Рак легкого. Эпидемиология, способствующие факторы. Предопухолевые процессы. Классификация.
Өкпе раагы әлеуметтік жане ғылыми проблема болып табылады. Дамыған барлық елдерде ӨР жыл сайын өсуде сонымен катар, өлім саны да көбеюде. Статистикалық көрсеткіштерге қарасақ ір 5 жыл сайын 8- 10 пайызга котерілуде. Барлык онкологиялық елдерде ӨР 1 орында. Онын өсуіне келесі факторлар әсер етеді:
· Жалпы демографиялық көрсеткіштерге (жыныс, жасы, нәсілі)
· Зиянды әдеттер (шылым шегу)
· Кәсіптік ерекшеліктері
· Қоршаған ортаның климаттык өзгерістері (ластану)
· Иондық сәулелену
· Организмнің индивидуальді ерекшеліктері (тұқымқуалаушылық, иммунды горманальды бұзылыс)
Ең негізгі канцероген болып диметилнитрозамин жане бензпирен. Кейбір авторлар 5- 15 пайыз кәсіптік ерекеліктермен байланыстырады (шахтер, металлург).
Жіктелуі:
Рактың келесі формалары:
1. Центральный рак,бөліктік жане сегменттік бронхтардың басты эпителиінен дамитын (эндобранхиальді (экзофитті, эндофитті), перибронхиальді (узловой, разветвленный)
2. Перифериялық рак, ұсақ бронхтар мен субсегменттік бронхтардың эпителиінен дамитын (ішкібөліктік түйін, субплевральді форма (Пэнкост))
3. Бронхиолоальвеолярлы рак, бронхиола жане альвеола эпителиінен дамитын рак.
4. ӨР таралуына байланысты: стадия 0 (атипті клеткалардың жиналуы). Стадия 1 (30 мм ісік, лимфатүйінің зақымдалуы, метастаз жок). Стадия 2 (3 см ісік, регионарлы лимфатүйінің ұлғаюы). Стадия 3 (әртүрлі өлшемдегі ісік, көрші органдарға: өңеш, омыртка, жүрекке метастаз беруі, регионарлы лимфа түйіндерінің ұлғаюы). Стадия 4 (әртүрлі өлшемдегі ісік, алыска метастаз беруі).
ТNM жүйесі бойынша жіктелуі:
Т- ісік өлшемін, қабырғаға инфильтрациясын аныктайды.
ТхТ0Тіs- рентгенде корініс бермейді, бронхопульманальді бөліністе қатерлі ісік клеткаларын аныктайды
Т1- максимальді размер 3 см
Т2- 3 см артык, вицеральді плевраға карай оскен, бөліктік бронхта ісік 2 см
Т3- ісік әртүрлі өлшемде кеуде клеткасына, медистенальді плевраға диафрагама карай өсуі.
N- лимфа тінінің ұлғаюы
Nх- лимфа түйіндерінің бағалауда мағлұматтың жеткіліксіз болуы
N0- регионарлы лимфа түйіндерінің метастатикалық өзгерістері жок
N1- перибронхиальді немесе өкпе түбірінің лимфа түйінің ұлғаюы
N2- средостения жане бифуркацияның лимфа түйіндерңің ұлғаюы
N3- средостения жане бифуркацияның лимфа түйіндерңің ұлғаюы
Жане де бұганаасты лимфа түйіндерінің ұлғаюы
М- метастаз
Мх- метастаз аныкталмайды
М0-алыстанган метастаз корсеткіштері жок
М1- алыстаган метастаз корсеткіштері
Гистологиялық жіктелуі:
Жалпақклеткалы (эпидермоидты) рак: жоғары дифференцирленген, жаппай дифференцирленген, аз дифферинцерленген
Ұсақ клеткаы рак: овсяноклеткалы, плеоморфный
Аденокарцинома: жоғары дифференцирленген, жаппай дифференцирленген, аз дифферинцерленген, бронхоальвеолярлы
Іріклеткалы рак: гигантоклеткалы, светлоклеткалы
Аралас.
Дата добавления: 2015-12-16 | Просмотры: 606 | Нарушение авторских прав
|