АкушерствоАнатомияАнестезиологияВакцинопрофилактикаВалеологияВетеринарияГигиенаЗаболеванияИммунологияКардиологияНеврологияНефрологияОнкологияОториноларингологияОфтальмологияПаразитологияПедиатрияПервая помощьПсихиатрияПульмонологияРеанимацияРевматологияСтоматологияТерапияТоксикологияТравматологияУрологияФармакологияФармацевтикаФизиотерапияФтизиатрияХирургияЭндокринологияЭпидемиология

Реактивті артрит емі. Остеоартроз. Емду принциптері

Остеоартроз. Емду принциптері

· Емдеу мақсаттары: процестің үдеуін баяулату, ауырсынуды азайту, асқынудың алдын алу, инвалидтіліктің алдын алу

· Анальгетиктер:

o Парацетамол 4г/тәул

o Трамадол басында 50мг/тәул сосын 200-300мг тәул

· Стероидты емес қабынуға қарсы препараттар

o Ибупрофен 1200-2400мг/тәул

o Кетопрофен 300мг/тәул

o Диклофенак 75-100мг/тәул

o Селективті: мелоксикам 7,5мг/тәул, нимесулид 200мг/тәул

· Хондропротекторлар

o Хондроитин сульфат 1000-1500мг/тәул 2-3 рет

o Глюкозамин 1500мг/тәул

Подагра. Емі

· Артриттің асқынуының қауіп факторларын алдын алу: салмағын азайту, алкогольды шектеу

· Диета: азкалориялы тағамдар, төменкалориялы тағамдар

· Стероидты емес қабынуға қарсы препараттар

o Индометацин 25-50мг күніне 4 рет

o Напроксен 500 мг күніне 20 рет

o Диклофенак 25-50мг күніне 4 рет

· ГК: преднизалон, метилпреднизалон

· Антигиперурекемилық терапия – өмірбақи

o Аллопуринол 100-900мг/тәул

реактивті артрит емі

· Стероидты емес қабынуға қарсы препараттар: индометацин, диклофенак,

· Гк

· Цитостатиктер: сульфасалазин, азатиоприн, метотрексат

Дәнекер тінінің зақымдалу синдромдары

1 Жүйелі қызыл жегі, анықтамасы, патогенез, классификация

· ЖҚЖ – ішкі мүшелердің функциясының бұзылысын және тіндердің иммуноқабынулық зақымдалуын шақыратын аутоантиденелер мен иммундық комплекстердің түзілуімен жүретін белгісіз этиологиялы жүйелік қабыну ауруы.

· Патогенез

o Генетикалық фактор, гормональды фактор, қоршаған орта факторы→Т-супрессордың әлсіреуі→ В-лимфоциттердің прлиферациясы→ плазматикалық клеткалардың гиперактивтілігі→Антиденелердің белсенді синтезі→ тінге қарсы АД, Антинуклеарлы АД, Антилимфоцитарлы АД синтезі→иммундық комплекстертің түзілуі және тіндерге жиналуы→комплемент, кининдік, гемокоагуляция жүйелерінің белсенуі, қабыну медиаторлардың бөлінуі→спецификалық симптомдар: эритема, нефрит, полиартрит, люпус-ОЖЖ, кардит, тромбоцитопения, анемия, лейкопения

· Классификация:

o Ағымы: жедел, созылыңқы, созылмалы\

o Белсенділігі: I – минималды, II – орташа, III –жоғары.

2 Дерматомиозит, анықтамасы, патогенез, классификация

· Дерматомиозит – көлденең жолақты және біріңғай салалы бұлшықеттердің, тері жабындыларының зақымдалуымен сипатталатын жүйелі үдемелі ауру

· Патогенез:

o Иммундықмеханизм(аутоантиденелердің түзілуі):

§ 1 Т-лимфоциттердің бұлшықеттерде инфильтрациясы→олар бұлшықет клеткаларына цитотоксикалық әсер етеді→лимфотоксин бөлінеді→бұлшықеттік метаболизм бұзылады

§ 2. ЦИК түзілуі → олардың қантамыр қабырғасында, тері эпидермисінің базальды мембранасында жиналуы

§ 3. Антинуклеарлы антиденелердің түзілуі

· Классификация

o Ағымы: жедел, созылыңқы, созылмалы\

o Белсенділігі: I – минималды, II – орташа, III –жоғары.

3 Жүйелі склеродермия, анықтамасы, патогенез, классификация

· Жүйелі склеродермия – терінің және ішкі ағзалардың үдемелі фиброзымен және қабынуымен сипатталатын дәнекер тінінің жүйелі ауруы

· Патогенез

o 1. Иммунды механизм: Т-лимфоциттер, макрофагтар активациясы→зақымданудың біріншілік ошағына жиналады(клиникада тығыз ісіну, бастапқы индурация) →лимфокиндер мен монокиндердің бөлінуі→фибробластар пролиферациясы, коллаген синтезі

o 2. Күшейген коллаген және фиброз түзілуінің механизмі: фибробласттардың активациясы→жетілмеген I және III типті коллагендердің, фибронектиннің, гликозамингликан, портеогликандардың синтезделуі→ терінің және басқа мүшелердің айқын фиброзы→ склероз

o 3. Микроциркуляцияның бұзылысы механизмі: Эндотелидің пролиферациясы мендеструкциясы, интиманың қалыңдауы мен гиперплазиясы, қабырғаның фиброзы мен склерозы→ұсақ қантамыр саңылауының тарылуы→телангиоэктазиялар→гиперкоагуляция→ қантамыр қабырғасының өткізгіштігінің бұзылуы. Клиникада бұл генерализденген Рейно синдромымен көрінеді.

o 4. Аутоиммун реакциялар механизмі: антигендік қасиеті бар жетілмеген коллагендердің іске қосылуы→қансарысуында коллагенге антидене титрі, антиядролық антидене, цик артады.

· Классификация:

4 Жүйелі васкулиттер, анықтамасы, даму себептері, классификация

· Жүйелі васкулиттер – қантамыр қабырғаларының қабынуымен ерекшеленетін, кең спектрлі клиникалық көріністермен жүретін жедел және созылмалы аурулар тобы.

· Классификация

o Ірі тамырлар васкулиттері

§ Алыпклеткалық артерит

§ Такаясу аретриті

o Орта калибрлі тамырлар васкулиттері

§ Түйінді полиартериит

§ Кавасаки ауруы

o Ұсақ тамырлар васкулиттері

§ Вегенер гранулематозы

§ Чердж-Стросс синдромы

§ Микроскопиялық полиангит

§ Шенлейн-Генох пурпурасы

§ Эссенциальды криоглобулинемиялық васкулит

§ Терілік лейкоцитокластикалық васкулит

5 Жүйелі қызыл жегі. Диагностикалық критерилері.

· Қызба белгісіз этиологиялы

· Терінің зақымдалуы: эритематозда «көбелек» белгісі,, фотосенсибилизация, телангиоэктезиялар, алопеция, ливедо ретикулярис(сетка тәрізді дақтар)

· Шырышты қабаттарда: хейлит(еріннің гиперемиясы, ауыз қуысында көпіршікті-эрозивті элементтер)

· Буындар:, артралгия, люпус-артрит(симметриялық полиартрит)

· Плеврит, люпус-пневмонит

· Кардит

· Люпус-нефрит

· Бұлшықеттің ауырсынуы

· ОЖЖ бұзылыстары(эпилептикалық ұстамалар, полиневропатиялар, жедел психоз)

· Шегрен синдромы

· Рейно феномені

· Лабораторлы-инструментальды зерттеулер

o ЖҚА: СОЭ↑, лейкопения, гипохромды анемия, тромбоцитопения

o ЖЗА: протеинурия, гематурия, лейкоцитурия

o Иммунологиялық зерттеу: Антиядролық және антинуклеарлы фактор, екіспиральды ДНК-ға қарсы АД, гистондарға қарсы АД.

6Дерматомиозит диагностикалық критерилері:

· Терінің зақымдалуы:

o Гелиотропты бөртпе – қабақтарында қызыл-күлгін эритематозды бөртпелер

o Готтрон белгісі – буындардың үстдінде білезіктің жазғыш беттерінде қызыл-күлгі түсті қабыршақтанған атрофиялық эритема немесе дақ

o Қол-аяқтың жазғыш беттерінде эритема

· Проксимальды бұлшықеттердегі әлсіздік(қол, аяқ, кеуде бұлшықеттері)

· Қан сарысуында КФК, альдолазаның белсенділігінің жоғарылауы

· Пальпация кезінде бұлшықеттердің ауырсынуы, миалгиялар

· Электромиограммадағы өзгерістер: спонтанды фибрилляция потенциалдарымен бірге жүретін қысқа полифазды потенциалдар

· Гистодил-т-РНК синтетазаға(Jo-1) қарсы АДтүзілуі

· Деструктивті емес артрит, артралгиялар

· Қызба

· СРБ, СОЭ жоғарылауы

· Гистологиялық өзгерістер: бұлшықеттердегі қабынулық инфильтраттар

7 Склеродермия диагностикалық критерилері:

o Проксимальды склеродерма: саусақтардың терісінің симметриялық қалыңдауы, тығыздалуы, индурациясы.

o CREST синдром: кальциноз, Рейно синдромы, өңештің зақымдалуы, склеродактилия, телеангиоэктазияла

o Саусақтардың ұшында тыртықтардың болуы немесе саусақтардың ұшындағы заттың болмауы

o Екі жақты базальды өкпелік фиброз

o Лаборатория: спецификалық антинуклеарлы АД(антиСКЛ-70),СОЭ↑, гиперпротеинемия, гипергаммаглобулинемия, антинуклеарлы фактор

8 Дәнекер тінінің диффузды ауруларындағы буындық синдром

· Жүйелі қызыл жегі:

o Артралгия,

o айқын полиартрит,

o ұсақ сүйек буындары көбіне зақымдалады,

o ассиметриялық зақымдалу

o ұшпалы сипатта боладытаңертеңгілік құрысулар болмайды

o контрактуралар тән

o артрит кезінде: буындардың ісінуі, гиперемия

· Жүйелі склеродермия: склеродермиялық полиартри

o Саусақ, шынтақ-білезік, тізе буындарының ісінуі

o Ревматоидты артритке ұқсас келеді, айырмашылығы: фиброзды, деструктивті өзгерістердің болуы

o Котракитуралар дамиды

o Анкилоз дамиды

· Дерматомизит:

o Симметриялық полиартриттер мен полиартралгиялар: шынтақ-білезік, тізе, тобық, фалангааралық буындар зақымдалады.

o Буындық капсуланың кальцификациясы дамуы мүмкін

9 Түйінді периартериит. Диагностикалық критерилері

· Түйінді преиартериит – орта ж/е ұсақ калибрлі артериялардың аневризмасымен сипатталатын ауру.

· Диагност крит:

o Ббүйректердің зақымдалуы

o Ассиметриялық полиневриттер

o Абдоминальды синдро: іштегі ауырсыну, диспепсиялық бұзылыстар, ішек жараларының перфорациясы, асқазан-ішек жолдарынан қан кету, некроздаушы панкреатит, холецистит.

o Коронарит

o Дене салмағының 4 кг артық жоғалту себепсіз

o Ливедо ретикулярис – теріде түйіндер пайда болады

o Ата безіндегі ауырсыну, инфекциямен, травмамен байланыссыз.

o Миалгиялар (аяқтың бұлшықеттерінің ауырсынуы)

o Диастолалық АҚ 90мм.с.б артық

o Қан сарысуында мочевина 660ммоль/л, креатинин 132,5мкмоль/л артық

o В гепатит маркерлар

o Артериография: висцеральды артериялардың аневризмасы атеросклерозбен байланыссыз

o Гистология: артерия қабырғасында гранулоцитарлы және мононуклеарлы инфильтрация

10 Гем. Васкулит. Диагностикалық критерилері.

· Гем васкулит(Шенлейн-Генох пурпурасы)–ұсақ тамырлардың қабырғасында иммундық комплекстердің жиналуымен сипатталатын, айқын симметриялық геморрагиялық бөртпемен, артритпен, абдоминальды синдроммен, гломерулонефритпен жүретін ауру.

· Диагностикалық критерилері

o Терілік синдром: Бөртпе сипаты:

§ Ұсақдақты, симметриялы

§ Диаметрі2-5мм. Қолға сезіледі, басқан кезде жоғалмайды

§ 2-3 күннен кейі бөртпе жоғалады

§ Бөрпелердің орналасуы – аяқтар, бөксе, білектің, иықтың жазғыш беттерінде

o Буындардың зақымдалуы: ірі буындардың симметриялық зақымдалуы, көбіне аяқтарда

o Абдоминальды синдром: кенеттен болған іштегі ауырсынулар(тамырлардың өткізгіштігінің артуымен байланысты), дисп бұз,

o Лаб-инструмент көрсеткіштер:

§ ЖҚА: лейкоцитоз, лейкоцитарлы формуланың солға жылжуы, СОЭ↑

§ ЖЗА: гематурия, протеинурия

§ Иммунологиялық з/у: антистрептолизин О титрінің артуы

§ Биопсия: артерия мен вена қабырғасында гранулоцитарлы инфильтрация

11 Жүйелі қызыл жегі, емі. Пульс терапияға көрсеткіш

· Жалпы нұсқаулар: психоэмоционалды стресстерді шектеу, инсоляция, қосымша инфекцияларды емдеу.

· Стероидты емес қабынуға қарсы препараттар: диклофенак, ибупрофен, индометацин

· Аминохолиндік препараттар: хлорохин, гидроксихлорохин.

· ГК

o Активтілігі төмен науқастарға аз доза(10мг/тәул артық емес)

o Орташа активтілікті науқастар(40мг/тәул артық емес)

o Жоғары активтілік кезінде маңызды органдардың қайтымсыз өзгерістері кезінде пульс-терапияны қолданады: 1000мг метилпреднизалон вена ішіне 30мин тамшылатып, 3 күн қатарынан.

· Цитостатиктер:

o Циклофосфамид 0,5-1г/м2 в/і айына 1 рет, 6 ай қатарынан: люпус-нефрит кезінде

o Азатиоприн

o Метотрексат

· Плазмафарез

Дерматомиозит, емі

· ГК терапия: 2 типті

o 1) қысқа әсерлі ГК: преднизалон, метилпреднизалон – 1-2мг/кг/тәул 3 рет

o 2) Пульс-терапия-ауыр жағдайда тез эффект алу үшін ГК жоғары дозаларын енгізеді

· Цитостатиктер

o Метотрексат 7,5-25мг/аптасына

o Циклоспорин 2,5-3,5 мг/кг/тәул

o Азатиоприн2-3мг/кг/тәул

Склеродермия, емі

· Қантамырлық асқынулардың алдын алу және емдеу(Рейно феномені)

o Суықтан сақтану, темекіні, кофеинді, кейбір тамыр тарылтатын дәрілерді шектеу

o Тамырды кеңейтуші дәрілер: Нифедипин, амлодипин, исрадипин, дитиазем

o Антиагреганттар: пентоксифиллин(600-1200мг/тәул), Реополюглюкин

· Фиброздың үдеуін алдын алу

o Пеницилламин 150-250мг/тәул. Жағымсыз әсері болған кезде (диспепсия, протеинурия,гиперсезімталдық) алып тастайды

· Қабынуға қарсы терапия:

o ГК

o Стероидты емес қабынуға қарсы препараттар

· Симптоматикалық терапия

14 Түйінді периартериит, емі

· ГК. Тағайындау тактикасы

o Басында 1мг/кг/тәул бірнеше рет қабылдайды, сосын 7-10күннен соң күніне 1 рет таңертеңгі уақытта қабылдайды

o Ұзақтығы 3-4 апта

o Ем нәтижелі болған соң біртіндеп дозаны азайтады: 5мг-нан 2 аптада сосын поддерживающая терапия 0,15-2мг/кг/тәул 3-5 жыл

· Циклофосфамид. Тактикасы

o 1-2мг/кг/тәул(пероральды) 10-14 күн, сосын дозаны азайтады.

o Аурудың жылдам үдеуі кезінде пульс терапия қолданады: 10-15мг/кг/тәул

o Ем ұзақтығы ремиссияға жеткен соң 12 ай

· Азатиоприн:1-3мг/кг/тәул

· Плазмаферез

· Хирургиялық ем

15Геморрагиялық васкулит, емі

· Гипоаллергенді диета

· Стероидты емес қабынуға қарсы препараттар: ибупрофен, индометацин.

· Преднизалон – абдоминалды синдром болса – 1мг/кг/тәул 2 апта

Дата добавления: 2016-03-26 | Просмотры: 723 | Нарушение авторских прав