АкушерствоАнатомияАнестезиологияВакцинопрофилактикаВалеологияВетеринарияГигиенаЗаболеванияИммунологияКардиологияНеврологияНефрологияОнкологияОториноларингологияОфтальмологияПаразитологияПедиатрияПервая помощьПсихиатрияПульмонологияРеанимацияРевматологияСтоматологияТерапияТоксикологияТравматологияУрологияФармакологияФармацевтикаФизиотерапияФтизиатрияХирургияЭндокринологияЭпидемиология

Кіндік аурулары

Кіндік жарасы асептика мен антисептика тәртібін қатал сақтауды қажет етеді. Кіндік маңының қабынуын омфалит деп атайды. Омфалиттің мынандай түрлері бар:

а) Суланған (катаральный омфалит) - кіндік сақинасы өзгермеген, кіндік жарасы көпке дейін жазылмай одан қанды су шығып тұрады. Кейде кіндік жарасы қабыршақпен жабылып, терінің айналасы аздап қызаруы мүмкін.

Емі: алдымен сутегі асқын тотығымен өңдейміз,содан соң бриллиант жасыл ертіңдімен өңдейміз.

б) Флегманозды омфалит - қабыну процессі кіндік айналасына және оның маңындағы тканьдерге таралуымен сипатталады. Кіндік маңының терісі қызарып ісінеді,кіндік аймағы шығып,кейде жара пайда болады,кіндік сақинасын басқанда ірің шығуы мүмкін.Баланың жалпы жағдайы нашарлайды,дене қызуы көтеріледі,диспептикалық бұзылыстар болады.

Жергілікті ем: хирургиялық операция, вешневский майын салу,сонымен қатар витамин, антибиотиктер тағайындап, керек болса плазма, қан құю.

Нәресте сепсисі

Сепсис дегеніміз - қабыну ошағынан микроорганизмдердің қанға, қан немесе лимфа жолдары арқылы үнемі, немесе оқтын- оқтын түсуіне байланысты дамыйтын патологиялық жағдай.

Сепсистің қоздырғышы:

- әр түрлі микроорганизмдер

- көбіне стафилококтар

Ұрыққа және нәрестеге анасының жүктілік кезіндегі әр түрлі аурулары қауіп тудырады, себебі бұл жағдайлар ұрықтың имунитетінің әлсіреуіне әсер етіп,оған іште (жатырда) жұқпалы аурудың жұғуына себепші болады.

Инфекция өтетін қақпалар:

- кіндік жарасы.

- кіндіктің қан тамырлары

- зақымданған тері қабаттары (тері аурулары)

- тыныс алу,ас қорту жолдарының шырышты қабаттары.

- көз канюктивасы(конъюнктивит) т.б.

- ұзақ сусыз кезең

- аяғы ауыр әйелдің созылмалы инфекция аурулары

Инфекцийның кіру қақпаларына байланысты сепсисті мынандай түрлерге бөледі:

- кіндік сепсисі (омфалит суланған кіндік)

- тері сепсисі (пиодермия, іріңді бөртпе т.б.)

- отогендік сепсис (құлақтың қабынуы-отит)

Кіндік ауруының дамуына нәрестелік кезеңде, күту барысында санитарлық ережелерді дұрыс сақтамау себепші болады.

Сепсистің белгілері:

- әлсіздік

- дұрыс ембейді, сылбыр, тәбеті төмен

- қызуын көтеріледі

- терісінің түсі бозарып, сұрғылт тартады

- жиі құсу

- салмағы төмендейді,салмақ қоспайды, немесе аз қосады

- нәжісі сұйылады

- несебінде патологиялық өзгерістер болу мүмкін.

- қан сынамасы қабыну процесін көрсетеді,(лейкоцитоз,ЭТЖ өседі).

- бауыры, талағы өседі.

Сепсис балаларда септицемия,септикопиемия түрінде дамуы мүмкін.

Септицемияда - микроб қанда,бірақ іріңді қабыну ошақтары жоқ.

Септицемияның жедел ағымды түрі улану белгілерімен,дене қызуының көтерілуімен, жалпы жағдайының күрт нашарлауымен, мұрын-ерін ұшбұрышының көгеруімен, тахикардия. тіндерінің серпінділігінің төмендеуі, есінің күңгірттенуімен сипатталады.

Септикопиемияда - ірінді қабыну ошақтары пайда болады;құлағының ірінді қабынуы (отит), бас ми қабығының қабынуы (менингит), сүйектерінің ірінді қабынуы (остеомиелит), плеврит, пневмония т.б.

Сепсистін анықтамасын дәлелдеу үшін қанды залалсыздыққа (стерильность) тексеру керек.

Шала туылған балаларда қызуы онша көтерілмеуі мүмкін, қан сынамасында да өзгерістер болмауы мүмкін, айтылған белгілер онша айқын болмайды.

Сепсистің асқынулары:

- стафилококты энтроколит (ішектің қабынуы)

- ірінді менингит

- остеомиелит (сүйектің қабынуы)

- абсцесс

- перитонит

- парапроктит (тік ішек айналасындағы клетчатканың қабынуы

- бүйрек,бауыр, абсцессі т.б.

Шала туылған балаларда геморрагиялық белгілер жиынтығы дамуы мүмкін (геморрагия, қан кету, қанталау)

Емі: емді тағайындағандағы негізгі мақсатымыз:

-қоздырғышқа әсер ету

-баланың қорғаныш күшін (иммунитетін) көтеру

-зат алмасуын реттеу

-іріңді ошақтарды емдеу

Бала негізінде ауруханада емделуі керек. Ем ұзақ,комплексті жүргізіледі.

Тағайындалады:

- антибиотиктер

- улану белгілерін азайту үшін көк тамырға тамшылатып сұйықтықтар енгізу

- антигистаминдік дәрілер қолдану

- витаминдер

- егер іріңді септикалық ошақ болса хирургиялық жолмен

емдеу.

Сепсистің алдын алу:

- антенатальді кезеңде жүктіліктің алғашқы айларында аяғы

ауыр әйелді тексеру, емдік шараларды ұйымдастыру

-перзентханада санитарлық-гигиеналық шараларды

сақтау.

-ауруханадан шыққан баланы №30 үлгімен диспансерлік

бақылауға алу (бір жылға).

-тек қана ана сүтімен қоректендіру

-балаға үйде өте мұқият гигиеналық күтім ережелерін сақтау

-перзентханада істейтін қызметкерлерді патогенді

стафилококқа тексеру, емдеу.

-тері және кіндікті дұрыс күту.

Асқорытудың жедел бұзылысы - Диарея.

Қалыпты жағдайда су мен тұз қанға ішектен түседі (сіңеді). Диареяда ішектің жұмысы бұзылады, қанға тұз бен су аз түседі, оның есесіне бұлардың қаннан ішікке түсу көлемі өседі. Сондықтан су мен тұз нәжіспен көп мөлшерде бөлініп шығады.Бұл организмнің сусыздануына (эксикоз) алып келеді. Бұл жағдайдың дамуына жиі құсу да әсер етеді. Диарея - сұйық нәжіс, әсіресе 6 ай - 2 жас аралығындағы балаларда жиі кездеседі, көбіне сиыр сүтімен, немесе сүт өнімдерін қабылдайтын балаларда.

Егер тәулік бойына нәжісі 3 не одан көбірек болса және нәжісінің құрамында сұйықтықтың шамадан тыс көбеюі байқалса - диарея деп аталады.

Диареяға әкелетін негізгі себептер:

- тамақтан улану

- тамақтану тәртібінің бұзылуы

- майлы, тәтті, ыстық немесе салқын тамақ беру

- дұрыс піспеген тамақ

- шырындарды көп мөлшерде беру.

- аралас немесе жасанды тамақтандыруға дұрыс ауыстырмау

- баланың денесі күн сәулесіне қатты қызып кетсе немесе салқын тигенде

- кейбір тамақтың жақпауы (аллергиялық сезімталдық)

Клиникалық белгілері:

Іштің жиі өтуі, немесе уыттың организімге жайылуы (токсикоз). Нәжісі сұйықталып, көпіршіктеніп, жасыл болады, иісі жағымсыз, іште газ көбейеді (метеоризм), құсу көбейеді, құсықпен, сұйық нәжіспен тұз бен су жоғалтады. Клеткалар, ағзалар сусызданады, тері шырышты қабаттары құрғайды. Дене салмағы төмендейді. Ауыр жағдайда балаларда құрысу -тырысу пайда болады, есін жоғалтып, өліп кетуі мүмкін.

ДДҰ (ВОЗ) бағдарламасы бойынша медицина қызметкерлері дер кезінде анықтап, қажетті іс-шараларды ұйымдастыру үшін диарея туралы мәлімет.

Ø Диарияның қандай түрлері бар?

Егер диарея 14 күн уақыт аз уақытқа созылса жедел диарея. Диареянын бұл түрі сусыздану, тамақтану бұзылысына әкеледі. Бала жедел диаряда сусыздану салдарыннан қайтыс болуы мүмкін деп аталады. Былтыр көбінде тамақтану бұзылысына әкеледі: диарея кезінде нәжіс қан аралас (шырыш немесе онсыз) ол дизентерия.

Сіз диария сырқат балаға баға беріп, ауруын жіктеп ем жоспарын тандай білуініз керек.

Ø Диареяға берініз?

Диариясы бар балаға төмендегі белгілеріне қарай беріледі.

А) Балада диарея қашаннан?

Б) Нәжісте қан барма?

В)Сусыздану белгілері? *****************************************

Ø Егер балада сусыздану болса бала мазасыз және ашушан болады.Егер сусыздану әріқарай жалғасса,балада литаргия байқау,естен тану мүмкін.

Сусыздану белгілері артқан сайын баланың көзі кіртйе бастайды.

Тері қатпарын тексергенде баяу және өте баяу жазылады.

Төмендегі белгілерді байқап сезінініз.

1 .Баланың жалпы жағдайын қараңыз?

- Летергия не есі жоқ?

- Мазасыз не ашушанды?

- Қараңыз көзі кіртейгенбе?

2.Балаға сұйық ұсыныңыз?

Бала сұйық іші алмайды не нашар ішеді. Яғни емшек еме алмайды, не сұйықтықты жұта алмайды, яғни іше алмайды. (мыс.летаргияда есі жоқ)

Егер әлсіз бала және сұйықтық беруінін көмегінсіз іше алмаса терең яғни нашар ішеді. Тек ауызы толған сұйықтықты іше алады. Егер баланың сұйық ішкісі келсе бала шөліркеп ішеді, шөлдеу белгісі бар. Сұйықтықты алып қойғанда бала мазасазызданады, себебі әлі ішкісі келеді.

3.Баланың ішінен тері қабатының реакциясын тексеріңіз?

Қатпар жайылады: Өте баяу егер екі секунттан асса. Баланың қол аяғын созып жатқызыңыз Баланың кіндік арасымен ішінің шеті арасын таңдаңыз. Қатпар реакция тексеру үшін қолдың бас бармағымен саусағын қолданыңыз. Саусақ ұшын қолданбаныз бұл ауыртады.Қатпар баланын бойынан көлденен емес паралель болуы. Терінің барлық қатпарын шегімен қосып ұстаныз,қатпар жасаған соң бір сик өткен соң жібереміз.сосын қатпарын реакциясын тексереміз.Өте баяу(екі сик аса),баяу,бірден.

4. Диарияны жіктеніз?

Диариянын жіктеудін үш жіктемесі кестесі бар.

А. Сусыздану дәрежесіне қарай.

Б. 14күн, не одан аса созылса, Созылынқы

В. Нәжісінде қан аралас болса дезентерия бойынша.

Ауыр сусыздану Егер балада төмендегі белгілердің екеуі болса летаргия, не есі жоқ. Көзі кіртейген, сұйық іше алмайды, не ішуі нашар. Терінің қатпарын жазылуы өте баяу ауыр сусыздану деп жіктейміз. Шамалы сусыздану. Балада келесі не одан көп болса. Мазасыз не ашушан, көз кіртейген, шөлінкіреп ішеді, шөл, иері қатпарларының жазылуы баяу. Шамалы сусыздану жоқ. Қызыл не сары қатардағы екі не одан жоқ болса сусыздану жоқ деп жіктейміз. Сусыздану бар балалардың барлығы қосымша сұйықтық қажет етеді. Ауыр сусыздану сұйықтықты шұғыл қажет етеді. Олар сумен тұздың жылдам қалпына келуіне мұқтаж. Ол үшін әр түрлі ертінді қолданады, физиологиялық ертінді, әр түрлі электролиттер бар ертінді, олар көктамырға және ауызға бірдей берілуі керек. «В» жоспары бойынша емделеді. Шамалы сусыздану бар бала сұйықтық пен тамақ қажет етеді. Емшектегі баланы ана сүтімен тамақтандыру қажет. Егер бала тұзды ертіндіні қабылдайды басқа аралас немесе жасанды тамақтанатын балалар осы ертіндіні төрт сағат кейін өзінін ішінен сүтін қоспасын немесе басқа тағам алу үшін тиіс. Бұл балаларды шұғыл ауруханаға жеткізу тиіс «Б» жоспары емделеді.

Есінде болсын: әр сұйық нәжістен кейін екі жастағы балаға дейін 50-100мл, 2жас одан асқан балаға әр сұйықтықтын 100-200мл берілуі тиіс. Созылынқы диарияны жіктемесі. Оның екі жіктемесі бар.

- ауыр созылыңқы диарея

- созылыңқы диарея

Егер балада диарея он төрт күн немесе одан көпке созлса және шамалыне ауыр сусыздану болса баланын ауруы ауыр созылынқы диария жіктелуі.

Емі: ауруханада егер сусыздану белгілері жоқ диарея он төрт күн және одан созылған күн баланың ауруы созылыңқы диарея деп аталады.

Емі: сусыздану жоқ болса «А» жоспары бойынша баланы үй жағдайында емхана жағжайында емдеуге болады. Ол үшін пербральды регидратацин жүргізіледі, яғни ауыз арқылы тұз ертінділерді салмағына байланысты береді. Бұл үшін көбінде регидрол қолданады.

Сүйек бұлшық ет жүйесінің анатомиялық - физиалогиялық ерекшелігі, мешел гипервитаминоз, спазмафилия (балалар тетаниялар)

Баланың сүйегінің құрамында су қан тамырлары көп ал минералды тұздар аз. Сонда баланың сүйегі жұмсақ келеді өзінің қалыбын өзгертеді. Қан тамырлары көп болғандықтан жарақаттанған кезде микробтар түсіп жиі остеомилит дамиды. Балада үлкен еңбегінін көлемі үште үш, шала туылған балада екі еңбегі болады. Үлкен еңбегі 12-18 айларында жабылады. Жаңа туылған баланың омыртқа жотасы тік екі айында басын ұстау (лардоз) алты айында отыратын мезгілде (кифоз) артқа қарай иіліс, 12 айында жүретін мезгілде жамбас лардозы п.б тиісі бір жылдың екінші жартысында шыға бастайды (6-8) тіс формасы n-4 екінші жылдың аяғында 20 тіс болады. 5-7 жасында бірінші тұрақты тістер шығады. Баланың сүйегі қисаймауы үшін келесі ережелерді сақтау тиіс.

· Баланы үнемі бір жағына салмау керек

· Көтергенде үнемі бір қолға ұстауға болмайды

· Төсегі қатты, жастығы жайпақ болуы керек

· Баланы алты айдан ерте отырғызуға болмайды

· Балабақшада және мектептегі жиһаз баланың бойына сәйкес келу керек

· Төртінші сыныпқа дейін балалар сөмкесін артына ілу керек

· Киімдері бір размер үлкен болу керек

Дата добавления: 2015-02-06 | Просмотры: 8975 | Нарушение авторских прав