
Шизофренияның қатерлі түрлері
Балалық шақта не жасөспірім шақта дамиды. Белгілері негативті симптомдармен көрінеді: сандырақ, галлюцинация. Инициальды симптоматикасы психикалық өнімділіктің төмендеуімен эмоционалдық өзгергіштікпен бүкіл психикалық деятельностьтің өзгеруімен көрінеді. Тұлғалық даму тоқтайды, қызығушылық төмендейді. Поведениесі күрт өзгереді, қатал, ызақор, болады. Сабақта қиындықтар туады. Қудалау сандырағы, уландыру кейін тез арада сандырақтық психоз дамиды. Оған кататониялық және кататоно гебефренді бұзылыстар қосылады. 1-4 жылда аса ауыр деффектпен ауыр конечное состояние дамиды.
66.Жүйкелік тиктер
Тиктер көбінесе 4,5%ұлдарда, ал 2,6% қыздарды 7 жас несесе одан жоғары жас кезінде пайда болып ересек жасқа толғанша жойылып кетуі мүмкін. Бірақ алаңдаушылық, қорқыныш, қоршаған ортаның өзіне деген көз қарастары және психостимуляторларды қолдану жойылып кеткен тиктерді қайта дамытуы мүмкін. Балаларда көбінесе тиктер мен жабысқақ жағдайдағы невроздар арасындағы байланыс болады. Сонымен қатар тиктерді ауыр прогрессирлеуші нерв ауруларының (паркинсонизм, хорея, Гентингтон, Вильсон, Леша-Нихена синдромы, кіші хорея) симптомдары болып табылатын қозғалыс бұзылыстарымен (гиперкинез) дифф.диагностика дүргізу керек. Гиперкинездерге қатарғанда тиктерді ерікті жоғарлату арқылы босуға болады.Көп балалар тиктерді жаман әдеттерінің бірі ретінде ғана қарайды. Жүйкелік тиктерді емдеу үшін жанұялық психотерапия, гипносуггестия және аутогенді тренировка қолданады. Баланы қызықты белсенді қозғалыстарға аулу керек (мысалы, спортпен шұғылдану). Эффективсіз психотерапия кезінде жұмсақ нейролептиктерді тағ/ды (сонапакс,этаперазин, галоперидол аз мөлшерлерде).
Созылмалы тиктермен көрінетін ауыр сырқат - Жиля де ля Туретта синдромы болып таб/ды. Бұл ауру қыз балаларға қарағанда ұлдарда 3-4 есе жиі кездеседі, әдетте 2-10 жас аралықтарында басталады. Бас кезінде тиктер моргания, бассын козғалту, гримаспен көрінеді. Жасөспірім жасқа толған кезде жиі локализациясын өзгертетін, кейде агрессивті және сексуальді компоненттерден тұратын дауыстық және күрделі қозғалыс тиктері қосылуы мүмкін. 1/3 жағдайларда копролалия байқ/ды (бранные слова). Бұндай науқастарға импульсивтілік пен жабысқақтықтың қатарласуы, назар аудару қабілетінің төмендеуі тән. Тұқым қуалайтын ауру болуы мүмкін. Себебі көбінесе туыстарында созылмалы тиктер мен жабысқақ невроздар болады. Жоғары конкорданттылық екі ұрықты егіздерде (50-90%) және 10% әртүрлі ұрықты егіздерде кездеседі. Емі- нейролептиктер (галоперидол, пимозида) және минимальді дозада Клофенил тағ/ды. Жабысқақтық жағжайлар кезінде антидепресанттар тағ/ды (флюоксетин, кломипрамин). Фармакотерапия тек науқастың жағдайын ғана бақылауға мүмкіндік береді, оны толығымен жоя алмайды. Кейде емнің эффективтілігі уақыт өте төмендеуі мүмкін.
67. Балалардың ерте аутизмі,клиникасы, ағымы және болжамы.
Балалар аутизмі (Каннер синдромы) 0,02-0,05 % жиілікте кездеседі. Қыздарға қарағанда ұлдарда 3-5 есе жиі. Балаларда әлеуметтік қарым-қатынас дағдылары қалыптасқан кездері 2-5 жас аралықтарында белгілі болады, бірақ аномалияның дамуын сәби кезінде де анықтауға болады.Бұл аурудың классикалық сипатына - тым тұйықтану, жалғыздыққа ұмтылу, қоршаған ортамен эмоциональді қарым-қатынасқа түсу қиындықтары, айқын эмоция кезінде адекватты емес жесттарды, интонацияны және мимикаларды қолдану, қайта қайталануымен жүретін сөйлеу қабілетінің дамымауы, эхолалия, атау сөздерді дұрыс қолданбау («сен» орнына «мен»), шулар мен сөздерді монотонды қайталау, спонтанды белсенділіктің, стереотиптің, манерностьтің төмендеуі жатады. Жоғарыдағы бұзылыстармен қатар бұл науқастарда жақсы механикалық есте сақтау қабілетімен, барлығын өзгертілмеген түрде ұстау жабысқақ ойлармен және өзгеріс алдындағы қорқыныш сезімімен, кез келкен іс әрекеттінің аяқталуына ұмтылуға, адамдармен сырласудың орнына заттармен сырласу сипатталады. Бұл аурудың қауіптілігі науқастар өздерін қинауға бейім (тістеу, шаштарын жұлу, басын соғу). Кеш мектептік кезеңдерінде жиі эпилептикалық ұстамалар қосылады. 2/3 науқастарда оқыл кемістігі дамиды. Аутизм ұрық ішілік инфекция әсерінен де дамуы мүмкін (краснуха). Осыған ұқсас синдром бірақ интеллектің бұзылуынсыз жүретін тұқым қуалайтын ауру Аспергермен сипатталған
(35% бір ұрықты егіздерде кездесед).Дифф.диагностикасы: олигофрения, бала шизофрениясымен. Көп науқастарда жасы тола кейбір іс әрекеттері қалыпқа келуі мүмкін. Емі- арнайы оқуту мектептері, психотерапия, галоперидолдың аз дозасы.
68.Акселерация және инфантилизм, психикалық дамуға әсері.
Акселерация (психикалық дамудың жеделдеуі) жеке өзі патология белгісі ретінде қарастырылмайды. Көп адамдардың пікірінше ХХ ғасырлары бұрынғы ғасырларға қарағанда жалпы акселерацияның жоғарлуы байқалған. Бұл ерте жыныстық жетілумен қатар бала бойының ұзын болуымен сипатталады. Акселерацияда бала сексуальді жағынан ерте қалыптасуымен конфликте болғандықтан бұл қосымша психикалық қайғыруға әкеледі. Бұндай балалар өз құрдастарынан ерекше көрінетін болады. Кейбір жағдайларда акселерация себебі эндокринді патологиялар болып табылады.
Инфантилизм (тұлғаның есеймеуі) балаларға тән эмоциялармен,сезімталдылықпен, ойын ойнауға бейімділікпен, қыңырлықпен, еркелікпен және қошаған адамдарына тәуелділік сипатталады.Байсалдылық жоқ. Сонымен қатар жыныстық жетілуінің тежелуі және грацильді дене бітімді болады.Ұзақ аралықта инфантилизмде болған бала өсе келе тәртібінің бұзылуы (истериялық, астениялық және тұрақсыз психопатиялар), жыныстық бұзылыстары және отбасылық дисгармониясы болуы мүмкін. Инфантилизм себептері бас миының минимальді дисфункциясымен және ата-анасының дұрыс тәрбие бермеуі(гиперопека) болады.
Психикалық дамудың тежелуі мен жеделдеуі басқада дағдылардың қалыптасуына кедергі әкеледі: сөйлеу мәнері, оқу және есептеу мәнерлерінің бұзылысы, қозғалыс фнкциясынына да әсер етеді. Бұл патология көбінесе ұл балаларда байқалады. Емі педогогикалық әдістер арқылы коррекциялау.
69.Балалардағы психикалық бұзылыстардың дамуының ерекшеліктері.
Баларлардағы психикалық бұзылыстар ересектердегі сияқты жиілікте кездеседі. (2%-дан жоғары). Бірақ ересектерге қарағанда балаларда психоз белгілері сирек кездеседі, балалар психиатриялық бөлімінде көбінесе психикалық даму бұзылыстарымен және жеңіл органикалық бұзылыстармен жатады. Балаларда шизофрения, маниакальді-депрессивті психоз және невроздар сирек болады, болғанның өзінде ересектерге қарағанда симптомдары басқаша болып келеді. Ерте пайда болған балалардағы психикалық бұзылыстар психикалық дамуының бұзылыстарына әкеледі.Ақыл кемділік байқалатын болады.Баларлар ауруларындағы дәрілік ем көбінесе аз эффективті болып келеді, сондықтан дұрыс психологялық реабилитаци ямен жоспарландырылған түрде баланы күту керек.
71.Балалардағы гипердинамикалық синдром, клиникалық ерекшеліктері.
Гипердинамикалық синдром (гиперкинетикалық бұзылыс) балалардың 3-8% кездеседі. Ұлдар мен қыздар арасындағы қатынас 5:1. Тым белсенділікпен, жиі қозғалыспен, күнделікті сабақтарына және мектептік материалды меңгеру үшін үлкен кедергі - назарының бұзылысымен сипатталады. Бастаған ісін аяқтамайды, жақсы ақыл-ой өрісті балалар берілген тапсырмаларға қызығушылық таңытпайды, заттарын ұмытып кетеді немесе жоғалтып алады, көбелестерге бейім, теледидарэкраны алдында ұзақ отыра алмайды, Айналасындағы адамдарға үнемі сұрақпен мазалап, ата-анасын және жолдастарын итеріп, түрткілеп,қытықтап мазалайды. Бұзылыстың даму себебінде бас миындағы минимальді дисфункция жатады, бірақ нақты психоорганикалық синдром ешқашан бұндай балаларда байқалмаған. Көп жағдайларда бұл синдром 12-20 жасқа толғанда жойылуы мүмкін, бірақ тұрақты психопатикалық ассоциальды белгілер қалыптаспауы үшін емді ерте бастаған жөн.Терапия негізінде тұрақты, қатаңдау тәрбие болып табылады (ата-анасымен және мұғалім тарапынан қатаң бақылау, үнемі спортпен айналасу).Психотерапиямен қатар психотропты заттар заттар тағ/ды. Ноотропты заттарға кеңінен қолданады-пирацетам, пантогам, фенибут, энцефабол. Көп науқастарда психостимуляторларды қолданған кезде тәртіптерінде парадоксольді жақсарулар байқалады (сиднокарб, кофеин, фенамин өнімдері, антидепрессанттарды ынталандырушылар-имипрамин, сиднофен). Фенамин өнімдерін қолданған кезде бойдың өсуінің тежелуімен және дене салмағының түсуі байқалады, тәуелділік пайда болуы мүмкін.
73.Терапияның психикалық ауруларға икемделуі (биологиялық терапия, психотерапия, әлеуметтік терапия) дәлелді медицинаның көз-қарасымен.
Биологиялық терапияға жатады: инсулин-коматозды, электртырысулық, пиротерапиялар, экстракорпорольді детоксикация әдістері, ұйқы депривациясы, светотерапия, психохирургия(лоботомия), физиотерапия және акупунктура.
Инсулин-коматозды терапияны жүргізудің тәсілдері. Бұл емдеу әдісі инсулинді кома шақыру арқылы жүргізіледі. Әдісті 1935 жылы австралиялық психиатр М.Закель ұсынған болатын. Емдік әсерін психикаға инсулиннің тікелей әсері емес, ол арқылы туындайтын жағдайлармен (гипогликемия, кома) байланыстырады. Бейспецификалық стрессті әсер ету эффекті елеулі роль атқарады деп есептеледі. Науқастарды соматикалық тексеру тырысулық терапия жүргізгендегідей мұқият жүргізіледі, өйткені гипогликемия жағдайында жиі эпилептиформды ұстамалар болады. Емдеу әрбір науқасқа сәйкес инсулиннің коматозды дозасы негізінде жүргізіледі. Бірінші кома ұзақтығы-5-10 мин дейін, кейін-30-40 мин.дейін. Бір ем курсына коматозды жағдай саны-15-40. Терапияға көрсеткіштер ұзаққа созылмаған және продуктивті психопатологиялық сиптоматикамен, ұстама тәрізді ағымға бейім шизофрения жағдайлары болып табылады. Соматикалық және инфекциялық аурулар, артық дене массасы терапияға қарсы көрсеткіш болып табылады.
Электртырысулық терапия. Ауыр эндогенді депрессия және сандырақпен немесе кататоникалық симптомдармен жүретін шизофренияның жедел ұстамалары кезінде тағ/ды. Электродтарды басқа монолатеральді немесе билатеральді арқылы орналастырады. Электрлік разряд қарқындылығын индивидуальді түрде 80В және 0,3с. экспозициямен бастайды. 1 минуттан артық уақыт аралығында ұстамада болса, ол импульс интенсивтілігінің шектен шыққандығын көрсетеді. ЭТТ-дан кейін көптеген асқынулармен,травмалар болған жағдайларда миорелаксанттар тағ/ды. ЭТТ-дан кейін есте сақтау қабілеті күрт төмендейді, жүрек ырғағының бұзылыстары дамиды және тыныс алу тоқтауы мүмкін. Сондықтан оны тек психотропты заттар әсер етпегенде ғана тағ/ды.
Пиротерапия. Пиротерапия алғашында малярий және прогрессирленген салданудың алдын алу әдісі ретінде ұсынылған. Қазіргі таңда алкоголизммен ауыратын науқастардағы абстинентті синдромды жою үшін және шизофрениямен ауыратын науқастарда нейролептиктерге резистенттілік дамыған кезде оның реактивтілігін жоғарлату үшін пирогеннал енгізеді.
Экстракорпорольді детоксикация әдістерге жатады: гемодиализ, гемосорбция, плазмоферез
Ұйқы депривациясы жиі антидепрессантармен қатар қосымша әдіс ретінде депрессиядағы науқастарда қолданады.
Светотерапия тек маусымдық депрессияларда қолданады (қысқы),әсіресе 30-50жастағы әйел адамдарда қолданады,.науқастар 2-4 сағ аралығында интенсивті свет алдында отырады (2500 люкс).
Психохирургия қазіргі таңда қолданылмайды.
Психотеапия:
Директивті психотерапия -дәрігер беделене сүйене орындалады(Гипноз,суггнстия).
Директивті емес психотерапия- науқастың өзіндік белсенділігін қажет етеді
(рациональді психотерапия, аутотренинг, топтық әдістер).
Мақсатқа байланысты: Тыныштандырытын (аутотренинг, биообратный связь) және Белсендіретін( психодрамма, гештальт-терапия) әдістер қолданады. Топтық және Жеке психотерапияны ажыратады.
Әлеуметтік терапия. Бұл кезде тек науқаспен ғана емес оның туысқандарыменде де жұмыс істеу керек. Науқасқа қоршаған ортамен араласуды және өзін елден кемістемеуін, сонымен қатар халыққа зиян тигіздеуі жайында әңгіме болады. Ал туыстарына науқаспен қалай араласу керектігін, оны күту керектігін ескертіп айту керек, науқас неден қорқытындығын неден қашатындығын белгілеу керек. Науқасты еңбекке балу керек.
74. Бас миының жарақаты кезіндегі психикалық бұзылыстардың емі.
Бас мижарақатының жедел айқын мерзімінде 2-4 аптадай төсектік режиммен тыныштық керек, дегидратационды терапия тағ/ды (магний сульфаты, диакарб, лазикс, глицерин,кортикостероидтар), ноотроптармен (аминалон, пирацетам,пиридитол, актовегин,церебролизин,семакс, мемантин, мексидол) және қабынуға қарсы препараттар тағ/ды. Сонымен қатар витаминдер және бас миынның қан айналымын жақсартатын препараттар (кавинтон, сермион, танакан, инстенон) тағ/ды. Ұйқысыздық кезінде тез әсер ететін транквилизаторларды қысқа уақытқа тағ/ды (лоразепам, зопиклон)Эпилептиформды пароксизм дамыған кезде тырысуға қарсы препарат тағ/ды(карбамазепин, фенобарбитал, ваольпроат). Кармазепин көңіл-күйді тұрақтандыратындықтан, тітіркендіркішті төмендетіндіктен эпилептиформды пароксизм болмаған кезде де тағ/ды.
Психоздар дамыған кезде жалпы нығайтушы препараттармен ноотроптар, нейролептиктер тағ/ды. Жанама әсерлерінің алдын алу мақсатында минимальді доза бастаған жөн.
75. Шизофрения терапиясының әдістері.
Емдеу жоспары: патогенетикалық; медикаментозды; психотерапия; еңбек терапиясы; еудеу мекемесінде, үйде, жұмыс орындарында және басқа жағдайларда режим ұйымдастыру; алкоголь ішімдіктерін ішуге болмайды.
Сандырақ және галлюцинаторлы бұзылыстарда, қозу жағдайында-нейролептиктер тағ/ды (галоперидол, тиопроперазин т.б.), ал кататониялық бұзылыстар басым болған кезде нейролептиктерден этаперазин және френалон және т.б тағ/ды. Науқастарда фебрильді ұстамалары бар кезде үлкен дозада аминазин, электротырысулық терапия қолданады. Депрессивті және депрессивті-параноидты көріністері бар науқастарға антидепрессанттар тағ/ды. Күрделі психопатологиялық синдромдар кезінде нейролептиктермен +антидепресанттар комбинациясы қолданады. Шизофрениялық үрдістің жедел көріністерімен және соматикалық әлсіз науқастарға инсулин-коматозды терапия жүргізіледі.
76.Инсулин-коматозды терапияны жүргізудің тәсілдері.
Бұл емдеу әдісі инсулинді кома шақыру арқылы жүргізіледі. Әдісті 1935 жылы австралиялық психиатр М.Закель ұсынған болатын. Емдік әсерін психикаға инсулиннің тікелей әсері емес, ол арқылы туындайтын жағдайлармен (гипогликемия, кома) байланыстырады. Бейспецификалық стрессті әсер ету эффекті елеулі роль атқарады деп есептеледі. Науқастарды соматикалық тексеру тырысулық терапия жүргізгендегідей мұқият жүргізіледі, өйткені гипогликемия жағдайында жиі эпилептиформды ұстамалар болады. Емдеу әрбір науқасқа сәйкес инсулиннің коматозды дозасы негізінде жүргізіледі. Бірінші кома ұзақтығы-5-10 мин дейін, кейін-30-40 мин.дейін. Бір ем курсына коматозды жағдай саны-15-40. Терапияға көрсеткіштер ұзаққа созылмаған және продуктивті психопатологиялық сиптоматикамен, ұстама тәрізді ағымға бейім шизофрения жағдайлары болып табылады. Соматикалық және инфекциялық аурулар, артық дене массасы терапияға қарсы көрсеткіш болып табылады.
77. Эпилепсия емінің жалпы міндеттері
Эпилепсия емінің аса маңызды ерекшелігі: ем мүмкіндігінше ауру үдеуін және мида қайтымсыз органикалық өзгерістер п.б алдын алуы керек. Емді үздіксіз және ұзақ жүргізу керек.Ем индивидуальді,симптом ерекшелігіне,ұстама жиілігіне,емдік препаратты көтеруіне байланысты болу керек. Ем тәсілдері: дәрілік терапия,диетотерапия,психотерапия,еңбек терапиясы. Дәрілік терапия антипароксизмальды заттарды тағайындаудан тұрады. Олар үлкен тырысулык ұстама және кіші тырысулық ұстамада қолд преп болып бөлінеді. Ү.т.ұ кезінде фенобарбитал (люминал) тәулігіне 0.1г нан 0.3 - 0.4г; гексамидин тәулігіне 1.5-1.75г; Бензонал 1г; Финлепсин 1г.Кіші ұстамалада-Этосуксимид 2 г тәулігіне,триметин 1.2 г.
Науқасқа В тоб витаминдері,суды шектеу,ас тұзын аз қабылдау.Бас ми ішілік қысымды тоқтату үшін жұлын пункциясы 20-30 мл,ми ісінуін қайтару үшін дегидратациялық ем (лазикс,новурит,магний сульфаты).
78. Биполярлы аффективтті бұзылыстардың емі
Бұрынғы атауы «Маниакальді депрессивті психоз», яғни биполярлы деп атау себебі маниакальді және депрессивті жағдайлардың араласуы.
Емді қабылдауда индивидуальді науқастың жағдайына,динамикасына қарайды.Емі ретінде нормотимиктер қолданылады.Ұзақ уақыт немес өмір бойы тағайындалады.Маниакальды жағдайы басым болса вальпроаттарға(депакин),депрессивті фаза басым болса карбомазепин,ламотриджин тағайындайды.ауыр депрессивті жағдйда антидепрессанттар және атипиялық нейролептиктер тағайындалады.үнемі психотерапевтің қарауында болады.
79. Психикалық бұзылыстардың психогигиенасы және психикалық алдын алу.
Психогигиена – халықтың психикалық денсаулығын сақтау және нығайту шараларын іске асыратын, сонымен қатар адамның оптимальды психикалық қызмет ету жағдайларын зерттейтін медицина бір саласы.Ол өзі бөлімдерден тұрады: жасқа байланысты психогигиена, білім беру,еңбек, жыныстық т.б
Міндеттері: Халықты психикалық жағдайын оптимальды сақтау.Сыртқы ортаның адам ағзасына тигізетін негативті факторларда адамды өзін өзі сақтауды үйрету.Санитарлық ағартушылық жұмыс атқару.
Психопрофилактика: Біріншілік – сау адамды псих аурулардан сақта. Екіншілік- басталған ауруды ерте анықтап,созылмалы түрге айналдырмауға бағытталған.Үшінші- психикалық науқасты мүгедектікке жол бермеу.
80. Транквилизаторлар, қолдану көрсеткіштері.
Транквилизаторлар ішкі үрей,кернеліс,мазасыздықты басатын, әсер ету нүктесі ГАМҚ рецептордан,бензодиазепамдық және хлорлы каналдық рецепторлық кешеннен құралған препараттар болып табылады.Негізгі класстары(Жариков,Тюлпин 2000ж): Бензодиазепин туындылары: ұйқы шақыратын: нитразепам,триазолам,мидазолам.Седативті әсері белсенді:фенозепам,лоразепам. Жеңіл белсендіруші әсері бар: диазепам,мезапам.Тырысуға қарсы заттар: клоназепам,клобазам. Бензодиазепиндік емес: ұйқы шақыратын: зопиклон; Седативті әсерге ие: мебикар; Жеңіл белсенді: грандаксин,триоксазин.Тырысуға қарсы: Барбитураттар,Карбамезапин.
Тағайындау көрсеткіштері: невротикалық,астениялық,оббесивті-фобиялық,истериялық,үрейлі депрессиялық жағдайларда,реактивті жағдайларда,баяу ағымды шизофренияда немесе ремиссия кезінде.сонымен қатар дисфориялық бұзылыстары бар,эпилепсия,аритмия кезінде де қолданылады.
81. Психотерапия және олардың түрлері
Психотерапия(псих жан,терапия емдеу) –науқасқа емдік мақсатта психикалық әсер ету әдісі. Ең алғаш 19 ғ бұл терминді ағылшын ғалымыДениел Хак енгізді.Тура психотерапия сөзбен әсер ету және науқасқа тікелей, науқас ояу не гипноздық ұйқыда болуы мүмкін.Оған жатады: рационалды психотерапия – науқасты өз ауруына деген көз қарасын өзгерту.
Функционалды терапия – дертті жүріс тұрыс стериотипін сау стрериотипке ауыстыру.Позитивті терапия- күш жігерді жоғарлату. Гипноздық терапия.Аналитикалық психотерапия- аурудың негізінде жатқан,санадан тыс комплекстерді анықтау.
82. Психофармакотерапиядан асқыну
Егер дәрілердің қабылдау режимі бұзылдау, бірнеше дәрі қабылдау сәйкессіздігі болса, дәрілердің кері дамуы (синдром отмены) болса мидың қосымша органикалық зақымданулары мен токсика-аллергиялық реакциялар пайда болады.
Қатерлі нейролептикалық синдром бұл.ет тонусы кенеттен жогарлайды,темп жоғ,Ад жоғ немесе төм, тахикардия,тершеңдік,сана бұзылуымен көрінеді. ҚНС галлоперидол,тиопроперазин сияқты нейролептиктерді дұрыс қолданбағанда п.б.
Қатерлі гипертермия клозапином қабылдағанда гипертермиялық ұстамалар дамиды.Метболикалық ацидоз,гиперкали немесе гипермагнемия дамиды.
Серотонинді синдром ағзадағы серотонинді алмасуды бұзатын антидепрессанттардың жағымсыз әсерінен п.б (флуоксетин,пароксетин,циталопрам).ішекте газ жиналу,тремор,жүру координациясы бұзылады.Бұл кезде антидепрессандарды тоқтатып,в адреноблокаторды тағайындау керек.
Холинолитикалық делирий атропинтәрізді дәрілердің жоғарғы дозасында п.б Психоз,ес бұзылу,қарашық кеңею,көру және есту галюц п.б. Емі:бензодиазепамды транквилизаторлар.
Жіті аллергиялық реакция науқастан дәріге аллергиясы бар жоғын анықтау керек,себебі Квинке ісінуі,анафилактикалық шок даму керек.Емі: адреналин 1% 0.5, преднизолон 1мл 30 мг,фуросемид,антигистаминдер.
83. Ұйқының бұзылуы және олардың терапиясы
Ұйқы бұзылысы ең жиі кездесетін шағым,себебі мен түзілу механизмі әртүрлі.Емі: Невроз кезіндегі ұйқысыздық күні бойы жинақталған қорку сезімінен түнде қашады,үрей әсіресе таңата күшейеді.Сол себепттен күннің І жартысына ынталандыратын транкв,түнге ұйқышақыратын транкв беру керек.Депрессия кезіндег ұй-қ кезінде седативті транкв тағайындау керек(амитриптилин,тразодон).Психоздар кезінде транкв көмек бермейді мұнда күшті седативті нейролептиктер(сонапакс,терален).Жалпысоматикалықтәжірибеде ұйықтататын дәрілер ретінде антигистаминдер(димедрол) п.б.Соматикалық тәжірибеде жеңіл ұй-ды емдеуде фитотерапия (валерьяна,пустырник)
84. Антидепрессанттар, олардың негізгі топтары.
А тағайындауда басты көрсеткіш әртүрлі этиологиялық көніл күй тұрақты төмендеуі (депрессия)б.т.Олар ынталандырушы,седативті,тыныштандыратын әсері бар. Негізгі класстары(Жариков,Тюлпин 2000ж): Моноаминоксидаза ингибиторлары: Селективті емес қайтымсыз(гидразин туындылар: ипразид; гидразиндік емес: фенелзин,индопан).Селективті қайтымды:бефол,инказан. Моноаминдердің кері қармалауының ингибиторлары: Селективті емес:имипрамин,доксепин.Селективті:мапротилин,аамоксопин. Өзге әсер ету механизмі бар А: Миансерин,Тианептин
Дептессия кезінде А аса сақтықпен нейролептиктермен бірге берген жөн,себебі қатты ынталандыру болса науқастың үрейі күшейіп суйцитке әкелуге итермелейді.
85. Тырыспаға қарсы заттар, қолдану көрсеткіштері
Бұл заттар дәстүрлі түрде психотропты препараттарға жатқызылмайды,бірақ психиатрияда кеңінен қолд.Тырысуға қарсы заттарды қолдану негізгі принципі ұзақ және үздіксіз қолдану. Негізгі класстары(Жариков,Тюлпин 2000ж): Тырысулық ұст алдын алау үшын қолд: Барбитураттар: фенобарбитал; Гидантон туындылар: дифенин;Басқалар; бекламид. Тырысусыз пароксизмдердің алдын алу үшін қолд препарат: Сукцинимидтер: этосуксимид; Оксазолидиндік: Триметин. Бензодиазепиндік: Клонезепам. Әмбебап әсерлі препараттар: Иминстильбендер: карбамазепин, Валпрот қышқ тұздары: ацедипрол, Фенилтриазиндер: Ламотриджин.
Қолдану көрсеткіштері: эпилепсия
86. Ноотроптар, қолдану көрсеткіштері
Н заттар тек шартты түрде психотропты заттарға жатқызылады,өйткені көп жағдайда Н қолданғанда адамның псих жағдайы тікелей өзгермейді.Ойлау және жадыны жақсартады. Негізгі класстары(Жариков,Тюлпин 2000ж): Нейрометаболитикалық стимуляторлар: пирацетам туындылары: ноотропил,Вит мен амин қышқ туынд: Е және фолиий қышқ.Энергия беретін АТФ преп. Вазотропты препатартар: ксантиндер: кавинтон,никатинат. Ес және оқу үрдістерінің стимуляторлары: холинемиметиктер: холин,никотин. Мидың жалпы тонусын жоғарлатушылар: стрихнин,левзея. Эмоционалды статусты ынталандырушы: транквлизаторлар,в блакоторлар.
Қолдану көрсеткіші: жады және интеллект бұзылысы, астениялық күй,алкогольді абсистенция,ми қантамырлық аурулары.
87. Нейролептиктер, негізгі топтары, қолдану көрсеткіштері
Н психотропты заттардың негізгі тобы.Ең маңызды ем нәтижесі олар антипсихотикалық әсер береді. Негізгі класстары(Жариков,Тюлпин 2000ж)химиялық құрылысы бойынша: Алифатикалық: аминазин,дипразин. Пиперазиндік: перфеназин,флуфеназин. Пипериндік: сонапакс. Бензамидтер; Индол туындылары; Дибензодиазепин; Бензисоказол туындылары.
Қолдану көрсеткіштері: Психомоторлы қозуды басу,психозбен ұйқысыздық кезінде:Аминазин,Тизерцин.Қатерлі шизофрениялықүрдіс: галоперидол,трифтазин. Созылмалы психоздар кезінде: Семап, Орап. Үрейлі және ажиатаждық депрессия кезінде: Сонапакс, эглонил.
88. Реактивті жағдайлар, реактивті психоздардың клиникасы
Реактивті психоздар – психогенді негізгі, өмірге қауіп төндіретін,тұлғалық сәттілікке қауіп төндіретін факторлар әсерінен дамитын психотикалық сипаттағы бұзылыс.
Реактивті жағдай клин көрінісіне қарай жедел және созылмалы. Жеделге: аффективті шокты реакция және истериялық психоз жатады.
Афектифті шокты жағдай өміріне қауіп төнгенде пайда болады да қауіп қайтқан сон өздігінен қайтады. Қозу немесе тежелу түрінде болады.Ауру жүріс тұрысы хаосты,ретсіз,өзіне қауіп төндіруі мүмкін.Мыс, өрт кезінде терезеден секіру. Тежелуге машинадан қорқып тоқтап қалу. Истериялық психоз әлеуметтік статусына қауіп төнген адамдарда(соттық процес,армия,отбасылық көзге шөп салу) п.б.
Келесі варианттары бар: Пуэрилизм- өзін бала сияқты ұстау,қуыршақ ойнау,қолға көтерші деп өтіну,саусақ сору.Псевдодеменция-қарапайым нәрселерді істеу қабілетінен айырылу.Науқас киіне алмайтындай,тамақ өздігінен іше алмайтын,саусақ санай алмайтын күй демонстрациялайды.Синдром Ганзера жоғарыда аталған көріністерді бірлестіре қамтиды,сонымен қатар науқас жануар сияқты қылықтар жасауы мүмкін (төрт аяқтап жүру,үру т.б). Созылмалы: ұзақ уақыт созылған айлар немесе жылдар. Реактивті депрессия: жақын адамының өлімі,ажырасу,жұмыстан шығару,финанстық шашылу. Реактивті паранойд: әскери аймақта болуы, өлімге күдікті деп допрос алудан.
89.Невроздар, клиникалық түрлері, этиологиясы және патогенезі
Невроздар−психикалық жарақаттың әсерінен п.б аур тобы. Соматовегетативті функц бұзылуы, эмоц.тұрақсыздық, қорш ортаға дұрыс баға берудің жеткілікті сақталуымен және өзінің дертті күйін түсінумен жүреді.
Клиникасында:1) неврастения F48.0(тез шаршау, қажу, көңіл күй тұрақсыз, аффект ұстамалары, тітіркену реакциялары, ұйқы бұз пб, беткей нашар ұйқы) 2) жабысқақтық невр(еркінен тыс жабысқақ ойлар, қорқыныш қимылдар п.б, олардан арыла алмайды. Обсессивті, фобиялық, жабысқақ компульсивті) 3) истериялық невр (соматовегетативті бұз.тар, қозғалыс пен сезімталдықтың бұз(астазия, абазия), қабақ спазмдары, афония, аяқ қол салдануы) 4) иппохондриялық(өз денс.на аса көңіл бөлу, мазасыздану басым) 5) депрессивті невр (вегетативті бұз.с жиі гипотония, спастикалық колит, жылағыштық басым)
Этиопатогенезі. Невроз п.б психикалық жарақат, психогенді зияндылықтар мен тұлғаның өзара әсерлесу нәт.і. Жоғары эмоцион.қозуы бар тұлға –невроз. Психоастениялық қозу –жабысқақ ойлар.
90.Неврастения, клиникасы және ағымы
НЕВРАСТЕНИЯ F48.0(тез шаршау, қажу, көңіл күй тұрақсыз, аффект ұстамалары, тітіркену реакциялары, ұйқы бұз пб, беткей нашар ұйқы)
Клиникасы. Ұзақтығы әртүрлі, бірнеше айлардан бірнеше жылдарға соз.ды. псих.қ жарақат ұзақ ә.ет.де тұлға психотравмалық жағд.ға көзқарасын өзгертпегенде және оған бейімделе алм.да дамиды. Гиперстениялық және гипостениялық сатысымен болады.
91.Жабысқақ жағдайлар неврозы, клиникасы және ағымы
Жабысқақтық невр (еркінен тыс жабысқақ ойлар, қорқыныш қимылдар п.б, олардан арыла алмайды. Обсессивті, фобиялық, жабысқақ компульсивті) Обсессивті – науқастарда жабысқақ естеліктер (фамилия, жағымсыз ситуация, елестерге шағымданады, олардан арылуға дәрменсіз, қандайда бір әрекетті жасауға кедергі жасайды, қажытады.) Жаб.түрінде күманданулармен, өзіне сенімсіз. Фобиялық – жиі түрі, соматик.қ ж\е инф.қ аур\ға шалдығу қорқынышы(миок.инф, ісіктер, мерез), осы ойлар қатты толқытады, кардиофобия, сифилофобия. Компульсивті – контрасты идеялар, әуестік әрекеттер анықталады, күшті мотивсіз мағынасыз ойлар п.б Кейбіреуде бастың жабысқақ қозғ.мен, мимикамен көрінеді, созылмалы ағымда өтеді
92.Истериялық невроз, негізгі клиникалық көріністер
Истериялық невроз (соматовегетативті бұз.тар, қозғалыс пен сезімталдықтың бұз(астазия, абазия), қабақ спазмдары, афония, аяқ қол салдануы). ЖҚЖ, АІЖ, ТАЖ(ауыр жөтел, өңеш спазмдары байқ) бұз.мен көрінеді. Ауру екеніне өзін өзі сендіру типі, бейімделу. Орг.қ бұз.тар болмайды.
93.Истерия кезіндегі соматикалық және неврологиялық
бұзылыстар, олардың дифференциальды диагностикасы.
Истериялық невроз (соматовегетативті бұз.тар, қозғалыс пен сезімталдықтың бұз(астазия, абазия), қабақ спазмдары, афония, аяқ қол салдануы). ЖҚЖ, АІЖ, ТАЖ(ауыр жөтел, өңеш спазмдары байқ) бұз.мен көрінеді. Ауру екеніне өзін өзі сендіру типі, бейімделу. Орг.қ бұз.тар болмайды.
Диф.диаг. Невроздарды психоздардың психотикалық формаларынан ажырату керек. Невр.ға тән емес – галлюцинация, сандырақ, интеллектуалды мнестикалық, катотониялық, ауыр аффективті бұз.тар. Невроз тәрізді жағд.дан ажыратады, соның ішінде психоз кезінде кездеседі
94.Жарақаттан кейінгі стресстік бұзылыстар: клиника, ағымы. Жарақаттан кейінгі стресстар жедел ж\е соз\лы б.п бөлінеді. Реактивті психоздар – психогенді, негізді, өмірге қауіп төндіретін, индивидке зиян келтіретін факторлар әсерінен дамитын психотикалық бұз.тар. Ауыр эмоционалды стресс нәт.де п.б. Клиникалық формасына байланысты. Жедел аффективті жедел реакц.р 1) Қозу- жүріс тұрысы хаосты ретсіз, мағынасыз, кейде өз өзіне зиян келтіреді. (М: өрт, машина қағу, жер сілкіну). 2) Тежелу- ступор жағдайы, қозғалысы баяу, қимыл әрекет жасауда қиындықтар, бір орнында қатып мелшиіп қалу. 3) Истериялық – бұл бұз.тар симуляциялық жүріс тұрысты бейнелейді, Ганзер синдромы, псевдодеменция д.а. Ганзер синдр.да сана бұз.сы байқ.ы, уақыт пен орын б\ша бағдар бұз.ған, айналадағыны танымайды, сұрақтарға орынсыз жауап береді. Псевдодеменцияда дәл осындай, бірақ сананың терең бұз.ы байқалмайды, жас балаларға тән ерекше жүріс тұрыс пен сөздермен көрінеді, науқас бала сияқты сөйлеседі(тәте, аға деп балалар ойынын ойнайды – пуэрильді д.а) Созылмалы (жақынын жоғалту) Типтік формалары: реактивті депрессия ж\е реактивті параноид. Реак.депр – көңіл күйі жабырқау, үнемі ойда жүру, егер жақын адам жоғалту б.а ойы тек сонда, жиі өзін өзі кіналау идеялары п.б, соматовегетативті бұзылыстар, АҚҚ жоғарылайды. Реакт параноид – жеке адам н\е адамдар тобының науқасқа деген қатынасы б\ша жалған пікір. Бұл қате баға беру аса бағалы сандырақтық идеялармен көрінеді.
95.Паникалық шабулар: құрылымы, клиникалық мағынасы.
П.ш – соматикалық вегетативті симптомдармен көрінетін ауыр үрей ұстамалары түрінде б.н, науқасқа түсініксіз, қиын түрде өтетін ауру. Этиологиясында психогенді факторлар ә.е, эпизодты, пароксизмді үрейлену түрінде көрінеді. Тұлғалық қасиеттер жатады, әркімде әрқалай көрінеді.(қайталанған стресстік өмірлік жағдайлар,ерте балалық шақтағы жақынын жоғалту). Симптоматика: қорқыныш ұстамаларымен көрінеді, үрей мен торттен жоғары симптом.мен көрінеді: 1) ЖСЖ, пульс жиі 2) тершеңдік 3) қалтырау, тремор 4) ауа жеткіліксіздігі, ентігу 5) тұншығу тыныстың ауырлауы 6) төстің сол жақ бөлігіндегі ауырсыну мен дискомфорт 7) жүрек айну н\е абдоминальді дискомфорт 8) бас айналу, тұрақсыздық, есінен тану алды кезеңінің көріністері 9) дереализация, деперсонализация 10) есі ауысудан ж\е өлімнен қорқу 11) аяқ қол парестезиялары 12) ұйқысыздық 13) ойларының шатасуы. Сонымен қатар іш ауыруы, жиі диурез, дефекация бұз.ы, тамағында бөгде зат тұрандай сезім, жүріс тұрыс сезімі, көру мен есту бұз.ы, аяқ қол тырысулары, қозғалыс функ.ң бұз\ы. Ұзақтығы бірнеше минуттан бірнеше сағатқа д\н, орташа есеппен 15-30 мин, ұстама жиілігі күніне бірнешеу н\е айына 1-2 рет.
96.Психопатиялар, клиникалық жүйесі.
Психопатия интеллект өзгеріуінсіз тұлғааралық қатынас және қоршаған ортаға адаптацияланудың бұзылысына алып келетін туа және жүре пайда болатын мінез-құлықтың тұрақты бұз.ң тобы. Психопатияның түрлі формадағы клиникалық көріністерінің ортақ ерекшеліктері, галлюцинация байқалмайды бірақ жеке иллюзиялық бұзлыстар болуы мүмкін, сенестопатия формасында түйсік бұзылуы, эмоционалды реакц айқын, ашу ыза ұстамасымен, агрессивті әрекеттермен көрінеді, ал кейбіреулерде өзінің толымсыз сезімі, күйзелу, қорқыныш, үреймен көрінеді. Психопатия түрлері: қозғыш, параноидты, шизоидты, психоастениялық, истериялық, аффективті т.б
97.Психопатиялардың әртүрлі түрлерінің клиникалық сипаттамасы.
Қозғыш психопатия – науқастың ойынша құқығы тапталған жағдайда тітіркену, наразылық ж\е ашу көріністерімен, күшті аффект күйімен көрінеді. Айналадағылармен жиі конфликтіге түседі, жиі агрессивті қылықтар жасайды, ұжымдастарымен қатынасы нашар, өзінің бұрыс қылықтарын адекватты бағалай алмайды, өз қылықтарын ақтайтын сылтаулар табуға тырысады.
Параноидты психопатия – аса бағалы ж\е паранойяльді идеялар, мазмұны әрқилы (қатынас, қызғаныш, реформаторлық, шығармашылдық т.б) идеялар дамуына екі фактор ә.е 1) әртүрлі жағдайлар 2) тұлғаның өзіндік қоры. Жұбайлардың адалдығына күдіктер, өз туындысын ұсынғанда қолдау таппау, өз концепцияларына сәйкес келмейтін факторды елемейді, өз нанымдарын дәлелдейтін факторларға фиксацияланады, өз мүмкіндіктері мен қабілеттерін асыра бағалайды, санасын жаулап алады.
Шизоидты п – тұйықтығымен, қарым қатынасқа түспеуімен ерекшеленеді, адамдармен контактіге түсуі өте қиын. Бала кезінде жалғыз, тыныш, байсалды ойындарды ұнатады, ата анасына түгін айтпайды, құрбыларымен тіл табыса алмайды. Екіге бөлінеді: сенситивті (тым өкпелегіш, кек ұстанғыш, сезімтал ж\е өз тарабына бағытталған әділетсіздікті ойлап жүреді) ж\е экспонсивті (ешкімге құлақ аспайды, өз көзқарасы дұрыс деп есептейді, қарым қатынаста өзін суық ж.е жоғары ұстайды, жқын туыстарына немқұрайлы)
Психоастениялық п - үрейшілдік, өз өзіне сенімсіздік, бала кезінен ұялшақтық, әсершілдік, не істесе де күмандану тән, адамдармен қарым қатынаста жасқаншақ, сенімсіз, бір қадам жасарда олар көп қиналып, ойланып бағалайды, дұрыстығына күдіктенеді.
Истериялық п – жүріс тұрыс формасы сахналықпен, жасандылықпен, өзі басты бірінші жиі ерлік жасаушы рөлде б.ы, болмаған оқиғаларды ойдан құрайды, өзіне көңіл аудартады, ерекше бет әлпетімен, жесттермен, киім киісімен қажет рөлге сәйкестенеді, бұл адамдар көпшіл, өзгелермен жеңіл танысады, қызығушылығы тұрақсыз
Астениялық п – жоғары шаршағыштық, бір іске ұзақ уақыт зейін қоя алмау б.т, зейін бұзылады, еңбекке қабілеті төмендейді, өзінің ішкі сезімдеріне жоғары назар аударады, ішкі дүниесіне құлақ салады.
98.Стреске реакция және бейімделудің бұзылуы. Төтенше жағдайлар кезінде психикалық бұзылыстар
1) Психикалық реакциялар – бұл интенсивті жағдайлық реакция, қорқыныш тудыратын тітіркендіргіштерге жауап рекциясы, дискомфорт тудырады. Қарапайым қорқыныштар бес түрге бөлінеді: 1) жануарлардан қорқу 2) қаннан, егулер, жарақаттардан қорқу 3) аурудан қорқу (сифилофобия, спидофобия, канцерофобия) 4) табиғаттық апаттан, судан қорқу 5) жағдайлардан, кеңістіктен қорқу ж\е даладан, қоғамнан қорқу (агрофобия), сахнадан қорқу (социофобия), кірден қорқу (мизофобия)барлық нәрседен қорқу (панфобия)
2) Кризисті реакциялар – 1) қалыпты өмір сүруінің бұзылысы (ұйқы, тәбет бұзылысы), өмірлік қателіктер 2) регрессия бұл қоршаған ортаға психологиялық тәуелділік, қолдау күту, психологиялық қорғансыздық. Екі типі бар: интрузивті (жабысқақ- психикалық жарақат әсерінен м: зорлаудан). Репрессивті (үнсіздік- жасыру, болған жағдайды ұмытқысы келу)
Бейімделудің бұзылуы (психодезадаптация)- клиникалық деңгейіне байланысты келесі варианттарды ажыратады: 1) патохарактерлік 2) невротикалық 3) психосомаьтикалық. Принципі б\ша: салыстырмалы тұрақты емес (қысқа уақыт, ұзаққа бармайды), үздіксіз тқрақты (жылына екі реттен көп). Психодезадаптацияның көріністері: 1) астеникалық варианты а) физикалық әлсіздік б) психикалық ә 2) дистемиялық варианты-уайымшылдық, урей, дискомфорт, қанағаттанбаушылық, пессимизм (ұзақтығы бір екі тәулік) 3) психовегетативті вариант – тершеңдік, әлсіздік, тахикардия, бас айналу, гипергидроз
Төтенше жағдайлардағы стрестік бұзылыстар. Әлеуметтік жағдайдағы төтенше бұзылыстар, радиациялық фобиялар, әскери шаршағыштық. Синдромдар: Вьетнам, Ауған, Шешен соғыстары. Төт.жағд.әсер.б\н.псих.бұз: жедел (өзінің өміріне қауіп төнсе, жақындарының өлімі) екінші кезеңде – дүние мүлкін жоғалту, кредит т.б.
99.Физиологиялық бұзылыстарға байланысты мінез-құлық бұзылыстары (анорексия, булимия, ұйқының бұзылуы, жыныстық бұзылыстар)
Анорексия балалық және бозбалалық кезеңде қыздарда көрінеді – арықтау мақсатында тамақтан бас тартады. Өзінің дене тұлғасының пішініне қанағаттанбау, тамақ ішкен жағдайда жасанды құсу жасайды. Асқынулары: аменорея,тері жабындыларының құрғауы мен бозаруы, тырннақ сынғыштық, тіс бұзылыстары, ішек атониясы, брадикардия, АҚҚ төмендеу, адинамия, кахексия. Пубертантты кезеңде жыныстық жетілудің төмендеуі.
Булимия тамақты көп мөлшерде қабылдау,семіру, көбіне әйел адамдарда. Өзіне деген жек көрініш сезімі, кінәлаумен көрінеді, науқас ақазанын босату мақсатында жасанды құсу жасап диуретиктер мен іш өткізетін препараттар қолданады. Аутизм дамиды, жақын\дарымен қатынасын үзеді, көбінесе бірбеткейлік танытады. Нервті анорексия мен булимия шизофренияда байқалады.
Ұйқының бұзылуы – өмірлік жағдайлар, жағымды ж\е жағымсыз әсерлер, реніш, қызықты жұмыс болса болашаққа үрейлілік, үйреншікті емес жағдайлар, жедел психоздар: депрессия, мания, жедел шизофрения ұстамалары, делирий, түсінде апноэ. Нашақорлық, алкоголь, ұйықтататын дәрілер мен ауырсынуларға тәуелділік. Д епрессия кезінде кеш жатып ерте тұрады, манияда ұйықтамайды ерте тұрады. Делирий кезінде қорқыныш, үрей сезімдері болады. Гиперсомнения күдізгі уақытта да ұйқышыл, менингит, ісік аур\улары, эндокринді бұзылыстары, сананың бұзылыстарында сомноленция, есеңгіреу. Нарколепсия ұйықтаған соң он мин.тан кейін оянып ұйқысы қанып тұру, бұл эпилепсия мен эмоц стреске қатысы жоқ. Синдром Кяина Левина ұйықтау үшін тыныш жерді іздейді, ұйқысы ұзақ, амнезиямен сипатталады балалық шақта кездеседі.
Жыныстық бұзылыс – әуестіктерінің бұрмалануынан дамиды. Педофилия,никрофилия,лизбиянства,трансвестит,фетишизм,гомосексуализм.
Сурак
Психиатриядағы жедел-жәрдем жағдайы (психомоторлы қозу, тамақтан бас тарту, өз-өзіне қол жұмсау әрекеті)
Психомоторлы қозу
Негізгі міндеттері: науқас пен айналасындағы қауіпсіздігін қамтамасыз ету, медикаментозды тыныштандыру.
-Ен алдымен дәрігер науқаспен қарым-қатынасқа түсуге тырысады,тыныштандырады. Дәрігер науқастың қырынан жақындап, өзінін қолын науқастың білегіне қойып, оны отырғызуға тырысады. Байсалды әнгімелесу қозу жағдайын төмендетеді.
-егер бұл мүмкін болмаса, бірнеше адам науқастың жан-жағынан келіп, қолынан ұстап, төсекке жатқызу керек.
-төсекте иығынан, балтырынан ұстап тұрады, ал басын маңдайынан сүлгі арқылы ұстайды. Аяғына,ішіне, кеудесіне отыруға болмайды. Егер өте қатты қозу жағдайында болса, сүлгі жаялықты қолдану арқылы күштеп иммобилизациялайды (фиксациялау).
Күресу әдістері бас тартудың себептерімен анықталады:
1.Әуестігінің төмендеуі мен аса бағалы идеялар болған жағдайда: жүдеу, ауыздағы ащы дәм, аскорбин қышқылы, ащы тағам, 4-8Б инсулин, уәделесулер, үлгі көрсетулер.
2.Галлюцинациялар мен сандырақтық идеялар орын алғанда:
Медицина қызметкерлерінің мәжбүрлеп тамақтандыруы, науқастың өзі сенетін адамның тамақтандыруы, үйдің тамағымен тамақтандыруы.
3.Ступорлық жағдай кезінде: амитал-кофеинды тежелуді басу үшін- тері астына 20% 1-2мл кофеин ерітіндісі,5 минуттан кейін көктамырға баяу 5-10% 5-10мл амитал- натрий ерітіндісі. Тежелуді басу үшін баяу әсері 15-30 мин. Созылады.
4. Тамақтан толық бас тартса 3 күн сайын зондпен тамақтандыру.
Дата добавления: 2015-12-16 | Просмотры: 595 | Нарушение авторских прав
|