АкушерствоАнатомияАнестезиологияВакцинопрофилактикаВалеологияВетеринарияГигиенаЗаболеванияИммунологияКардиологияНеврологияНефрологияОнкологияОториноларингологияОфтальмологияПаразитологияПедиатрияПервая помощьПсихиатрияПульмонологияРеанимацияРевматологияСтоматологияТерапияТоксикологияТравматологияУрологияФармакологияФармацевтикаФизиотерапияФтизиатрияХирургияЭндокринологияЭпидемиология
|
Жалпы психопатология 3 страница
Жалпы психиатрияда қолданылатын психологиялық әдістердің жоғырыда аталғаннан басқа арнайы мәселелерді шешуге арналған, терең дайындықты қажет ететін тесттер қолданылады. Осылайша, патофизиологиялық әдістер көмегімен мидың жергілікті патологиясын, қантамырлық аурулар кезіндегі сөйлеу, праксис және қабылдау бұзылысын зерттейді. Адамның ақыл-ойлық жасын анықтайтын (Бине әдісі) және жалпы интеллект деңгейін анықтайтын (Векслер әдісі) және басқа да қабілеттердің даму дәрежесін анықтайтын әдістер бар. Мұндай ақпарат әсіресе балалар мен жасөспірімдердің психикалық дамуының барысы мен жағдайын қадағалау үшін аса қажет.
Соңғы уақытта шекаралық психиатрияда адамның тұлғалық ерекшеліктерін зерттеу, оның әлеуметтік ортаға бейімделуін зерттеу және психологиялық қорғанудың механизмін зерттеу кеңінен таралған. Бұндай әдістерге тұлғаны жан-жақты зерттеу (ТЖЗ), Роршах әдісі және басқалар жатады. Тұлғаны жан-жақты зерттеудің Роршах әдісінен айырмашалығы тұлғаны бағалауда математикалық талдау жүргізіп, табылған ауытқуларды бұрыннан белгілі стандарттармен салыстырамыз. Тұлғаны жан-жақты зерттеу әдісімен тұлғаның көзден жасырын акцентуациясын, психикалық дерт нәтижесіндегі патологиялық өзгерістерін және аномалиясын анықтауға, адамның психикалық бейімделуін зерттеуге болады. Бұл әдіс біздің елімізде көп жылдар бойы кеңінен қолданылуда, ол миннесоттық анкеталық тұлғалық тесттің орысша нұсқасы болып табылады.
Электрофизиологиялық зерттеу
Электрофизиологиялық зерттеу негізінде мидың функциональды жағдайын әртүрлі электрлік құбылыстарды қолдану арқылы анықтау жатыр. Сондықтан электрофизиологиялық зерттеу функциональды диагностика әдісі деп те аталады. Психиатриялық тәжірибеде электроэнцефалография, реоэнцефалография және эхоэнцефалография қолданылады.
Электроэнцефалография -мидың функциональды жағдайын көрсететін электропотенциалдарды тіркеу болып табылады.
Мидың электропотенциалы өте аз, 100 – 150 мкВ ке дейін. Мұндай әлсіз потенциалдарды тіркеу үшін күшейткіштер қолданылады. Қалыпты жағдайда ми биотоктарын бас терісі арқылы белгілі бір жылдамдықпен жүріп тұрған (30 мм/с) қағаз лентаға жазып алады.
Қазіргі кезде бір мезгілде бастың бірнеше жерінен электропотнециалды жазатын 4 – 24 – ке дейін каналы бар электроэнцефалографтар ойлап табылған. Электроэнцефалограмма функционалды жүктемелер арқылы науқастың босаңсыған сергектігі жағдайында жасалады: гипервентиляция, жарықпен және дыбыспен стимуляциялау, фармакологиялық сынамалар т.б. Бұл тыныштық жағдайындағы ОЖЖ – нің электрлік белсенділігін ғана емес, әртүрлі сыртқы әсерлерге мидың жауап реакциясын анықтауға да мүмкіндік береді. ЭЭГ- ны терең зерттеу үшін белсенді сергектік жағдайында, яғни адам ой еңбегімен шұғылданғанда немесе әр деңгейдегі ұйқы жағдайында зерттейді. ЭЭГ қорытындысын визуальды және санау машиналарына жалғанған анализатор құралдарымен анықтайды, ЭЭГ қорытындылаған кезде мынадай параметрлерге көңіл аудару қажет: жиілікке, амплитудасына, электропотенциалдың ауытқу конфигурациясына, тербелістің жиілігіне және олардың жойылуына. Жиілік белгілі уақыт бірлігінде (1 сек) тербеліс саны бойынша анықталады. Жиілік бойынша биоритмдердің мынадай түрлері белгілі: альфа ырғақ (8 – 12 тербеліс/с.) бета ырғақ (13 -25 тербеліс/с.), гамма ырғақ (25 – 30 тербелістен жоғары), дельта ырғақ (0 – 3), тета ырғақ (4 – 7). Секундына жиілік ырғағы 8 – 30 арасында болса жылдам деп атайды, аз жиілікті тербелістер болғанда баяу толқындар жөнінде айтылады. Амплитуда деп ЭЭГ электропотенциалының тербелісінің көлемін айтамыз.
Альфа толқын кофигурациясы синусоидты, ал бета және гамма конфигурациясы ұшы үшкір болғандықтан үшбұрышқа ұқсайды; баяу толқындар конфигурациясы әртүрлі болады: синусоидты, дөнгелек, үшкір болуы мүмкін. Осы айтылған ырғақты толқындардан басқа, ЭЭГ де ырғақсыз толқындар бар. Олар сырттай үшкір толқындарға ұқсас, бірақ ұзақтығы аз болады. Бұл толқындардың амплитудасы фонды потенциалдың амплитудасынан жоғары және кейде 100 – 1000 мкВ дейін жетеді. Шың және үшкір толқындар баяу толқындар комплексіне кіреді. Мұндай комплекстер “шың – толқын”, “үшкір толқын – баяу толқын” деп аталады. Ырғақсыз биоэлектрлік толқындар ЭЭГ фонында ұзақ әртүрлі пароксизм тәрізді айқын көрінеді. Бұндай разрядтар жоғары амплитудалы альфа, бета, гамма, дельта толқындардан, сонымен қатар үшкір толқындардан немесе олардың баяу толқындары комплексінен тұрады. Аталған ырғақсыз белсенділік формасы патологиялық жағдай болып есептеледі. Мидың әр бөлігінде ЭЭГ компоненттерінің таралуы әртүрлі. Мидың шүйде бөлігінде альфа ырғақ басым, мидың алдынғы бөлімінде тез және баяу ырғақтар көбірек. Қалыпты жағдайда ЭЭГ жазғанда мидың симметриялы аудандарында көрсеткіштер бір типті болады.
Дені сау ересек адамның ЭЭГ-да сергектік жағдайында 100 мкВ аспайтын амплитудалы альфа ырғақ басым. Шүйдеден маңдайға қарай жүрген альфа-ырғақ амплитудасы азаяды. Бұл жерде таралған бета-ырғақ аплитудасы 15 мкВ жетеді. Дені сау адамның баяу толқындары ЭЭГ - да амплитудасы бойынша негізгі ырғақтан аспау керек, ол ұйымдасқан пароксизм тәрізді және жазылу уақытының 15 пайызын алады. Психикалық белсенділіктің жоғарылауы (мысалы қиын ой жұмыстарын орындағанда) ЭЭГ - да өзгерістер туады, альфа ырғақ жиілеп амплитудасы қысқарады. Пассивті және босаңсыған сергектік жағдайында альфа-ырғақтың кері өзгерістері бақыланады. Қысқа уақытта сыртқы тітіркендіргіштің кенеттен әсер етуіне байланысты альфа ырғақ екі секундқа дейін жоғарылайды. Сыртқы тітіркендіргіш ретінде жарықтың жарқылын немесе дыбыстың қысқа уақыт әсерін қолданады. Ырғақты фотостимуляция кезінде науқастың электрлі потенциалының сыртқы ырғақты әсерлерді қайта өңдеу қабілетін зерттейді. Бұл ырғақты меңгеру реакциясы, жарық жыпылықтатқанда мидың шүйде бөлімінде айқын байқалады, бұл зерттелушінің альфа-ырғағына сәйкес келеді. Мидың органикалық зақымдалуын және эпилепсияны диагностикалау үшін ЭЭГ фонында патологиялық белсенді формалар, жоғары амплитудалы үшкір толқындар, шыңдар және олардың баяу толқындармен комплексі пайда болады. Бұл патологиялық құбылыстар эпилептогенді ошақ тұсында айқын байқалады. Гипервентиляция және ырғақты жарықпен ынталандыру арқылы ЭЭГ - дан патологияны анық табуға болады, бұл пароксизмальды белсенділіктің күшеюін немесе пайда болуын, ал кей кезде құрусысыз ұстама және эпилепсияның құрысулы түрінің дамуын диагностикалауға көмектеседі. Ұзақ жүйелі емдеуден кейінгі клиникалық көріністер, қалыпты тұрақты ЭЭГ-ға сәйкес келгенде дәрілік препараттардың мөлшерін азайтуға немесе толық бермеуге болады.
Мидың органикалық зақымданулары кезіндегі ЭЭГ өзгерістері әртүрлі және олар патологиялық ошақтың мөлшеріне, орналасуына, оған айналасындағы қалыпты тіндердің жауап реакциясына байланысты. Көлемді беткей зақымдалуда электрлік тыныштық зонасын зақымдалу ошағына сәйкес жерден байқаймыз. Мұндай ошақтың айналасындағы ми тіндері жоғары амплитудалы баяу толқындар шығарады, олар ЭЭГ – ға жазылады. Терең патологияда қыртысты проекция аумақты жер алады, яғни жалпы фонға сәйкес келмейтін, өзінше электрлік белсенділігі бар ауқымды көлемде көрінеді. Мидың диффузды органикалық патологиясында ЭЭГ – да негізгі ырғақ амплитудаларының арақатынасы, мида симметриясы және таралуы бұзылады, патологиялық белсенділіктің өзгерістері байқалады.
Мидың локальды органикалық зақымдануларынсыз жүретін психикалық аурулар кезінде (шизофрения, маниакальды - депрессивті психоз, невроз, I және II сатыдағы алкоголизм т.б.), ЭЭГ көрсеткіштері органикалық патологиямен дифференциалды диагностика жасауға, мидың функциональды жағдайын және компенсаторлы мүмкіндіктерін анықтауға көмектеседі. Науқасты ауру барысында қайталап зерттеу, аурудың динамикалық тенденциясы мен оны болжауға көмегін тигізеді. Сонымен қатар ЭЭГ өзгерістері бойынша емнің белсенділігі мен эффективтілігін бағалауға болады.
Наркоз және экстремальды жағдайлар - ми ісігі, гипогликемия, кома - ЭЭГ - да тез ырғақтың баяу - тета және дельта ырғақпен алмасуымен көрінеді. Ауыр жағдайларда электрлік үнсіздік және оның жиілеуі көрініс береді.
Реоэнцефалография. Жоғары жиілікті әлсіз электр тогына бас миы тіндерінің қарсыласуындағы өзгерістер көлемін жазу болып табылады. Реогрфиялық толқындар түріндегі электрлік қарсылық тербелістері жүрек жұмысының әсерінен мидың қанмен қамтамасыз етілуінің өзгеруін көрсетеді. Қарсыластықтың 80 – 90 пайыз көлемі ми қантамырлары, 10 – 20 пайызы бас терісінің тамырларыныкі екені анықталған.
Реоэнцефалограмма (РЭГ) пульс тәріздес қисық сызыққа ұқсайды. РЭГ талдау кезінде визуальды бағалау және сандық өңдеу жүргізіледі.
Қисық сызықтың басы, шыңы (ең жоғары нүктесі), соңын бөлеміз. Басынан шыңына дейінгі аймақты өрлемелі немесе анакротикалық реографиялық толқынның бөлшегі, шыңынан соңына дейінгі қисық сызықты төмендеуші немесе катокротикалық бөлшек дейді. Қалыпты жағдайда төмендеуші бөлімнің жоғарғы және ортаңғы үштіктің ортасында 1–2 қосымша толқындар (инцизура) болады. Дені сау жас адамда өрлемелі бөлімі төмендеуші бөлімге қарағанда үлкендеу, ал ұшы үшкір немесе аздап дөңгеленген болып келеді. Церебральды атеросклероз дамуына байланысты толқынның ұшы тегістеліп арка тәрізді түрге айналады.
РЭГ - ның қисық сызығының сандық көрсеткішін анализдегенде толқынның таралу уақытына, барлық толқындардың өрлемелі және төмендеуші бөлімдерінің уақытына, әр деңгейдегі толқындар амплитудасына көңіл аударады, осы көрсеткіштер бойынша әр түрлі индексті есептейді.
Толқынның негізінен шыңына дейінгі ара қашықтықты РЭГ толқынның амплитудасы дейді. Амплитуданың биіктігі бойынша қантамырдың пульстік қанмен толуының мөлшерін бағалайды: қан толуы күшті болған сайын толқынның амплитудасы жоғары болады.
Амплитуданың мөлшері жүрек жиырылуының жиілігіне, қанның соққы көлеміне, артериялық қысым көлеміне, қантамыр қабырғасының тонусына байланысты болады. Тамырлардың локальды бұзылыстарында (инсульт, мидың зақымдалуында, гематоманың асқынуы) реоэнцефалографияны зерттегенде өзгеріс, зақымдалған ошаққа сәйкес келеді. Функциональды сынамалар арқасында бұзылыстың түрін, оның орналасқан жерін, реактивтілігі мен қантамырларының компенсаторлы мүмкіншіліктерін анықтауға болады. Функциональды сынамалар ретінде фармакологиялық жүктемелер, гипервентиляция, бастың орналасу жағдайын өзгерту әдістері қолданылады.
Басқа аспаптық зерттеу әдістері
Эхоэнцефалография – эхолокация феноменіне негізделген, миды ультрадыбыс көмегімен зерттеу әдісі. Мидың орталық құрылымынан шығатын ультрадыбысты сигнал ұсталады: мидың алдынғы бөлімінде мөлдір аралықтан, ортаңғы бөлімінде - III қарыншадан, артқы бөлімінде - эпифизден ұсталады. Зерттеу екі жақтан бір мезгілде жүргізіледі. Ісіктерде, қан құйылуда, іріңдікте, мидың медиальды бөлігі жарты шардың сау жағына қарай ығысады, ал ми атрофиясында жарты шардың зақымдалған жағына қарай ығысады. Бірінші жағдайда ультрадыбыс жолы зақымдалған жағында көбірек ұсталады және осцилоскоппен бейнеленген сигналдын тіркелу уақыты да өседі, ал екінші жағдайда ультрадыбыс зақымдалмаған жақпен салыстырғанда аздау болады. Аралық құрылымның ығысу шамасы ультрадыбыс сигналының арақашықтығымен анықталады, қалыпты жағдайда ығысу 1 – 2 мм – ден аспауы керек. Бұл әдіс мидың органикалық ауруларын зерттеу және диагностикасы үшін қажет.
Миды рентгенографиялық зерттеу әдісіне краниография, пневмоэнцефалография, ангиография және компьютерлі томография кіреді.
Краниографияда бастың рентген суретін контрасты заттарды жібермей – ақ алуға болады. Рентген суретінде бас сүйегі, ондағы өзгерістер мен қалыңдаулар және жарақаттан кейінгі ми қабығындағы әктенуді, бөгде денелерді көруге болады. Бас сүйегінің өсіп келе жатқан ісікпен жанасуының нәтижесінде бас қысымының өсуіне байланысты ісік жіңішкеріп, ми иіріміне “басылған саусақ белгісін” түсіреді.
Бас ішілік қысым көтерілгенде, веналық қан ағыс төмендейді де, ми тамырларының суреті күшейеді. Бұл әдіс мидың органикалық зақымдалуын анықтауға мүмкіндік береді.
Пнемоэнцефалография - бұл жұлын сұйықтығының бір бөлігін ауа немесе оттегімен толтырғаннан кейін миды рентгенографиялық зерттеу әдісі болып табылады. Ми қарыншалары және субарахноидальды кеңістік пневматизациясы қабынулық және спайкалық үрдістер, ісіктер, туа біткен ауытқулар кезіндегі патологияны, олардың орналасу аймағын анықтауға мүмкіндік береді.
Ангиография – қантамыр жүйесіне контрастылы немесе радиоактивті затты енгізу арқылы жүргізілетін мидың рентгенографиялық әдісі. Бұл әдіс ми тамырларының зақымдалуын, әртүрлі жаңа түзілістер – ми қанайналысын бұзатын ісіктерді зерттеуге мүмкіндік береді.
Сурет 2. Бас миының атрофиясы бар науқасты зерттеу нәтижесінде алынған томограмма
КОМПЬЮТЕРЛІК ТОМОГРАФИЯ – мидың барлық бөліктеріне қатысты патологиялық өзгерістерді зерттеуге мүмкіндік беретін қабатты, рентгенографиялық, рентгеноскопиялық зерттеу.
ЭВМ көмегімен бір уақытта алынған мәліметтерді өңдеу өлшем нәтижелерін бірден алуға мүмкіндік береді. Ми ісіктері, киста, гуммалары, селдіреуі және бас миының семуі диагностикаланады.
Лабораториялық зерттеулер
Психикалық ауруларды зерттегенде міндетті түрде зәр мен қанның жалпы және клиникалық анализдері болуы керек.
Бұдан кейін, осындай зерттеулерді аурудың жағдайына байланысты жүйелі және кезеңді түрде жүргізіп отырады. Бұл тек аурудың фонды соматикалық жағдайын бағалау ғана емес, сонымен қатар психикалық аурулардың белсенді терапиясы үрдісінде соматикалық күйді бағалауға қажет. Бұдан өзге анализдерде психикалық патологияны көрсететін оны сипаттайтын өзгерістер болады.
Соматогенді, инфекциялық, интоксикациялық психозда жиі лейкоцитоз, ЭТЖ-ның көтерілуі, нейтрофилия, қан формуласының солға ығысуы, ал аллергиялық реакцияларда эозинофилдер көбеюі, созылмалы қабыну үрдістерінде лимфоцитоз байқалады. Үдемелі салдануға эозинопения тән. Шизофрениямен науқастар қанында лейкоциттер 4500 – 3000 дейін төмендейді. Емдеу мақсатында сульфозинді бұлшықетке жібергенде әлсіз лейкоцитарлы реакция пайда болады, бұл организм реактивтілігінің төмендеуімен байланысты. Аса жедел жағдайларда – фебриальды кататония кезінде науқас ағзасының сусыздануы әсерінен зәрдің тығыздығы жоғарылайды, қанда - эритроциттердің тұну жылдамдығы жоғарылайды, лейкоцитоз, нейтрофилдердің улы түйіршіктелуі көрінеді. Маниакальды – депрессивті психоздың маниакальды фазасында зәр тығыздығының азаюы мен полиурия байқалады, ал депрессияда зәр бөлінуі азайып, оның тығыздығы 1030 – ға дейін көтеріледі. Эпилепсиямен ауыратын науқаста эпилепсия ұстамасынан кейін қанның лейкоцитарлы реакциясын, зәрде белок пен қантты көруге болады.
Көптеген психикалық ауруларға қан мен зәрдің биохимиялық өзгерістері тән. Оның сипаты және қарқындылығы нозологиялық форманың ерекшелігіне ғана емес, сонымен қатар оның синдромальды көрінісіне, психикалық бұзылыстардың жеделділік дәрежесіне, науқас қозған немесе тежелген жағдайда ма, ауру үрдісіне мүшелер мен жүйелердің қатыстылығы дәрежесіне де байланысты.
Қимылдық қозу жағдайындағы әрбір науқаста нозологиялық формаға тәуелсіз гипергликемия пайда болады. Сонымен бірге, қанда кортикостероидтар мен катехоламиндер де көбейеді. Анық аффективті бұзылыстарда гипергликемия мен глюкозурия кездеседі. Маниакальды – депрессивті психоздың бастапқы ұстамасы негізгі зат алмасудың жоғарылауымен сипатталады, ал ұстамаға дейінгі аралық кезеңде негізгі зат алмасу төмендейді де, қанда диабетке тән өзгерістер болады. Бұрыннан, жайсыз ағымда келе жатқан шизофрения үрдісінде сәйкес алмасу бұзылыстарымен эндокринді ауытқулар байқалады; глюкозаға толеранттылығы азаяды. Алкоголизмде бауырлық сынамалар өзгерген, церебральды атеросклерозда қанда холестериннің мөлшері көбейеді, триглицерид көрсеткіші жоғарылайды. Қан мен зәрдің биохимиялық өзгерісі соматогения, инфекциялық, интоксикациялық психозбен сәйкес келеді.
Зат алмасудың туа пайда болған ауыр бұзылыстары олигофренияның кейбір түрінде анықталады: фенилкетонурияда, лейцинозда, клен шырыны ауруында және т.б.
Белсенді емдеудің кейбір түрлерінде бағытталған биохимиялық зерттеулер жүргізу міндетті болып табылады. Инсулинокоматозды терапия жүргізгенде глюкозаға толеранттылық зерттеледі, ал литиймен емдеу жүргізгенде оның мезгіл – мезгіл қандағы мөлшері анықталып отырады. Литий тұздары қанда 0,8 – 1,0 ммоль/л көп болған жағдайда асқынулар мен жағымсыз әсерлер туады, ол дәрінің артық мөлшерде берілуімен байланысты. Қанды серологиялық зерттеу әдістері негізінен мерезге реакция - Вассерман (RW), Закс – Витебский, Кан болып табылады. Кейбір жағдайларда органикалық қабынулық церебральды ауруларда сәйкес антигенмен токсоплазмоз реакциясы жүргізіледі.
Жұлын сұйықтығын зерттеу. Мида органикалық патологияның бар екеніне күдіктенгенде жұлын сұйықтығына зерттеу жүргіземіз.
Жұлын сұйықтығын қауіпсіз алу мақсатында люмбальды пункция қолданылады, жұлынның төменгі жағының аяқталуы аймағынан III және IV немесе IV және V бел омыртқасының арасынан алынады. Бұл жерде ми қабығы жұлын сұйықтығына толған қалташа құрайды. Манипуляцияға байланысты науқастың жүрегі айнып, құсуы мүмкін. Сондықтан пункцияны тағам қабылдамай тұрып жасау керек, болған соң басы ауырмас үшін 3 – 4 сағат жастықсыз төсекке жатқызу керек, жату режимінің ұзақтығы 2 – 3 күн. Пункция кезінде науқас столға еңкейіп отыруы керек немесе аяғын бүгіп бір жақ бүйірімен жатуы керек.
Қалыпты жағдайда жұлын сұйықтығы мөлдір, түссіз, жиі тамшылап ағады. Бас іші қысымы көтерілгенде сұйық жылдам ағады, ал төмендегенде сирек тамшылайды. Отырған науқаста оның қысымы 240 – 300 мм.с.б. тең, ал жатқан науқастағы қысым 120 – 200 мм.с.б. тең. Жұлын сұйықтығына қан араласқан кезде ликвордың түсі қоңыр қызыл және тұндырған кезде өзгермейді. Қан араласудың себебі тері қантамырларын тескен кезде зақымдалғанның белгісі. Сұйықтықтың қанмен боялу қанықтылығы келесі порцияларда азаяды, тұндырғанда, центрифугирлау кезінде эритроциттер тұнбаға түседі де сұйықтықтың мөлдірлігі қайта қалпына келеді, мұндай жағдай мидан қан кеткен кезде болмайды. Менингитте, ми ісігінде, киста жарылған кезде жұлын сұйықтығы лайланған болады.
Люмбальды пункция кезіндегі жұлын сұйықтығының қалыпты жағдайдағы негізгі көрсеткіштері: тығыздығы 1,005 – 1,008, реакциясы - әлсіз сілтілі, pH – 7,4 – 7,8. Цитоз 0 – 5 клетка 1 мкл. Қант мөлшері 2,22 – 3,33 ммоль/л. Белок – 0,16 – 0,3 г/л. Альбумин мен глобулиннің арақатынасы 1:1. Тұнба глобулинді реакция Нонне – Апельта аммония сульфатымен теріс(-). Белокқа сезімтал. Панди реакциясы карбол қышқылымен теріс (-) немесе әлсіз оң (+) сулемамен Вейхбродт белокты реакциясы теріс (-). Вассерман реакциясы теріс(-). Ланге реакциясында коллоидты алтынмен жұлын сұйықтығын қосқанда ерітіндінің алқызыл түсі өзгермейді.
Ликворды зерттегендегі көрсеткіштер өзгеруінің диагностикалық маңызы зор. Гидроцефалиямен науқастарда сұйықтықтың салыстырмалы тығыздығы азаяды, ал мидың және оның қабықтарының қабынулық ауруларында цитоз көбейеді. Лимфоцитарлы реакциямен әлсіз цитоз (1 мкл 10 – 100 клетка) арахноидиттің созылмалы түрі мен нейромерезге тән. Жедел іріңді менингитте 1 мкл-ға шаққанда полинуклеарлар 150 – ден бірнеше мыңға дейін жиналады. Кейде сұйықтықта ауру қоздырғыш стафилококк, стрептококк, менингококк, пневмококк, бозғылт спирохеталар кездеседі. Қатерлі ісіктермен ауыратын науқастар ликворында ісік жасушалары болуы мүмкін.
Жұлын сұйықтығында қант мөлшерінің азаюы ми қабығындағы қабыну процесінің күшеюін көрсетеді. Белок санының көбеюі мен глобулиндердің пайда болуы, табиғи әртүрлі церебральды органикалық патологияда, ісіктерде, энцефалитте, менингитте, арахноидитте, сифилис ауруларында кездеседі. Бұл жағдайда белоктың тұну реакциясы оң болады. Ланге реакциясының патологиялық өзгерістерде дифференциалды диагностикалық маңызы зор. Реакцияны 10, 20, 40, 80 ретке және одан да көп сұйылтылған жұлын сұйықтығын 16 пробиркаға құяды. Әрбір түтікшеге 5 мл коллоидты алтын қосады. Сұйықтық түсінінің өзгерісін санмен белгілейді: 1 – қызыл, 2 – қызғылт - күлгін, 3 – күлгін, 4 – көк-күлгін, 5 - көк, 6- көгілдір, 7 – түссіз. Ми мерезіне түстің аздап өзгеруі тән, 2 – 5 түтікшеде айқындау болады. Ланге реакциясы бұл жағдайда шамамен мынадай: 3355542211... Бұл көрсеткіштерді графика түрінде көрсетуге болады. Бұл типтегі айқын емес өзгерістер “мерездік тісше“ тәрізді болады, мысалы: 11232111... Үдемелі салдануда түстің өзгеруі алдыңғы 5 – 7 түтікшеге дейін түссізденеді, содан соң жылдам қайтадан бастапқы қызыл түске енеді. Ланге реакциясы шамамен мынаған тен: 777776432111... Графикте “салдану қисығын“ көруге болады. (сурет – 4). Жедел менингитте “ менингиттік қисық“ түрінде өзгереді, түсі 2 – 3 түтікшеден 6 – 7 түтікшеге дейін өзгереді, содан кейін сұйықтықтың түсі қайта қалпына келеді: 1134566311...
Дата добавления: 2015-10-20 | Просмотры: 1103 | Нарушение авторских прав
|