Жалпы иммунология. кафедрасының меңгерушісі, профессор А.А
кафедрасының меңгерушісі, профессор А.А. Шортанбаев
СОӨЖ №1
1. Тақырыбы: «Иммундық жүйенің құрылысы. Иммунологиялық бақылау концепциясы. Ф.Бернеттің клондық-сұрыптау теориясы Антигендер» тақырыбы бойынша кеңес
2. Мақсаты: «Иммундық жүйенің құрылысы. Иммунологиялық бақылау концепциясы. Ф.Бернеттің клондық-сұрыптау теориясы Антигендер» тақырыбы бойынша тәжірибелік сабақ барысында жинақталған білімді бекіту және жүйелеу өзіндік дағдысын қалыптастыру.
3. Оқу міндеттері:
· Әдістемелік ұсыныстар негізінде әдебиет қорларын өзіндік пайдалану.
· Шешілмейтін қиындықтарды оқытушыға арналған сұрақ жүйесіне ауыстыру және сол сұрақтарға өзіндік жауап бере алу дағдысын қалыптастыру.
· Тақырыптың негізгі сұрақтарын белсенді қабылдау.
· Тақырып бойынша алынған білімді жүйелеу және қорытындылау.
4. Өткізу түрі:
· Кестелерді құрастыру және толтыру.
· Графикалық сызбаларды құрастыру
· Бастапқы білімді бағалау үшін тестілеу
5. Тақырып бойынша тапсырма:
Т-кестелерді құрастыру және толтыру.
· «Иммундық жүйенің мүшелік, жасушалық және молекулалық деңгейлері»
· «Иммундық жүйенің орталық және шеткі мүшелерінің негізі қызметтері»
· «Иммундық жауптағы Т- және В-лимфоциттердің және макрофагтардың рөлі»
· «Антигендік арнайылық түрлері»
· «Патологияда маңызды рөл атқаратын антигендер»
Тақырып бойынша кестелер мысалы
№1 кесте. «Иммундық жүйенің мүшелік, жасушалық және молекулалық деңгейлері»
Мүшелік деңгей
| Орталық мүшелер:
1.
2.
| Шеткі мүшелер:
1. 2. 3.
4. 5. 6.
| Жасушалық деңгей
| Иммундық хабарлы жасушалардың негізгі түрлері:
1.
2.
3.
| Молекулалық деңгей
| Иммундық жауаптың барлық сатысына қатысатын макромолекулалардың негізгі түрлері:
1. 2. 3. 4.
5. 6. 7. 8.
|
№2 кесте. «Иммундық жүйенің орталық және шеткі мүшелерінің негізі қызметтері»
Иммунитеттің мүшелері
| Негізгі қызметтері
| Орталық
|
| Шеткі
|
|
№3 кесте. «Иммундық жауптағы Т- және В-лимфоциттердің және макрофагтардың рөлі»
Жасушалар түрлері
| Иммундық жауаптағы рөлі
| Т-лимфоциттер
|
| В-лимфоциттер
|
| Макрофагтар
|
|
№4 кесте. «Антигендік арнайылық түрлері»
Антигендік арнайылық түрлері
| Мазмұны
| Мысалдар
| Түраралық
| | | Топтық
| | | Тіндік
| | | Сатылық арнайылық
| | | Органоидтық
| | |
№5 кесте. «Патологияда маңызды рөл атқаратын антигендер»
Антигендер түрлері
| Анықтамасы
| Мысалдар
| Біріншілік аутоантигендер
| | | Екіншілік аутоантигендер
| | | Айқаса-әрекеттесетін антигендер
| | | Кешендік антигендер
| | |
2. Графикалық сызбаларды құрастыру:
· «Лимфоциттердің миграция және рециркуляция»;
· «Біріншілік жіне екіншілік иммундық жауап»;
· «Үш жасушалық кооперация үлгісі».
6. Үлестірілетін материал:
· Дәріс тезистері
· Иммунологиядан анықтама-сөздіки
· Тақырып бойынша тестік тапсырмалар
7. Әдебиет:
1. Шортанбаев А.А., Кожанова С.В. Общая иммунология, Алматы, 2008, стр. 22-43
2. Каракушикова А.С. Строение иммунной системы. Антигены, Алматы, 2004, с. 5-43
3. Ройт А. и др. Иммунология, М., Мир, 2007, стр. 3-59
4. Хаитов Р.М. Иммунология, Москва, 2000, стр. 15-23, 34-48.
8. Бақылау:
Қорытынды бақылау –тақырып бойынша 20 вариант (әр қайсысында 4 тапсырмадан)
СОӨЖ №2
1. Тақырыбы: «Гуморалды иммунитет жүйесі. Иммунды жауаптағы комплимент жүйесінің рөлі»
тақырыбы бойынша кеңес
2. Мақсаты: «Гуморалды иммунитет жүйесі. Иммунды жауаптағы комплимент жүйесінің рөлі»
тақырыбы бойынша тәжірибелік сабақ барысында жинақталған білімді бекіту және жүйелеу өзіндік дағдысын қалыптастыру.
3. Оқу міндеттері:
· Әдістемелік ұсыныстар негізінде әдебиет қорларын өзіндік пайдалану.
· Шешілмейтін қиындықтарды оқытушыға арналған сұрақ жүйесіне ауыстыру және сол сұрақтарға өзіндік жауап бере алу дағдысын қалыптастыру.
· Тақырыптың негізгі сұрақтарын белсенді қабылдау.
· Тақырып бойынша алынған білімді жүйелеу және қорытындылау.
4. Өткізу түрі:
· Кестелерді толтыру
· Жигсо әдісі бойынша кіші топтарда жұмыс.
· Бастапқы білімді бағалау үшін тестілеу
5. Тақырып бойынша тапсырма:
1.Т-кестелерді құрастыру және толтыру.
· «Иммуноглобулиндердің негізгі кластары, құрылыс ерекшеліктері, қызметтері»
· «Комплемент жүйесінің классикалық және альтернативтік жолдармен активтенудің алғашқы кезеңдері»
· «Комплементтің активтенуі кезінде пайда болатын негізгі аралық фрагменттер және кешендер және олардың қызметтері».
Тақырып бойынша кесте мысалдары
№1 кесте. «Иммуноглобулиндердің негізгі кластары, құрылыс ерекшеліктері, қызметтері»
№№
| Сұрақтар
| IgM
| IgG
| IgA
| IgE
| Ig D
| 1.
| Дифференцияланудың қай кезеңдерінде (В0, В1, В2) берілген Ig В-лимфоциттердің антигентанушы рецепторы болып табылады
|
|
|
|
|
| 2.
| Иммундық жауаптың қай түрінде басым түзіледі (біріншілік және екіншілік)
|
|
|
|
|
| 3.
| Қан тамырлар қабырғасы арқылы өтеді ма
|
|
|
|
|
| 4.
| Плацента арқылы өтеді ма
|
|
|
|
|
| 5.
| Комплемент жүйесін белсендіреді ме және қай топшалары
|
|
|
|
|
| 6.
| Қай молекулалық формада (мономерлер, димерлер, тримерлер, пентамерлер) және ағзаның қай жерінде (қан, тіндер, секреттер) болады
|
|
|
|
|
| 7.
| Манчини әдісімен анықталады
|
|
|
|
|
| 8.
| Қалыпты жағадйда қан сарысуында қандай концентрацияда болады
|
|
|
|
|
| 9.
| Берілген Ig қалыпты жағдайдағы және патологиядағы қызмет ерекшеліктері
|
|
|
|
|
|
№2 кесте. «Комплемент жүйесінің классикалық және альтернативтік жолдармен активтенудің алғашқы кезеңдері»
Активтену жолдары
| Қай компоненттен басталады
| Активтену жағдайлары
| Классикалық жол (арнайы)
| | | Альтернативтік жол (арнайы емес)
| | | №3 кесте. «Комплементтің активтенуі кезінде пайда болатын негізгі аралық фрагменттер және кешендер және олардың қызметтері».
Фрагменттер
| Қызметтері
| С2в
|
| С3а
|
| С5а
|
| С5в67
|
| С5-6
|
| 2. Жигсо әдісі бойынша кіші топтарда жұмыс.
Екінші блогта оқытушы сұрақтар мен түсініктерді анықтайды, мәселелі сұрақты анықтауға көмектеседі.
Студенттер 4 адамнан бөлінеді. Топшаның әр студенті жеке тапсырма алады.
1. №1 нөмердегі студенттерге тапсырма: Комплемент жүйесінің классикалық жолмен белсенуінің негізгі кезеңдері.
2. №2 нөмердегі студенттерге тапсырма: Комплемент жүйесінің альтернативті жолмен белсенуінің негізгі кезеңдері.
3. №3 нөмердегі студенттерге тапсырма: Комплемент жүйесінің кешендері мен фрагменттерінің биологиялық рөлі.
4. №4 нөмердегі студенттерге тапсырма: Комплемент жүйесінің ингибиторларының қылыпты жағдайдағы және патологиядағы рөлі.
Жеке жұмыс. Әр студент өзінің сұрағына 5-7 минут аралығында ойланып өз ойын дәптерге жазу керек.
Топша:
№2
№1 №3
№4
Белгіленген уақыт өткеннен кейін топшалар тарқайды, жаңа эксперттік топтар құрылады.
Эксперттік топтар: №1 студентытер бір топқа жиналады, келесі сұрақтарды талқылайды:
- Мен жаңа не білдім?
- Басқа студенттерге қалай түсіндіреміз?
№2, 3 және 4 нөмердегі студенттер осы қағида бойынша жұмыс атқарады.
№1 №2
№1 №1 №2 №2
№1 №2
№3 №4
№3 №3 №4 №4
№3 №4
Талқылаған соң эксперттер өздерінің тобына қайтып жаңа материалды өз топтарымен бірге талқылайды.
Жариялау. Біріккен топтық жұмыстан кейін әр топқа өздерінің пікірлері мен ұстанымдарын айтуға мүмкіндік беру керек.Әр топтан 3-5 минут аралығында өзінің тобының шешімі мен ойын бөлісетін спикер сөйлеу керек.
Оқытушы қорытындылайды.
Студенттер 3 сұраққа жауап ретінде жазбаша есеп дайындайды:
· Мен жаңа не білдім?
· Сұрақ;
· Ұсыныс.
6. Үлестірілетін материал:
· Дәріс тезистері
· Иммунологиядан анықтама-сөздіки
· Тақырып бойынша тестік тапсырмалар
7. Әдебиет:
· Шортанбаев А.А., Кожанова С.В. Общая иммунология, Алматы, 2009, стр.296-319
· Хаитов Р.М. Иммунология, Москва, 2000, стр. 308-315, 332-349,354-362.
8. Бақылау:
Қорытынды бақылау –тақырып бойынша 20 вариант (әр қайсысында 4 тапсырмадан)
СОӨЖ №3
1. Тақырыбы: «Антигентаныстырушы жасушалар, иммунды жауаптың реттелуі мен индукциясындағы рөлі. Жасушалық иммунитет жүйесі»
2. Мақсаты: «Антигентаныстырушы жасушалар, иммунды жауаптың реттелуі мен индукциясындағы рөлі. Жасушалық иммунитет жүйесі» тақырыбына өзіндік жұмыс жасау және дағдысын қалыптасытру, ақпаратты жүйелендіру және қорытындылау.
3. Оқу міндеттері:
· Әдістемелік ұсыныстар негізінде әдебиет қорларын өзіндік пайдалану.
· Шешілмейтін қиындықтарды оқытушыға арналған сұрақ жүйесіне ауыстыру және сол сұрақтарға өзіндік жауап бере алу дағдысын қалыптастыру.
· Тақырыптың негізгі сұрақтарын белсенді қабылдау.
· Тақырып бойынша алынған білімді жүйелеу және қорытындылау.
4. Өткізу түрі:
· Кестелерді толтыру
· Оқу филмін көру және талқылау
· Бастапқы білімді бағалау үшін тестілеу
5. Тақырып бойынша тапсырма:
1.Жазбаша сұрақтарға жауап беру:
· Антигентаныстырушы жасушалар тобының: макрофагтар және дендриттік жасушалар айырмашылық ерекшеліктері.
· Жасушалық иммунитет жүйесінің негізгі қызмметтерін атау.
· Т-лимфоцитттер клоныныі түзілуі қай жерде жүреді?
· Тимустың қандай гормондарын білесіз? Олардыі қызметі?
· Тх1 және Тх2 негізгі қызметі.
1.Т-кестелерді құрастыру және толтыру.
№1 кесте. «Макрофагтармен өндірілетін негізгі цитокиндер және олардың қызметтері».
Макрофагтармен өндірілетін цитокиндер
| Биологиялық әсері
| ИЛ-1
|
| ИЛ-6
|
| ИЛ-12
|
| TNF-α
|
| IFN-α
|
| MAF
|
|
№2 кесте. «Т-лимфоциттердің саралау антигендері және олардың субпопуляциялары»
Ұсынатын жауаптар: барлық Т-хелперлер, барлық Т-лимфоциттер, Т-лимфоциттердің ізашалары, кортикалді Т-лимфоциттер (пісіп-жетілмеген тимоциттер), Т-киллерлер/супрессорлар.
CD антигендердің түрлері
| Жасушаларға, берілген антиген маркер болып табылады
| CD44+
| | CD4+8+
| | CD2+
| | CD3+
| | CD4+
| | CD8+
| | 2. «Цитотоксикалық Т-лимфоцитттер» оқу фильмін көру және талқылау
6. Үлестірілетін материал:
· Дәріс тезистері
· Иммунологиядан анықтама-сөздіки
· Тақырып бойынша тестік тапсырмалар
7. Әдебиет:
1.Шортанбаев А.А., Кожанова С.В. Общая иммунология, Алматы, 2009, стр. 102-124, 124-155
2.Бижигитова Б.Б. Роль системы комплемента и антигенпредставляющих клеток в иммунном ответе, Алматы, 2006, стр.5-51.
3.Кожанова С.В., Бижигитова Б.Б., Шортанбаев А.А., Клеточные механизмы адаптивного иммунитета, Алматы, 2012, С. 85
4.Ройт А. и др. Иммунология, М., Мир, 2007, стр. 34-36, 40-46, 145-163, 181-200, 203-232, 343-363.
5.Хаитов Р.М. Иммунология, Москва, 2000, с. 61-67, 108-157
8. Бақылау:
Қорытынды бақылау –тақырып бойынша 20 вариант (әр қайсысында 4 тапсырмадан)
СОӨЖ №4
1. Тақырыбы: «Иммунологиялық төзімділік. Цитокиндер» тақырыбы бойынша кеңес
2. Мақсаты: «Иммунологиялық төзімділік. Цитокиндер» тақырыбы бойынша тәжірибелік сабақ барысында жинақталған білімді бекіту және жүйелеу өзіндік дағдысын қалыптастыру.
3. Оқу міндеттері:
· Әдістемелік ұсыныстар негізінде әдебиет қорларын өзіндік пайдалану.
· Шешілмейтін қиындықтарды оқытушыға арналған сұрақ жүйесіне ауыстыру және сол сұрақтарға өзіндік жауап бере алу дағдысын қалыптастыру.
· Тақырыптың негізгі сұрақтарын белсенді қабылдау.
· Тақырып бойынша алынған білімді жүйелеу және қорытындылау.
4. Өткізу түрі:
· Кестелерді толтыру
· Пікірталас
· «Иммунды жауап» оқу фильмін көру және талқылау
· Бастапқы білімді бағалау үшін тестілеу
5. Тақырып бойынша тапсырма:
Пікірталас ұйымдастыру және өткізу:
Топ екі топқа бөлінеді де әр топ алдын-ала дайындалған сұрақтарды келесі топқа қояды. (әр студент екі сұрақ қоюға құқығы бар: бір қарапйым және бір күрделі).
Оқытушы топтық жұмысты бақылайды.
Топтар сөйлеп болғаннан кейін оқытушы қорытындылайды.
1.Т-кестелерді құрастыру және толтыру.
· «Табиғи және жасанды төзімділік»
· «Цитокиндердің негізгі биологиялық әсері»
Тақырып бойынша кесте мысалдары
№1 кесте. «Табиғи және жасанды төзімділік»
Төзімділіктің түрлері
| Негізгі сипаттамалары
| Табиғи төзімділік
| | Жасанды төзімділік
| | №2 кесте. «Цитокиндердің негізгі биологиялық әсері»
№№
| Цитокиндер
| Негізгі биологиялық әсері
| 1.
| ИЛ-1
|
| 2.
| ИЛ-2
| | 3.
| ИЛ-3
|
| 4.
| ИЛ-4
|
| 5.
| ИЛ-5
|
| 6.
| ИЛ-10
|
| 7.
| ИЛ-12
|
| 8.
| TNF-α
|
| 9.
| IFN-γ
|
| 6. Үлестірілетін материал:
· Дәріс тезистері
· Иммунологиядан анықтама-сөздіки
· Тақырып бойынша тестік тапсырмалар
7. Әдебиет:
1.Шортанбаев А.А., Кожанова С.В. Общая иммунология, Алматы, 2008, стр. 155-217
2.Калиакбарова Г.Т. Цитокины, Алматы, 2002, стр. 5-55
3.Ройт А. и др. Иммунология, М., Мир, 2007, стр.522-525
4.С.А. Кетлинский, А.С. Симбирцев Цитокины, Спб, 2008, стр. 9-191, 234-326
8. Бақылау:
Қорытынды бақылау –тақырып бойынша 20 вариант (әр қайсысында 4 тапсырмадан)
СОӨЖ №5
1. Тақырыбы: СӨЖ қабылдау. Аралық бақылау №1
2. Мақсаты: Студенттің өзіндік жұмыс жасауына жинақталған білімді бекіту және жүйелеу, ақпаратты эффективті презентациялау өзіндік дағдысын қалыптастыру. Өткен кезеңге оқу жетістіктерін тексеру.
3. Оқу міндеттері:
· Әдістемелік ұсыныстар негізінде әдебиет қорларын өзіндік пайдалану.
· Жинақталған материалдың жалпылануы және презентация жасалуы.
· Мәнерлеп сөлйлеу қабілетін қалыптастыру.
· Презентациядан қорытындылар жасау және пікір талас орнату дағдысынқалыптастыру.
4. Өткізу түрі:
· СӨЖ презентациялау (реферат, ультимедиялық презентация, кроссвордтар)
· СӨЖ тақырыбы бойынша ашық пікірталас
· Тестілеу
5. Тақырып бойынша тапсырма:
1.«Жергілікті иммунитет. Шырышты қабық, тері және өкпемен үйлескен лимфоидты тіндер», «Моноклонды антиденелер, өндіру жолдары, иммунодиагностика және иммунотерапиядағы рөлі», «Цитокиндер, анықтамасы, негізгі сипаттамасы. Иммунды жауаптағы цитокиндердің рөлі», «Иммунды жауаптың нейроэндокринді реттелуі» СӨЖ тақырыптарын дайындаған студенттер, өзінің жұмысын презентациялайды. Соңында тақырып бойынша студент топқа бірнеше сұрақ қояды. Топтастарының жауабын тыңдайды. Топ баяндамышаға сұрақ қояды. Баяндамашы жауап береді.
Оқытушы пікіртасалсты қорытындылайды және баяндамашының СӨЖ-н бағалайды.
2. Тестілеу әдісімен №1 аралық бақылау жүргізіледі
6. Үлестірілетін материал:
· №1 аралық бақылауға арналған тестік тапсырмалар
7. Әдебиеттер:
1.Шортанбаев А.А., Кожанова С.В. Общая иммунология, Алматы, 2009, стр.296-319
2.Хаитов Р.М. Иммунология, Москва, 2000, стр. 308-315, 332-349,354-362.
8. Бақылау:
1. СӨЖ бағалау
2.Қорытынды бақылау –тақырып бойынша 20 вариант (әр қайсысында 4 тапсырмадан)
Дата добавления: 2014-12-12 | Просмотры: 2081 | Нарушение авторских прав
1 | 2 | 3 | 4 | 5 | 6 | 7 | 8 | 9 | 10 | 11 | 12 | 13 | 14 | 15 | 16 |
|