Аутоиммунитет
Аутоиммунды аурулар ағзада өзіндік антигендерімен әсерлесуге қабілетті және клеткалар мен тіндерді зақымдайтын антиденелер немесе Т- клеткалардың колондары пайда болғанда дамиды. Пайда болған аутоиммунды процесс- ұзақ уақыт тіндердің зақымдалуына әкелетін, созылмалы құбылыс. Бұл ең алдымен аутоиммунды реакцияның тіндік антигендермен тұрақты түрде байланысты.
Клеткалар мен тіндердің аутоиммунды зақымдалу механизмі адаптивті иммунитет кезіндегіден айырмашылығы жоқ және спецификалық антиденелер кластарымен Т- клеткалық субпопуляциялардың антигендерге жауап беру қабілетін қосады.
Ревматоидты артрит кезінде СД4 Т- қабыну клеткалар белсенді түрде қатысады. Буын антигендеріне сенсибилизденіп, олар секреттелетін цитокиндердің көмегімен реакция аймағына сіңір тінін зақымдап, буын тұтасып тұрған жердің деструкциясына әкелетін нейтрофильдер мен макрофагтарды жинайды. Ревмотоидты артрит комплексті ауру, JgМ класына жататын анти- JgG- антиденелерді, аутоантиденелер ретінде қосады. Бұл антиденелер ревматоидты фактор болып саналады.
95,Гистосәйкестікті орнататын антигендер 40 -тан астам әртүрлі локустарда шифрленген., бірак көрнікті тұрақтамаушылық реакциясына жауапты локустар гистосәйкестіліктің бас –МНС –комплексінде орналасады.
Бул комплекс барлық сүткөректілерде және құстарда анықталған. Адамдарда HLA-жүйесі (Human Leukocyte Antigens) деп аталған. HLA-жүйесінің гендері трансплантациялық (тін сәйкесті) антигендердің синтезің бақылайды. Трансплантациялық антигендер ең көп мөлшерде лимфоциттерде,теріде; аздауөкпе, бауыр, ішек, жүректе; ең аз – ийда болады. Жалпы, олар ядролы клеткалар бетінде және тромбоциттерде табылады. Донор мен реципиенттің трансплантациялық антигендер бойынша толық сәйкестілігі моногзиготалы егіздерде ғана болады. Ал басқа жағдайда тұрақтамаушылық реакциясын шақырады.
HLA-жүйесіадамның 6 хромосомасының қысқа иығында орналасады, ғ локустан тұрады:А,В,С, Д, ДR. Әр локусқа гендердің көпшілік аллельдік түрлері кіреді. А-локусына 23,локусына- В- 49, С-локусына- 8 аллельдер кіреді. Ал Д- локус өзі 2 локустан турады: DG,DP. DG- локусына “ аллель кіреді, DG-і,DP-, аллельдер анықталған.
HLA-комплексіне үш гендер класстары кіреді.
1 класс гендеріне АВС локустар іреді. Олар антидене түзілуін, цитотоксикалық Т-лимфоциттерді, Т-супрессорларды стимульдейтін, трансплантациялық антигендердін синтезін бақылайды
Интерлейкин-1
94, ИЛ-1 өнімінің негізгі көзі түрлі тіндік локализациясының фагоциттеуші мононукулеаларлар болып табылады: перифериялық қан мен перитонеальді экссудаттың макрофагтары мен моноциттері, бауырдың купфер клеткалары, эпидермистегі Лангерганс клеткалары, нервті тіннің микроглия клеткалары.
ИЛ-1- дің белсенді туындыларына эндотелиоциттер жатады. Одан басқа, бұл цитокинді секреттеу қабілетіне Т және В- лимфоциттер, фибробласттар, НК- клеткалар, кератиноциттер, нейтрофильдер ие.
Тыныштық күйдегі макрофагтар, және цитокиннің басқа клеткалық көздері, ИЛ-1-ді бөлмейді және оның мРНК-сы жоқ.
ИЛ-1-геннің экспрессиясы биологиялық белсенді белоктың түзілуімен жүретін, түрлі индукторлар арқылы клеткаларының активациясынан кейін ғана басталады. ИЛ-1-дің продукциясын шақырушы заттар арасында бактериялардың клеткалық қабырғасының компонентері мен қорғаныс реакциясының дамуы барысында пайда болатын цитокиндер болып келеді.
ИЛ-1-дің маңызды ең бір қасиеті Т- лимфоциттердің пролиферациясын ынталандыру болып табылады. ИЛ-1-дің өз бетімен Т-лимфоцидтердің өсуі үшін фактор бола алмайды. Оның әсер ету механизмі, Т- хелперлермен секреттелетін, ИЛ-2 және ИЛ-4 өсу факторларының, синтезін күшейту.
Сонымен қатар, Ил-1 Т- хелперлердің пролифеорациясын аутокринді түрде реттеу үшін жағдай туғызып, ИЛ-2 және ИЛ-4 рецепторларының экспрессиясын күшейтеді. ИЛ-1-ң ынталандырушы белсенділігі ИЛ-4 өңдейтін Т- хлеперлермен байлансты (Тн2). Иммунды жауаптың дамуы үшін ИЛ-1 дің В- клеткаларға өсуін- стимульдеуші әсерінің маңызы зор.
Арнайы антигендермен немесе митогиндермен белсендірілген В- клеткалар берілген цитокиннің әсерінен пролиферациясын күшейтеді. Бірақ, Т- хелперлер сияқта, бұл стимульдеуші әсері ИЛ-2-ге арналған рецепторларының экспрессиясын белсендіру арқылы әсер етеді. Сонымен қатар В- лимфоциттер дифференцировкасында ИЛ-1-дің қатысуы маңызды. Ол өздігінен дифференцирлеуші белсенділік қасиетіне ие емес, бірақ басқа цитокиндермен бірлесіп, антиденепродуциентті клеткаларға примирленген клеткалардың трансформациясын қамтамасыз етеді.
ИЛ-1 арнайы иммундық жауапқа қатысудан басқа, қорғаныстың арнайы емес формаларының дамуына жауапты- инфекциялық зақымдану кезіндегі жедел фазалы жауап және жергілікті қабыну реакциясының түзілуі деңгейінде ең маңызды медиаторлар ретінде қатысады.
Интерлейкин-2
Ең бірінші анықталған цитокин- интерлейкин-2(ИЛ-2). Ил-2-нің негізгі продуциенттері Т- хелперлер болып табылады. Бұл типті клеткалардың 75% Ил-2 синтездейді. Цитотоксикалық Т- клеткалардың 20%-на дейін бұл цитокинді бөлуге қабілетті. Бұл клеткалардағы ИЛ-2 синтезіне антигендер немесе митогендер ғана әсер етпейді, басқа да биологиялық белсенді қосылыстардың да әсер бар. Басқа клеткалар кластарымен бөлінетін белгілі цитокиндер (ИЛ-1,ИЛ-6,ФНО,ИФН), антигендермен белсендірілге Т-клеткалармен ИЛ-2-нің продукциясын ынталандырады. Тимус гармондары (тимозин, тимустың сары сулық факторы) ИЛ-2 продуцент клеткаларына жетілмеген тимоциттердің дифференцировкасын қамтамасыз етеді. Клетка ішілік Са2+ деңгейін күшейтуші ионофорлар жаңағы цитокиннің продукциясын күшейтеді.
ИЛ-2- нің реттеуші әсерінің нысанасы болып Т- клеткалардың субпопуляциялары, В- клеткалар, табиғи киллерлі клеткалар, макрофагтар болып табылады.
ИЛ-2 әсерінің негізі нәтижесі тыныштық күйдегі немесе антиген және митоген арқылы ынталандырылған клеткалардың пролиферациясын қамтамасыз етеді. Осы ИЛ-2-нің биологиялық белсенділігі лимфо- миелоидты комплексті клеткалардың өспелі фактор ретінде анықтайды.
Интерлейкин- 3
Интерлейкин-3(ИЛ-3)- қан түзуші клеткалардың ерте ізашарлары үшін өспелі және дифференцирлеуші фактор.
ИЛ-3-тің негізгі продуценті Тhy-1 және Тhy-2, сонымен қатар цитотоксикалық Т- лимфоциттердің бір бөлігі мен басқа клеткалар (тимустың эпителиальді клеткалары, В- лимфоцитер, миелоидтты және сүйек кемігінің страмалды клеткалары). Жаңағы цитокин барлық гемопоэтикалық өспелі дифференцировкалардың ерте ізашарларынан түрлі фенотипті клеткалардың жетілуіне мүмкіндік жасайды: лимфоидты, моноцитарлы, гранулоцитарлы, мегакариоцитарлы, эритроидты. ИЛ-3-тің Т- лимфоциттердің ерте ізшараларына дифференцирлеуші әсер етуін ескеру қажет. Осындай әсер ету нәтижесінде жетілмеген Тhy-1 Тhy-1+ Л- лимфоциттерге ауысады. Бұл цитокин пре- В- клеткалардың беткей иммуноглобулинді экспрессиясының басталуына дейінгі дифференцировкасына қатысады.
Интерлейкин-4
Ил-4-тің көзі митогенмен стимульденген Т- хелперлер (Тhy-2), мес клеткалар, сүйек кемігінің стромасының индентифицирленбеген клеткалары болып табылады. Сәйкес рецепторлары бар ИЛ-4-тің реттеуші әсерінің нысанасына Т және В лимфоциттер, макрофагтар, фибробласттар, НК- клеткалар, мес клеткалар, гемопоэздің сүйек кемігінің ізшаралары жатады. ИЛ-4 В-клеткалардың пролиферациясына костимулятор ретінде қатысады. Сонымен қатар ИЛ-4 Jg Е- нің продукциясының деңгейін жоғарлатуға қабілетті. ИЛ-4 макрофактормен синтезделетін қабынуды шақыратын цитокиндердің (IL-1 b, 6, 8, 12, TNF –a) түзілуін және азот пен от тегінің метоболиттерінің пайда болуын тежейді. ИЛ-4 лимфокин арқылы активтелген клеткалардың (ЛАК) және макрофагтардың ісікке қарсы активтілігін күшейтеді. ИЛ-4 секрециясының реттелуінің бұзылуы аллергопатологияның дамуында маңызды рол атқарады. Созылмалы С-вирусты гепатитінде ИЛ-4-тің жоғарлауы анықталады, әсірісе асқыну кезеңінде.
Интерлейкин-5
Бұл цитокиннің негізгі продуценттері митоген немесе антигенмен стимулденген Т- хлеперлер (Тhy-2) болып табылады. Тыныштық күйдегі клеткалар ИЛ-5 үшін генді экспрессияламайды, сондықтан цитокиннің синтезі жүрмейді.
Ил-5-тің стимульденген В- клеткалардың стимуляциясын күшейтеді және олардың бетінде ИЛ-2-ге арналған рецепторлардың экспрессиясын, IgA синтезін шақырады. Стимульденбеген В- клеткаларда ИЛ-5 IgM IgG секрециясын шақырады. Сонымен қатар ИЛ-5 эозинофилдерге хемоатрактант ретінде болады, паразитарлы инвазияларда олардың дегрануляциясын шақырады, атопиямен аллергиялық қабынудың патогенезіне қатысады. Ісікке қарсы активтілігі ИЛ-5-тің апаптозға қатысуымен байланысты. Жаңағы цитокиннің әсері Т-клеткаларға да тиеді. ИЛ-2 –нің қатысуымен ол цитотоксикалық Т- лимфоциттердің генерациясын шақырады.
Интерлейкин-6
Қарастырылып отырған цитокиннің көзі ретінде көптеген типіті клеткалар болады: Т-хлеперлер, моноцит- макрофагтар, фибробластар, эндотелиальді клеткалар, кератиноциттер. ИЛ-6-ның белсенді синтезі бактериялар, вирустар, митогендер, түрлі медиаторлар клеткаларға әсерінен кейін басталады. Көптеген эндогенді және экзогенді заттардың тобына жылдам және айқын реакциясы осы цитокиннің ерте медиаторлар тобына жататындығын көрсетеді. Мұндай қабілеттің бөтен патогеннің организмге түсуінде немесе тіндердің зақымдалу кезіндегі шұғыл реакцияның түзілуінде маңызы өте зор. ИЛ-6 ИЛ-1 мен TNF сияқты желел фазалар белоктар синтезін шақырады. Сондықтан қабынудың цитокиндер тобына жатады.
Ил-6-ның биологиялық әсерінің спектрі кең және нысана клеткалардың дифференцировкасын кеш кезеңдерінде қамтамасыз етеді. Негізінде В-клеткалардың дифференцировка факторы болып антидене түзуші клеткаларға дейін В-клеткалардың пісіп жетілуіне мүмкіндік жасайды. Костимулятор ретінде жаңағы цитокин митогенге немесе антигенге қарсы Т- клеткалардың пролиферативті жауабын дайындайды, антиген танушы Т- хелперлермен ИЛ-2-нің продукциясынның жоғарлауын қаматамасыз етеді.
ИЛ-6-ның жоғарлауы көптеген патологиялық жағдайларда анықталады: аутоиммунды ауруларда, псориазда, мезангиопролифративті гломерулонефритте, Капоши саркомасында, алкоголді циррозда, лимфомада, миеломада, бүйректің карциномасында. АИВ- инфицирленген адамдардың В-лимфоциттері TNF –а мен ИЛ-6 жоғары мөлшерде бөледі. Сонымен қатар атопиялық аллергиялық раекцияларда TNF-а мен ИЛ-6 жоғарлауы байқалған. ИЛ-6 деңгейнің жоғарлауы жаралы аурудың, панкреатитің, глютенді энреропатияның, Крон ауруының, арнайы емес калиттың, вирусты гепатитің, біріншілік билиарлы цирроздың асқынуында байқалады.
Интерлейкин-7
ИЛ-7 жетілмеген В- клеткалық ізашараларына пролиферативті әсер етеді: пре-В1 және пре-В2.
ИЛ-7-нің өсу реттеуші белсенділігі және сүйек кемігінің жетілмеген пре-Т- клеткаларымен тимусқа таралады.
ИЛ-7-нің басқа цитокиндерден ажырататын ерекшелігі- тіндік локализациясының шектелуі және бағыттау әсері болып табылады. Ил-7 ИЛ-2 мен бірге қатерлі ісіктердің иммунотерапиясында қолданылылуы мүмкін. ИЛ-7 ісікті клеткалардың апоптозын шақыруға қабілеті бар, жедел миелобластты лейкоз тобы клеткаларының дефференцировкасын шақырады.
Интерлейкин-8
Төмен малекулалы қабыну цитокині. Қабыну аймағына түрлі клеткалар типтерінің (нейтрофилдер, моноциттер, эозинофилдер, Т- клеткалар) хемотаксисын қамтамасыз етуші хемокиндер тобына жатады. Көбінесе цитокиндер (ИЛ-1 мен TNF) мен бактериалды эндотоксиндердің әсері арқылы бөлінеді.
ИЛ-8-дің продуцент клеткалары: макрофагтар, лимфоциттер, эпитемиальді клеткалар, фибробласттар, эпидермис клеткалары.
Басқа цитрокиндер сияқты, ИЛ-8- индуцибильді белок. Оның продукциясы митогендер немесе эндогенді регулятордың (ИЛ- 1,3, ФНО-, ГМ-КСФ және т.б.) клеткаларға әсерінен кейін басталады.
ИЛ-8-дің негізгі қызметі- нейтрофильдер, макрофагтар, лимфоциттер, эозинофилдер үшін хемоаттрактант ретінде қызмет ету. Осы биологиялық әсерінен басқа, ИЛ-8 нейтрофильдердің адгезивті қабілетін күшейтеді, интергриндер мен адгезивті қасиетті бар басқа қосылыстардың экспрессиясын өзгертеді. ИЛ-8-дің клеткалар миграциясын шақыру қасиеті патоген енген жерлерде жедел қабыну реакциясына белсенді түрде қатыстушы ретінде анықтайды.
Ил-8 жоғарлауы созылмалы немесе жедел қабыну жағдайлармен ассоциацияланады және жаралы колитпен қаттар ревматоидты артритте нейтрофилдердің тіндік инфильтрациясымен корреляциялайды. ИЛ-8 қабыну орнында ИЛ-1 мен TNF кейін пайда болады, псориазда маңызды орын алады.
Интерлейкин-10
Бұл лимфокин 17-21 kDa молекулярлы массамен, Т-клеткалармен (Тhy-2), бөлінетін бір қатарлы цитокиндердің антагонисті ретінде қаралуы мүмкін. ИЛ-10
Тhy-1 клеткаларымен бөлінетін INF-γ-ның продукциясын тәжейді. Сонымен қатар антигенмен митогендерге Т-клеткалардың пролифиративті жауабын және активтелген моноциттермен ИЛ-1 b, ТNF және ИЛ-6 секрециясын тежейді. Ил-10 IgE синтезін стимульдеуі мүмкін. Әртүрлі ісіктерде ИЛ-10-ның жоғарлауы анықталған. Сонымен қатар ИЛ-10 деңгейінің жоғарлауы нашар болжамдық көрсеткіші болып табылады.
Интерлейкин-11
ИЛ-11 сүйек кемігінің стромалды клеткаларымен синтезделеді. Нысана клекалары ретінде остеокласттардың гемопоэтикалық ізашарлары болады. Функциялық қасиеттері остеокласттердің түзілуі,қабынудың шақырушы цитокиндердің продукциясын тежеуі. ИЛ-11-ші ин виво және ин витрода Т-хелперлердің көмегімен антидене түзілуін күшейтеді. ИЛ-11 –ші мегакариоцитозды күшейтеді басқада қан клеткалардың дамуына әсер етеді, мысалы макрофагтардың. ИЛ-11-дің көзі ИЛ-1 мен стимульденген фибробластарда болады. ИЛ-1 және ИЛ-6 тәрізді жедел фазалы белоктардың синтезіне қатысады.
Интерлейкин-12
ИЛ-12 массасы 70 к Da гликопротеин болады, 2 гликолизирленген субъ бірліктен тұрады: р40 р35 дисульфидті байланыспен өзара байланысқан. Субъ бірліктер әр түрлі бір біріне тәуелсіз гендермен кодталады. ИЛ-12 бөлетін клеткалар көп мөлшерде р40-ты секреттейді. р40 рецептормен байланысуға қатысады, ал р35 сигналды өткізуге қажет. Ил-12-ші активтелген макрофагтармен бөлінеді және иммундық клеткалық реакцияларға әсер етеді. ИЛ-12-ші ЛАК жүйіенің клеткалардың литикалық активтілігін жоғарлатады. ИЛ-12-ші Т және NK клеткалардың активациясында өспелі фактор реттінде әсер етеді. Бұл жағдайда ИЛ-12 INF-γ секрециясының индукторы ретінде және ИЛ-4 пен индукцирленген IgE синтезінің ингибиторы ретінде әсер етеді.
ИЛ-12 мактофагтардың цитотоксикалық әсерін күшейтеді, ал оның макрофагтар арқылы продукциясының жетіспеушілігі ісікке қарсы активтілікті төмендетуге мүмкін. ИЛ-12 өкпенің қатерлі ісігінде ісікке қарсы әсерін көрсетеді. Тік ішек қатерлі ісігінің ұлғаюы ИЛ-12-нің продукциясының төмендеуімен және ИЛ-10-ның продукциясының күшеюімен ассоциациялайды.
Ісіктер некрозының факторы (ІНФ).
ІНФ- және ІНФ-
Тыныш күйдегі клеткалар- макрофагтар немесе лимфоциттер ІНФ-ға сәйкес продуцирленбейді. Олардың секрециясы тек индуктор әсерінен кейін басталады. Бұл қатынаста бактериялар мен олардың қабырғаларының компонеттері активті болып табылады.
Ісік клеткаларына ІНФ цитотоксикалық әсері ДНК деградациясы мен митохондри қызметінің бұзылуына байланысты. ІНФ литикалық әсері интерферон бар кезде күшейеді. Осы екі цитокиндердің сиергиялық әсер ету кезде күшейеді. Осы екі цитокиндердің синергиялық әсер ету мезханизмінің бірі- интерферон әсерімен ісік клеткаларына ІНФ рецепторларына экспессиясын күшейтуден тұрады.
Интерферондар тобы ИФН вирусқа қарсы белсенділік қабілетіне ғана емес (осы көрсеткіш бойынша олар ашылды), сонымен қатар иммунды жауапты реттеуде қатысады. Иммунды жүйе клеткаларының түзілуі мен миелопоэз үшін гранулоцитарлы- макрофагальді колониестимулирлеуші фактордың (ГМ-КСФ) маңызы зор.
В- клеткалармен және макрофагтармен өңделетін интерлейкин- 12 жуықта ашылғаны маңызды. Оның ТнО клеткаларын Т-қабыну клеткаларына (Тн1) индуцирлеу қабілеті иммунды жүйенің түзілуіне тікелей қатысы бар.
Қабыну реакцияларында, макрофагингиберлеуші фактордың (МИФ) белсенді ролі жатыр, ол қабыну аймағына тартып және сонда моноцит- макрофагтарды ұстап тұратын аттрактант ретінде қатысады.
Ең зерттелген кейбір цитокиндердің негізгі сипаттамасы
(қосымша мәліметтер)
Ісікке қарсы иммунитет механизмі.
Қатерлі трансформацияланған клеткалардың антигендік модификациясы мынаның нәтижесінде өтеді:
11) Канцерогенді заттардың әсерінен.
12) Клеткалардың онкогенді вирустармен инфицирлеуімен.
13) Беткей клеткалық белоктарды бақылайтын гендердің нүктелік мутацияларында.
14) Белгелі антигендердің синтезіне жауапты гендердің делециясында
15) Эмбрионалды белоктарды бақылайтын гендердің дерепрессиясында.
Сау клеткалардың трансформациясы вирустармен индуцирлеуы мүмкін. Мысалы, В-клеткалық лимфомаларды Эпштейн-Бар вирусы индуцирлейді. Қатерлі ісіктерде бір қатар ісікті эмбрионалды антигендер анықталған: α-фетопротеин, ракты-эмбрионалды антиген. Ісіктердің жалпы антигені ретінде теломеразаның полипептидті компоненті болып табылады. Ісік клеткаларына иммунды реакция пайда болады. Бірақ, ісік клеткалары иммунокомпетентті клеткаларынан тез кобееді және
Ісікті зақымдайтын белсенді клеткаларға СД8 Т-клеткалар және СД4 Т-хелперлер жатады. Егер СД8 Т-клеткалары киллерлік қызметті атқарса, ал СД4 Тн1 клеткалар цитокиндер арқылы әсерін көрсетеді. Цитокиндердің ішінде маңызды, макрофагтармен НК-клеткаларды активтейтін, ИНФ-γ. Ісікке қарсы иммунитетке В-жүйесінің клеткаларының қатысуы бірнеше тәсілдермен орындалуы мүмкін:
5) Ісіктік клеткалардың бұзылуы, комплементті бекітіп белсендіретін антиденелер арқылы.
6) өздерінің бетінде цитофилдік антиденелері бар НК-клеткаларының жиналуымен. Антиденелер активтілігінің бұл формалары ин витро ғана көрсетілген, бірақ түсініксіз, ал ин виво орны белгісіз. Бірқатар үлкен ісіктерде арнайы антиденелер цитотоксикалық клеткалардың әсерін блоктайды.
Табиғи киллерлер (ТК). Трансформацияланған клеткаларды жоюына,
иммунологиялық бақылауды іске асыратын клеткалардың басқа түріне табиғи киллерлер жатады.
Т-клеткалардың цитокиндерімен, бірінші кезекте интерлейкин-γ арқылы, активтілігі жоғарылайды.
Сонымен, ісікке қарсы иммунитетті белсендіретін клетканың екі типі бар: Т-лимфоцит және ТК. Бұл процестегі макрофагтар және антиденелердің ролін қосымша зерттеулер қажет етеді.
87, Тх1 негізгі қызметтері:
1,ИЛ-2 өндіре отыррып Тх1 аутоиммунды пролиферация ынталандырады, осы антигенге қарсы иммундық жауапқа қатысатын жасуша саны көбейеді.
2. ИЛ-2 ж/е IFN көмегімен Тх1 жасуша түрдегі иммундық жпауапты қалыптастырады.Сәйкесінше арнайы немесе арнайы емес цитотоксикалық әсер етеді.оң кері байланыс принципі б/ша Тх1 күшейеді
3, ИЛ-2 ж/е IFN көмегімен Тх1 В-лимфоциттерді пролиферативті дифференциялаушы белгісімен қамтамасыз етеді.олардың антиген тәуелді дифференцирофкасының алғ. Кезендерінің бассталуына ықпал жасайды.Тимус тәуелді антигендерге қарсы біріншілік гуморалды жауап қалыптасады.
4.,Тх1 өндіретін ИЛ-2 ж/е IFN Тх2 түзілуін тежейді,яғни олардың қызметін тежейді.Сондықтан Тх1,Тх2 үшін супрессор б.т.
5. IFN-y.TNF-a ИЛ-8 ж/е макрофагты қаруландырушы фактор,ИЛ-3 ГМ-КСФ макро-ң миграциясын тежейтін фактор ж/е басқа да цитокиндердің көмегімен макро-ң мобилизациясы мен белсенуін шақырылады.
88.Тх2 қызметтері:
1. ИЛ-4 әсерінен В- лимфоциттерде иммуноглобулиндердің өндірілуін LgE мен цитофильді LgG алмастырады.
2. Тх2 жасушалары ИЛ-4 көмегімен Кумбс пен ДЖелл жіктеуі б/ша жоғ. Сезімталдықтың 1 механизімінде маңызды қызмет атқаратын мес жасушалар-ң көбеюін шақырыды.
3. Тх2 жасушаларымен өндірілетін ИЛ-5 цитокині де эозинофильдердің көбеюін шақырады.
4. ИЛ-5 сондай – ақ LgА өндірілуін күщейтеді
5. Тх2 жасушаларымен өндірілетін ИЛ- 10,ИЛ-4 ж/е ИЛ-13 Тх1 түзілуін ж/е олармен ИЛ-2 мен IFN-y өндірілуінтежейді.
86, Чедиак-Хегаси синдромы. Бұл патология аутосомді-рецисивті түрімен тұқым құалайды. Жакында анықталған LYST деп аталған ген себебті екендігі күдіктенуде. Ауру нейтрофилдермен моноциттердің лизосомдарының, НК-клеткаларының везикулаларының аномалиясымен байланысты. Везикулалар қосылып, клетка ішінде үлкен гранулаларды түзейді, бірақ фаголизосома қалыптаспайды. Сондықтан, бұл клеткалар хемотаксистің және киллингтың ақауларымен сипатталады.
Клиникада: рекурентті пиогенді бактериялармен шақырылатын инфекциялар, көз бен терінің жарым-жартылай альбинизмі, қанауға бейімділік, нерв жүйесі жағынан патологиялық көріністер, гепатоспленомегалия, лимфаденопатия, қайтпайтын безгек, панцитопения декомпенсацияланған кезеңде.
Емдеу. Симптоматикалық
Созылмалы гранулематозды ауру – киллингтың бұзылуымен байланысты. Ауру бала жаста фагоциттердің генетикалық, метаболикалық ақауларының нәтижесінде пайда болады. Фагоциттердің патогенді жұту қабілеті сақталған, бірақ оны, ішінде ыдыратып жоюға мүмкіндігі жоқ. Нәтижесінде фагоциттер, өмірге қабілеті бар инфекциялық микроорганизмдердің қоры болады. Макрофагтар ошақтың аймағына жиналып, патогендерді жұтып, гранулеманы құрайды. Олардың да микроорганизмдерді жоюға қабілеті жоқ.
Клиникада: созылмалы инфекциялар байқалады.
Емдеу: антибиотикотерапия, интерферон-гамма, сирек-сүйек кемігінің трансплатациясы. Нәтижесі фатальды.
84, Аутоиммунды аурулардың себебін зерттеуі патология дамуында генетикалық факторлардың қатысуын анықтады. Мысалы, аутоиммунды бұзылыстардың көптеген формаларына тұқым қуалаушылық әсері анық.
МНС аллелі мен ауруға шалдығу арасында кореллятивті байланыс бар екені белгілі. Мүмкін белгілі бір аллельдердің тасымалдаушыларының белгілі аутоиммунды ауруларға бейімділік аутоантигендер құрамына кіретін пептидтер презентациясының процесімен байланысты. Аутоиммунды жауаптардың барлығына Т- клеткалар кіреді, олардың аутореактивтілігі
өзіндік антигендер пептидтерінің І немесе ІІ МНС кластарының полиморфты молекулаларымен комплексті түзіуіне байланысты. Мұндай процесс болуы мүмкін, бірақ тура дәлелдері жоқ.
Дата добавления: 2015-07-23 | Просмотры: 958 | Нарушение авторских прав
1 | 2 | 3 | 4 | 5 | 6 | 7 |
|