АкушерствоАнатомияАнестезиологияВакцинопрофилактикаВалеологияВетеринарияГигиенаЗаболеванияИммунологияКардиологияНеврологияНефрологияОнкологияОториноларингологияОфтальмологияПаразитологияПедиатрияПервая помощьПсихиатрияПульмонологияРеанимацияРевматологияСтоматологияТерапияТоксикологияТравматологияУрологияФармакологияФармацевтикаФизиотерапияФтизиатрияХирургияЭндокринологияЭпидемиология

Нейрогендік гипертензиялар. 3 страница

4. Стенокардияның бой көрсетуі («ауырсыну синдромы»).

5. Қан айналысы қалпына келіп, ишемия жойылғаннан кейін бірнеше сағат немесе бірнеше күн бойы миокардтың постишемиялық депрессиясының сақталуы («есеңгіреген миокард»).

Гипоксиядан айырмашылығы миокард ишемиясында оттегінің миокардқа жеткізілуі азайып қана қоймайды, онымен бірге метаболиттерді бөлу процесі бұзылады. Ол миокардтың қалыпты қызметіне қажет қан айналысының керек деңгейден төмендеген кезінде яғни оттегін тасымалдаудың азаюы зақымданған клеткалардың анаэробты метаболизмге көшуін тудыратын кезінде пайда болады. Бұл жағдайда АТФ анағұрлым аз түзілетіндіктен тез энергия жетіспеушілігі (дефициті) қалыптасады. Оның өзі миокардтың механикалық және электрофизиологиялық функцияларын бұзады.

Жүректің механикалық қызметінің бұзылуы миокардтың диастолалық босаңсуы мен жиырылуының бұзылуы түрінде белгі береді. Миокард перфузиясының азаюы мен ишемиясының сипаты жергілікті болатындықтан, миокардтың жиырылуы да сегментарлы болып келеді және асинергия зоналарының көрініс беруімен сипатталады. Үш коронарлық артерияның бәрі зақымданғанда сол жақ қарыншаның систолалық дисфункциясы бой көрсетеді.

Миокардтың электрофизиологиялық функцияларының бұзылуы ЭКГ-да реполяризацияның бұзылуы мен жүрек ырғағының бұзылуын тудырады.

Ишемияның ең алғашқы белгісі – диастолалық босаңсудың бұзылуы. Одан кейін реполяризацияның бұзылуы, миокардтың систолалық дисфункциясы және ауырғандық туындайды.

Ауырғандықтың дәл механизмі белгісіз. Ауырғандықтың биохимиялық теориясы бойынша, ишемия болған тінде вегетативтік нерв жүйесінің симпатикалық бөлігінің периваскулярлық сезімтал нерв ұштарын қоздыратын Р факторы (субстанциясы) деп аталатын (ағыл. pain – ауыру) зат жиналады. Бұл зат аденозин, гистамин, брадикинин, протеолиз ферменттері немесе простагландиндердің біреуі болуы мүмкіндеген әр түрлі пікір бар. Нерв ұшында пайда болған импульс 5 – кеуде түйіні және жұлдызша түйін арқылы жұлынға, одан кейін жұлын – таламус трактісі бойымен таламусқа жетеді. Болжам бойынша таламуста ауырғандықтың орталығы орналасқан. Сондықтан таламусқа жеткен импульс ауырғандық тудырады деп есептеледі.

ЖИА ауруында болатын коронарлық қан айналысының бұзылуы ишемиялық өзгерістерден басқа некроздық өзгерістерге (миокард инфарктісі) және фиброздық өзгерістерге (инфарктыдан кейінгі атеросклероздық тыртықтар және жүрек аневризмасы) әкеліп соқтырады.

Классификациясы. 1979 ж. ДДҰ сарапшылар Комитеті ұсынған классификация:

І. Стенокардия

1. Күш түсу стенокардиясы

а) алғаш пайда болған стенокардия

б) тұрақты (стабильді) стенокардия

в) үдемелі стенокардия

2. Тыныш күй стенокардиясы, оның ішінде ерекше стенокардия

ІІ. Миокард инфарктісі

1. Жедел (анық, ықтимал) инфаркт

2. «Ескі» инфаркт

ІІІ. Жүрек әлсіздігі

IV. Жүрек ырғағының бұзылуы

V. Кенеттен болатын өлім

Осы классификация негізінде 1984 ж. КСРО МҒА БКҒО төмендегідей классификацияны ұсынды:

1. Кенеттен болатын өлім (жүрек қызметінің бірінші ретті тоқтауы)

2. Стенокардия

1. Күш түсу стенокардиясы

Алғаш пайда болған күш түсу стенокардиясы

Тұрақты күш түсу стенокардиясы (функциональдық кластарын көрсету керек І-IV)

Үдемелі күш түсу стенокардиясы

2. Спонтанды (вариантты, «ерекше») стенокардия

3. Миокард инфарктісі

1. Ірі ошақты (трансмуральды)

2. Ұсақ ошақты (трансмуральды емес)

4. Инфарктіден кейінгі кардиосклероз (миокард инфарктісінен 2 ай және одан да көп уақыт өткеннен кейін)

5. Жүрек ырғағының бұзылуы (түрін көрсету керек)

6. Жүрек әлсіздігі (сатысы мен түрін көрсету керек)

7. ЖИА «мылқау» түрі (Silent ischemia)

Жүрек ырғағының бұзылуы мен жүрек әлсіздігі ЖИА басқа түрлерінің асқынулары болуы мүмкін, аурудың жеке көріністері де болуы мүмкін.

Кенеттен болатын коронарлық өлім

ДДҰ анықтамасы бойынша кенеттен болатын өлімге бұған дейін сау адамдарда болған өлімді немесе қанағаттанарлық күйде болған ауру адамдарда себеп аурудың белгілері көрініс бергеннен кейін 1-6 сағат ішінде болатын өлімді жатқызады. Жүрек ауруы себепті кенеттен болған өлімді жүректен болған кенет өлім деп атайды. Басым көп жағдайда (90%) кенеттен болатын өлімнің себебі ЖИА болатындықтан кенеттен болатын өлімді кенеттен болатын коронарлық өлім деп атайды. Жүректен болған кенет өлім мен кенеттен болатын коронарлық өлімдердің клиникаларында ешқандай айырмашылық болмайды. Сондықтан да бұл ауруды әрі қарай сипаттағанда жүректен болған кенет өлім деп атаймыз.

Этиологиясы және патогенезі. Жүректен болатын кенет өлім жүректің кез-келген ауруынан болуы мүмкін. Бірақ көп жағдайда ол ЖИА байқалады.

ЖИА ауруынан басқа кенет болатын кардиальдық өлімнің себептеріне жататындар: миокардиттер, кардиомиопатиялар (әсіресе гипертрофиялық кардиомиопатия), тәж артерияларының ауытқулары (аномалиялары), жүректің клапандық ақаулары, жүрек ырғағы мен өткізгіштігінің іштен туа болған бұзылыстары (ұзарған QT – аралығының синдромы т.б.), сол жақ қарыншаның гипертрофиясын тудыратын аурулар т.б.

Кенеттен болатын өлімнің туындауына жағдай туғызатын қауіпті факторлар:

а) ЖИА барлық қауіпті факторлары;

б) күш түскенде миокард ишемиясы белгілерінің болуы;

в) жүрек әлсіздігі белгілерінің болуы;

г) жоғарғы градациялы жүрек ырғағының бұзылысы;

д) сол жақ қарынша гипертрофиясының ЭКГ – белгілері.

Жүректен болатын кенет өлімге түрткі болатын факторларға (бастауыш факторға, «триггерлік» факторға) жататындар:

1) денеге күш түсу (миокардтың оттегін жедел қажет етуінен болатын миокардтың жедел ишемиясы);

2) вегетативтік тонустың дисбалансын (симпатикалық бөлімнің басым болуын) тудыратын психоэмоциональдық стресс;

3) улы факторлар (алкаголь) және дәрілер (QT интервалын ұзартатын І кластың антиаритмиялық дәрілері);

4) миокард метаболизмінің бұзылуы, әсіресе гипокалиемия мен гипомагниемия.

Жүректен болатын кенет өлімнің механизмдері:

1) қарыншалардың фибрилляциясы және дірілі;

2) қарыншалардың асистолиясы;

3) жүректің электромеханикалық диссоциациясы.

Кенеттен болатын өлімнің механизмі 80-88% жағдайда қарыншалардың жыбыры мен дірілі болады; брадиаритмия немесе асистолия 15-20% жағдайда кенеттен болатын өлімнің механизмін құрайды.

Қарыншалар фибрилляциясының (жыбыры) алдында қарыншалық жүрек ырғағы бұзылуының мынандай түрлері кездеседі: а) қарыншалық тахикардия

б) torsades de pointes түріндегі қарыншалық тахикардия

в) қарыншалық экстрасистолиялар немесе қарыншалық

тахикардияның қысқа ұстамасы

Қарыншалар жыбыры мен дірілі көбіне миокардтың ишемиясы нәтижесінде симпатикалық нерв жүйесі белсенділігінің күшеюімен және қанда катехоламиндердің көбеюімен байланысты туындайды.

Бірінші ретті асистолияны ауыр гипоксия мен миокард инфарктісінде болатын электролиттік өзгерістер және антиаритмиялық дәрілер тудырады.

Электромеханикалық диссоциация қалыпты ЭКГ комплекстеріне қарамастан жүректен қан айдау процесінің тиімсіздігімен сипатталады. Электромеханикалық диссоциацияның негізгі пайда болу механизмі сол жақ қарыншаның систолалық және диастолалық функцияларының бұзылуы болып табылады. Ал систолалық және диастолалық функциялардың бұзылуында ацидоз, миокардта АТФ пен креатин – фосфаттың азаюы және кальцийдің клеткаішілік алмасуының бұзылуы белгілі рөль атқарады. Электромеханикалық диссоциацияның алдында парасимпатикалық тонустың өте жоғары көтерілуі жиі байқалады.

Клиникасы. Кенеттен болатын өлімнің басты диагностикалық критерийлері:

- сананың болмауы;

- тыныс алудың тоқтауы немесе кенеттен агональды типті тыныстаудың (шулы, жиі тыныстау) пайда болуы;

- ұйқы артериясында пульстің болмауы;

- қарашықтардың кеңуі (есірткі қабылдамаған болса, нейролептоанальгезия жасалмаған болса, наркоз берілген болмаса, гипогликемия жоқ болса).

Қосымша критерийлер:

- жүректің бірінші ретті тоқтауында беттің қуқыл-сұрғылт тартуы байқалады;

- тыныстың бірінші ретті тоқтауында цианоз болады.

Практикалық жағынан тірі кезде қауіпті өлім жаршыларын – кенеттен болатын коронарлық өлімнің предикторларын анықтау өте маңызды. Бұл жағдайда мезгілінде қолданған шаралар мезгілсіз өлімнің алдын алуға көмектеседі. Ондай жаршыларға себепсіз әлсіздік, қызметке қабілеттіліктің төмендеуі, ұйқы қашу және ентікпе жатады. Кенеттен болатын өлім предикторларына кенеттен естен тану, анамнезде қарыншалар фибрилляциясының болуы, тұқым қуалаушылық (қандас тумаларда кенеттен өлімдер болуы), қарыншалық экстрасистолиялар (жиі, политопты, топтасқан, ерте) мен ЭКГ-да ST сегментінің депрессиясы да жатады.

Кенеттен болатын өлім жаршылары болған жағдайда орындалуға тиіс тексерулер: Эхо - және вентрикулография, күш түсіру сынамалары, ЭКГ холтерлік мониторлау, электрофизиологиялық тексерулер, липид алмасу көрсеткіштерін анықтау.

Емі. Алғашқы – шұғыл көмекке 3 компонент (А В С ережесі) кіреді:

А – Aireway open (ауаға жол аш)

B – Breath for isetum (зақымданғанға тыныс беру)

C – Circulation his blood (қан айналысы)

Тыныс жолдарының өткізгіштігін қалпына келтіру үшін қолданылатын шаралардың орындалу реті:

- зақымданған адамды қатты жерге бас жағын төмен жіберіп жатқызу;

- зақымданғанның басын мойын деңгейінде шалқайтып, оның төменгі жағын алға тартып, шығару;

- ауыз қуысын тіс протездерінен, кілегейден, құсықтан тазарту.

Тыныс жолдарының өткізгіштігін қамтамасыз еткеннен кейін бірден өкпені жасанды желдендіруге (ауыздан – ауызға тыныс беру тәсілі, ауыздан – мұрынға тыныс беру тәсілі қолданылады немесе тыныс аппараты қолданылады) және жүректің сырттай массажын жасауға кіріседі.

Қолданылған шаралар тиімді болған жағдайда ұйқы артериясында пульс пайда болады, қарашықтар тарылады, цианоз бен қуқылдық жойылады, систолалық қан қысымы с.б. 80 мм дейін және одан жоғары көтеріледі, көз алмасының, аяқ-қолдың, бастың қимылы пайда болады, тыныс алу мен жүректің қызметі қалпына келеді, аз уақытта науқастың санасы оралады.

Көмек көрсетудің екінші сатысында шешілетін сұрақтар:

- ЭКГ көмегімен жүректің тоқтау түрі анықталады;

- қан айналысы тиісті қалпына келтіріледі;

- спонтанды тыныс қалпына келтіріледі;

- дәрілік ем тағайындалады.

Асистолия мен электромеханикалық диссоциацияда жүректің сыртқы массажын жалғастыра отырып жүректі дәрімен стимуляциялайды. Ол үшін 0,1% адреналиннің 1-3 мл натрийдың изотониялық ертіндісінде 1:9 қатынасында ерітіп оған 0,1% атропин сульфаты ертіндісінің 1 мл, 10% кальций хлоридының немесе глюконатының 3-4 мл қосып, барлығын бір шприцпен жүректің ішіне егеді.

Жүректің сыртқы массажы мен медикаментозды стимуляция тиімсіз болса, қуыстық электрод көмегімен электрокардиостимуляция жасайды.

Қарыншалардың фибрилляциясында электрлік дефибрилляция жасалынады. Разрядтың бастапқы кернеуі 4,5 кВ болады. Жүректің сыртқы массажы мен жасанды тыныс нәтижесіз болған жағдайда дефибрилляцияны қайталап жасайды. Әр қайталаған сайын разрядтың кернеуін 1000 В көбейтіп отырып, максимальды кернеуді 7000 В жеткізеді.

Әр дефибрилляцияның алдында орталық вена катетеріне, вена ішіне лидокаинннің 80-120 мг немесе новокаинамидтің 10% - 10 мл егіліп отырылады.

Синус ритмі қалпына келгеннен кейін қарыншалық органикалық экстрасистолиядағы сияқты сүйемел антиаритмиялық ем қолданылады.

Кенеттен болатын өлімнің предикторларын анықтаған жағдайда, науқас адамды мұқият тексеруден өткізіп, қарқынды антиангинальдық, антиаритмиялық, антиагреганттық ем қолданылады, керек болған жағдайда антисклероздық ем де жасалады.

Стенокардия (жүрек қыспасы)

Стенокардия – коронарлық атеросклерозбен ауыратын адамдарда күш түскен кезде де, тыныш күйде де миокардтың қысқа мерзімді ишемиясына байланысты пайда болатын ауырсыну синдромы.

Стенокардия деген атаудың (сөзбе сөз аударғанда – жүректің қысылуы, сығылуы) «кеуде қыспасы» (angina pectoris) синонимі бар. Терминді 1768 ж. Геберден ұсынған.

Стенокардиямен ауыратындардың 90% стенокардия тәж артериясының кем дегенде бір сегментінің ішкі қуысының ауданы атеросклерозбен 75% тарылғанда пайда болады. Оған қарамастан стенокардия коронарлық атеросклерозы бар адамдардың 20-30% кездеседі. Кейбір жағдайда стенокардия коронарлық артериялардың спазмының нәтижесінде көрініс береді.

Клиника. Стенокардияның клиникасын алғаш сипаттап жазған Геберден (1772 ж).

Стенокардия – кенеттен пайда болып, тез жойылатын кеуденің ұстама ауыруы. Жалпы кеуденің ауыруын, оның ішінде стенокардияны сипаттағанда мынандай белгілерді есте ұстау керек: ауырған жердің орны (локализациясы), ауырғандықтың тарау бағыты (иррадиациясы), ауырғандық белгінің сипаты, оның ұзақтығы, ауырғандыққа түрткі болатын және оны тоқтататын факторлар.

Стенокардияда ауырғандық көбіне төс артында, сирегірек төстің сол жақ шетінде орналасады. Өте сирек жағдайда ауырғандық эпигастрий аймағында және ауырғандықтың тарайтын аймақтарында кездеседі.

Ауырғандық сол жақ иыққа, сол қолға, көбіне оның ішкі жағына тарап, қолбасының IV-V саусақтарына жетеді. Сирегірек ауырғандық арқаға, сол жақ жауырын астына, мойынға, төменгі жаққа, тістерге, төстің астына тарайды. Өте сирек ауырғандық оң жақ иыққа, оң жауырынға және бел аймағына тарайды.

Сипатына қарай қысып, жаншып, сирек күйдіріп және сыздап ауыру байқалады. Ауырғандық өте күшті болады, жиі оған қоса ауру адамды өлім үрейі билейді. Бірақ стенокардиядағы ауырғандық миокард инфарктісінде болатын ауырғандықпен салыстырғанда әлсіз болып келеді.

Стенокардиядағы ауыру ұстамасы 1 минуттен ұзақ, 15-20 минуттен қысқа болады, көбіне ауырғандық 2-5 минутке созылады. Бірнеше секундке созылатын ауырғандық (шаншып ауыру) стенокардияға тән емес, әдетте ондай ауырудың коронарлық тегі болмайды. 30 минуттен ұзаққа созылатын ауырғандық та стенокардияға тән емес, оның себебі миокард инфарктісі немесе жүректің басқа аурулары болуы мүмкін.

Стенокардияға ең тән ауырғандық ұстамасын денеге түскен күш (қыдырып түру, жүгіру, жыныс қатынасы), көңіл-күй күйзелістері (стресс, ашу, үрей, қуаныш т.б.) тудырады. Ангинозды ұстаманың түрткісі салқындық, желге қарай жүру, тойып тамақтану (әсіресе ішті кептіретін тағам), шылым шегу, қан қысымының көтерілуі және тахикардия болады. Кейде стенокрадия асқорыту мүшелерінің қосымша аурулары қайталаған кезде пайда болады.

Стенокардияда болатын ауырғандық түскен күшті тоқтатқан кезде жойылады (ауырғандық ұстамасы кезінде науқас адам тоқтап, айналасына, витринаға қараған болады – витрина симптомы) және нитроглицерин таблеткасын тіл астына салғаннан кейін 30 с – 5 минут ішінде тоқтайды.

Сұрастырған кезде науқас адам ауырған жерін көрсету үшін жұмған қолын төске қойып көрсетеді (С.Левин симптомы).

Стенокардиядағы ангинозды ұстамаға қоса жиі тыныстау, ауыздың құрғауы, кіші дәретке жиі отыру сезімі, тершеңдік сияқты вегетативтік дисфункция белгілері кездеседі. Ауыру ұстамасынан кейін (әсіресе ол күшті болған болса) шаршағандық, әлсіздік, делсалдық сезім байқалады.

Клиникалық тексергенде спецификалық белгілер болмайды. Гиперлипидемия белгілері мен ерте қартаю белгілері болуы мүмкін: шаштың ағаруы мен ерте түсуі (қасқабастық), ауру адамның сырт пішіні мен жасының сәйкес келмеуі, самай тамырларының ирелеңдеп көрінуі, ксантелазмалар, ксантомалар, arcus sinilis. Кей науқастың құлақ сырғалығында диагональды қатпар табылады. Қолқа атеросклерозының белгілері (тамыр будасы аймағының кеңуі, қолқа үстіндегі ІІ тон акценті, осы жерде естілетін систолалық шу) болуы мүмкін.

Стенокардия эквиваленттері немесе стенокардияның атипиялық түрлері. Стенокардия эквиваленттеріне ұстамалы ентігу және күш түскенде байқалатын өте күшті әлсіздік (тұншықпа варианты) жатады. Бұл белгілер күш түсуді тоқтатқаннан кейін және нитроглицерин бергеннен кейін тоқтайды. Тұншықпа вариантынан (астматикалық вариант) басқа стенокардияның аритмиялық және перифериялық (шеткі) варианттарын ажыратады. Стенокардияның аритмиялық эквивалентінде көбіне қарыншалық экстрасистолия (топтасқан, политопты, полиморфты) байқалады. Сирегірек жыбыр аритмиясы, пароксизмальды суправентрикулярлық тахикардия, қарыншалық тахикардия кездеседі. Сирек кездесетін белгілерге атриовентрикулярлық немесе қарынша ішілік өткізгіштіктің бұзылуы жатады.

Стенокардияның аритмиялық эквивалентінде аритмия денеге күш түскен кезде пайда болады және нитроглицерин немесе басқа антиангинальдық дәрілердің әсерінен (антиаритмиялық дәрілердің әсерінен емес) тез жойылады.

Стенокардияның перифериялық вариантының клиникалық белгісіне күші әр түрлі, көбіне сыздап ауырудың кеуде торының аймағында емес, нағыз стенокардиядағы ауырғандықтың тарау аймақтарында (сол жақ иықта, сол жақ шынтақ буыны тұсында, білекте, мойын маңында, кеңірдекте, жақ аймағында) болуы жатады. Стенокардияның эквиваленті сирек қыжыл түрінде белгі береді. Барлық жағдайда нитроглицерин немесе басқа антиангинальдық дәрілер жақсы нәтиже береді.

Күш түсу стенокардиясы. Стенокардияның бұл клиникалық түрінде ангинозды ұстаманың пайда болуы денеге күш түсуімен, көңіл-күй күйзелістерімен (эмоциональдық күш түсу) немесе басқа да миокардтың оттегін қажет етуін күшейтетін факторлармен байланысты болады. Ауыру ұстамасы түскен күшті тиған кезде немесе нитроглицерин қабылдағаннан кейін тоқтайды. Күш түсу стенокардиясының негізін миокардты оттегімен дененің тыныш күйінде қамтамасыз ете алатын, ал күш түскенде қамтамасыз ете алмайтын дәрежедегі коронарлық артериялардың тарылуы құрайды.

Күш түсу стенокардиясы алғаш рет пайда болған күш түсу стенокардиясы, тұрақты (стабильді) күш түсіру стенокардиясы және үдемелі стенокардия болып бөлінеді.

Алғаш (бірінші рет) пайда болған стенокардия. Оған пайда болған мерзімнен 1 айдан артық уақыт өтпеген стенокардияны жатқызады. Оның клиникасы стабильды стенокардия клиникасына ұқсас, бірақ одан айырмашылығы даму барысына және болжамына қарағанда полиморфты болып келетіні. Алғашқы стенокардия стабильды стенокардияға, үдемелі дамуға немесе миокард инфарктісіне көшуі мүмкін. Кей жағдайда кері дамуы мүмкін. Көптеген вариантының және даму барысының болатынын ескере отырып, алғашқы стенокардияны тұрақты стенокардияға ауысқанға дейін тұрақсыз (стабильды емес) стенокардияға жатқыза-ды.

Тұрақты (стабильды) күш түсу стенокардиясы тұрақты даму барысымен, яғни ауырғандықтың орны мен иррадиациясының тұрақтылығымен, ангинозды ұстаманы тудыратын күш деңгейінің біркелкілігімен сипатталады.

Клиникалық тұрғыдан тұрақты стенокардия деген ұғымды екі фактор анықтайды:

а) ұстама пайда болу жағдайының біркелкілігі (стереотиптігі);

б) күш түсуді тоқтату мен нитроглицерин қабылдаудың нәтиже беретіндігі.

Стенокардия ұстамасының жиілігі, ұзақтығы, оны тудыратын факторлар және ұстаманы тоқтату мүмкіншіліктері 60 күн бойы өзгермеген болса, ондай стенокардияны тұрақты стенокардия деп есептеу керек деген кең тараған пікір бар.

Көбіне тұрақты стенокардия атеросклероздың баяу үдеуімен байланысты болады, сондықтан оның үдеуі баяу болып келеді, ол ұзақ уақыт (апта, ай, жылдар бойы) стеоротипті жағдайда көрініс береді.

Ұстамаға түрткі болатын жағдайлардың тұрақтылығы тұрақты стенокардияны үлкен күш түскеннен, орташа күш түскеннен, жеңіл күш түскеннен болатын стенокардия деп бөлуге немесе оны түскен күш деңгейіне қарай функциональдық кластарға (ФК) бөлуге мүмкіндік береді (Канаданың жүрек-тамыр қоғамы, 1976 ж; РМҒА БКҚО).

І ФК. Науқас адам әдетте түсетін күшті жақсы көтереді. Стенокардия ұстамасы шамадан тыс күш түскенде байқалады. Стандартталған велоэргометриялық сынамаға төзімділік (толеранттылық) жоғары: меңгерілген күш қуаты (W) 750 кгм/мин. (125 Вт) төмен емес. Оттегіне қажеттілікті көрсететін қос көбейтінді (ҚК) 278 кем емес. (ҚК = ЖЖЖ х АҚҚ сист./100).

ІІ ФК. Дене қызметінің (түсетін күштің) аздап шектелуі байқалады. Стенокардия ұстамасы тегіс жермен 500 м артық жүргенде немесе бір қабаттан артық биіктікке көтерілгенде пайда болады. Стенокардия ұстамасының пайда болу ықтималдығы салқын ауада, желге қарсы жүргенде, эмоцияның көтеріңкі кезінде немесе ұйқыдан оянғанның алғашқы сағаттарында арта түседі. W = 450-600 кгм/мин. (75-100 Вт); ҚК = 216-277.

ІІІ ФК. Әдеттегі дене қызметінің анағұрлым шектелуі. Стенокардия ұстамасы қалыпты жылдамдықпен тегіс жермен 100-500 м жүргенде, бір қабат биіктікке көтерілгенде пайда болады. W = 300 кгм/мин; ҚК = 157-215.

IV ФК. Стенокардия денеге шамалы күш түскенде, тегіс жермен жүргенде 100 м аз қашықтықта пайда болады. Стенокардия ұстамасы тыныш күйде де болады.

Тыныш күй стенокардиясы. Тыныш күй стенокардиясында ауырғандық науқастың горизонтальды қалпында ұйықтап бара жатқан кезінде немесе түнде (науқас горизонтальды қалыпқа көшкенде жүрекке келетін веналық қанның көбеюі) бой көрсетеді. Ауырғандық сипаты күш түсу стенокардиясымен бірдей. Ауырғандық науқас адамның отырған қалпында немесе нитроглицерин қабылдағаннан кейін тиылады. Ұстама, әдетте, 15 минуттен қысқа болады. Түсетін күштің рөлін жатқан күйде күшейетін вена қанының оралуы (алғы күш) атқарады. Пайда болу жағдайларының біркелкілігі, төсектегі қалыпты өзгерткенде немесе нитроглицерин қабылдағаннан ауырғандықтың тез жойылуы және ұстаманың қысқа мерзімді болуы стенокардияның бұл түрін аз күш түсуден болатын тұрақты стенокардияға яғни IV функциональдық класқа жатқызуға мүмкіндік береді.

Дата добавления: 2015-11-26 | Просмотры: 890 | Нарушение авторских прав