АкушерствоАнатомияАнестезиологияВакцинопрофилактикаВалеологияВетеринарияГигиенаЗаболеванияИммунологияКардиологияНеврологияНефрологияОнкологияОториноларингологияОфтальмологияПаразитологияПедиатрияПервая помощьПсихиатрияПульмонологияРеанимацияРевматологияСтоматологияТерапияТоксикологияТравматологияУрологияФармакологияФармацевтикаФизиотерапияФтизиатрияХирургияЭндокринологияЭпидемиология

Билет№13

1.Клетканың тітіркену құбылысына сипаттама беріңіз. Сырт орта басқа әсерлер нәтижесінде жасушалардағы осмотикалық қысым сіңірушілік қасиеті және тағы басқа физиологиялық қасиеттерінің өзгеруі нәтижесінде тірі материяның ең арнайы қасиеттерінің бірі тітіркену есептеледі.

Бұл тітіркенуі өсімдік жасушасының сырттан келген әсерді клеткаларға жеткізе алу қасиетті түсініледі. Бұл әсер етілген жерден алыстағы клеткаларға дейін жеткізіледі.

Өсімдіктерде, жануарлар сияқты тітіркенуді жеткізетін арнайы нерв жүйесі жоқ екені бізге мәлім. Өсімдіктерде тітіркеніді алғаш рет арнайы зат жеткізіп тұруын Дарвин анықтады. Ол өсімдік ұлпаларын тітіркенуді қабылдаушы зона (сенсорлы зона) және реакцияны әрекеттеуші (маторлы зона) ға бөліп көрсетті өсімдіктерде тітіркенуді анықтауда катоды осциллограф әдісі үлкен рол атқарады. Көрсетілген әдістермен өсімдіктерде жануарлар тәрізді (мехникалық электр, химиялық әсер ыстық, жарықтағы басқа) әсерлерге жауап беруін, бірақ бұл әсер өте жай жүруін анықтады.

Өсімдіктерде тітіркенудің физиологиялық реакциясы белгілі ток күшінде және уақыт аралығына байланысты. Осы мөлшерден өзгеруі протоплазманың бұзылуы немесе өлуіне алып келеді.

2.Фотосинтез процесінде энергия миграциясы және электорндардың тасымалдануы.

Фотосинтез процесi фотохимияның негiзгi заңдарына бағынатынын алғаш рет К. А. Тимирязев дәлелдеп бердi. Фотохимия заңы бойынша күн сәулесiнiң энергиясы белгiлi мөлшерде жұмыс жасау‚ үшiн өсiмдiк организмiне сiңiрiлуi тиiс.

Кейiнгi кездегi көзқарастарға қарағанда, фотосинтез энергиясы үш кезеңнен тұратыны байқалады. Бiрiншi кезең — хлорофилл сiңiрген күн сәулесiнiң энергиясын фотохимиялық жолмен суды ыдыратуға («фотолизге») жұмсайды. Бұл кезде су ыдырайды да одан сутегi және оттегi бос күйiнде бөлiнiп шығады. Екiншi кезеңде тотьтғу-тотықсыздану реакциялары етедi. Бұлардың өтуi үшiн хлорофилден басқа электрондарды тасымалдайтын цитохромдар мен т.б. тасымалдаушылар қатынасады.. Электрондар күн сәулесiнiң энергиясы арқылы судан НАДФ-қа жеткiзiледi. Сөйтiп НАДФН2, сонымен бiрге АТФ синтезделедi. Оларда күн сәулесiнiң энергиясы жиналады.

Үшiншi кезең — синтезделген НАДФН2 және АТФ-тың энергиясы көмiрқышқыл газын көмiрсуларға дейiн тотықсыздандыруға жұмсалады. Фотосинтез процесi кун сәулесiнiң әртүрлi спектрiнде әр қилы қарқындықпен өтедi. Өйткенi әртүрлi спектрде әр энергияның мөлшерi түрлiше болады. Бiр сөзбен айтқанда, күн сәулесi жарқырап тұрғанымен, оның химиялық әрекетшiлдiгi төмен болуы да, сондай-ақ оған керiсiнше арта түсуi де мүмкін.

3.Фотосинтездің С4 жолы(Хетч және Слэк циклі).

Фотосинтездің С4 жолын 1966жылы австралиялық ғалымдар М.Д.Хетч және К.Р.Слэк ашқан.фотосинтезді С4 жолы қант қызылшасына жүгері амарант,құмай,өсімдіктерге тән.жалпы айтқанда қуаңшылық тұзды жерлерде өсетін өсімдіктер.лептестіктер арқылы енген со2 мезофил клеткаларының цитоплазмасында фермент ФЕП-карбоксилазаның әсерінен фосфоенолпирожүзім қышқылымен әрекеттесіп,карбоксилдену реакциясы жүредіде қымыздық қышқылы түзіледі.соңғысы НАДФН-тың қатысуымен алма қышқылына аиналады.сосын алма қышқылы плазмодесмалар арқылы өткізгіш шоқтардың қоршау клеклараындағы хлоропластарға өтеді.қоршау клеткаларында алма қышқылы малатдегидрогеназа ферментінің қатысуымен карбоксилсізденіп пирожүзім қышқылын және СО2 пайда болады.СО2 Кальвин циклне қосылып,рибулоза-1,5-дифосфатпен әрекеттеседі.ал пируват мезофил клеткасына қайта өсіп,СО2-нің алғашқы акцепторы ФЕП-қа аиналады.сонымен фотосинтездің С4 жолында карбоксилдену реакциясы екі рет жүреді.мұның артықшылығы бар және клеткада көміртегі қоры молаяды.

Билет№14.

1.Хлорофил құрылысы мен қасиеттері. Хлорофилдер-дикарбонды,қосымша метил,және фитол спирті бар хлорофиллин қышқылының күрделі эфирі.хлорофил молекуласы 4 пиррол сақинасынан тұрады.олар өзара метилдік көпіршелер арқылы байланысып порфирин ядросын құрайды.пиррол сақиналарындағы N атомдары 4үйлестіргіш байланыстары арқылы Mgатомымен түйіседі.тетропирол және циклопентан сақиналарынан құралған хлорофил молекуласының негізі бөлігін-Форбин құрайды.қасиеті:қатты күйдегі хлорофил а көгілдір қара түсті аморфты зат.балқу температурасы 117-120.хлорофилдер негізінен органикалық ерткіштерде жақсы ериді.пертолеин спиртінде нащар ериді,ал суда ерімеиді.этил спиртіндегі хлорофил а ерітіндісі көкшіл жасыл хлорофил в ерітіндісі сарғыш жасыл түсті болады.хлорофилдер күлгін сары түстерді нашар сіңіреді,ал жасыл және инфрақызыл сәулелерді мүлдем сіңірмейді.

2.Ферменттер топтары және қызметтері. Ферменттер — барлық тірі организмдер құрамына кіретін арнайы ақуыздар. Ферменттер жасушаларда синтезделіп, биохимиялық реакцияларға қа­тысатын ақуыздық табиғаттағы биокатализатор болып табылады. Фермент немесе энзим (лат. fermentum – ашу; грек. en – ішінде, zim – ашытқы; 19 ғ. Ван Гельмонт ұсынған) алғашқыда ашыту үдерістерін­де анықталған зат. Энзимология, ферментология – ферменттерді зерттейтін ғылым саласы. Ол басқа ғылымдармен: биология, генетика, фармакология, химиямен тығыз байланысты. Ферменттердің қызметі туралы алғашқы ғылыми еңбекті Кирхгофф (1814) жариялады. Кейін ашу үдерісі ашытқы клеткаларында ғана өтеді деген ұйғарым жасаған Л. Пастерге (1871), Либих фермент­тер клеткалардың өмір сүруіндегі пайда болған өнім, ол клеткада да, олардан бөлек те қызмет атқарады деген қарсы пікір білдірді. Либихтің ғылыми көзқарасы М. Манассейна (1871), Бухнер (1897) зерттеулерінде эксперимент жүзінде дәлелденді. Клеткаларда синтезделген ферменттер өзіне тән арнайы қызметтер­ін организмнің барлық мүшелерінде атқарады. Ферменттік қасиет, негізінен глобулалық құрылымдағы ақуыздарға тән екені белгілі. Бірақ, қазіргі кезде кей­бір фибриллалық ақуыздар да (актин, миозин) катализдік белсенділік көрсететіні анықталды. Реакция түрлеріне сай ферменттер 6 топқа болінеді: ^[1]

1. оксидоредуктазалар,

2. трансферазалар,

3. гидролазалар,

4. лиазалар,

5. изомеразалар,

6. лигазалар.

7.

3.Тыныс алудың анаэробтық сатысы(гликолиз).

Өсімдік клекасындағы тыныс алу арқылы зат алмасу прооцесі екі фазфадан тұрады.бірінші сатысы-анаэробты(гликолиз).анаэробты фаза –гликолиз цитоплазмасының еритін бөлімінде және хлоропласта жүреді.гликолиз процесінің мәнін ашқан неміс биохимиктері Г.Эмбден,О.Ф.Мейергоф және совет биохимигі Я.О.Парнас.

Дата добавления: 2015-05-19 | Просмотры: 1503 | Нарушение авторских прав