АкушерствоАнатомияАнестезиологияВакцинопрофилактикаВалеологияВетеринарияГигиенаЗаболеванияИммунологияКардиологияНеврологияНефрологияОнкологияОториноларингологияОфтальмологияПаразитологияПедиатрияПервая помощьПсихиатрияПульмонологияРеанимацияРевматологияСтоматологияТерапияТоксикологияТравматологияУрологияФармакологияФармацевтикаФизиотерапияФтизиатрияХирургияЭндокринологияЭпидемиология

СОЦИАЛЬНАЯ ГЕРОНТОЛОГИЯ 3 страница

Иммундық жауапты реттеуге тікелей қатысатын негізгі жасушаларға СД4⁺ (индукторлық-хелперлік белсенділік) және СД8⁺ (супрессорлық-цитотоксикалық белсенділік) жатады. СД4⁺/ СД8⁺ ара қатысының көрсеткіші (иммундық реттеушілік индекс - ИРИ) АИВ-инфекциясы кезінде және басқа ИТЖ-да иммундық жүйенің жағдайын бағалау үшін негізгі бағдар болып табылады.

Иммундық реттеуші Т-лимофциттерді анықтау

Т-лимфоциттердің популяциялары мен субпопуляцияларын анықтау үшін бірқатар әдістер қолданылады: иммунофлюоресценция, микроскопия және ағын цитометрия, ИФТ, жарық миркоскопында иммунофенотиптеу, электрофорезді айыру.

Иммундық қабілетті жасушалардың түрлерін анықтау тәсіліне моноклондық антиденелердің көмегімен дифференцияланушы антигендерді (СД) ұқсастыру (иммунофенотиптеу) жатады.

Барлық әдістерде алдын ала лимфоциттердің популяцияларын дайындау қажет.

Лимфоциттердің популяцияларын алудың негізгі тәсілі бұл Бейюм (A.Böyum, 1968) әдісі бойынша тығыздық градиентінде (лат. gradior – аттап басу) дифференциалды центрифугирлеу. Барлық жасушалардың тығыздығы болады, соған байланысты олар не градиент қабатынан өтеді (егер ауыр болса), не өтпейді де қабаттың бетінде қалады (егер жеңіл болса), яғни тығыздық градиентінің сұйықтығына байланысты жасушалар белгілі позицияны иелейді. Лимфоциттерді алу үшін 1,077 г/м градиент тығыздығы пайдаланылады. Басқа да әдістер бар: дедеронды сүзгі; спецификалы антиденелермен өңделген парамагнитті бөлшектер көмегімен және басқалар. Қазіргі кезде бірқатар фирмалар лимфоциттерді автоматты түрде бөліп алу үшін жабдықтар өндіруде.

Лимфоциттерді бөліп алудың негізгі талаптары:

· Қанды антикоагулянтпен пайдалану.

· Тығызыдық градиентін қабаттаудың алдында қанды 2 рет араластыру.

· Градиентті жаймен қабаттау.

· 15-30 минут аралығында 1500 көл/мин-пен центрифугирлеу.

· Мононуклеарларлы (лимфоциттер) қабатын жаймен айырып алу.

· Градиент тығызыдығын және басқа жасушаларды жуу (қайтадан жаймен центрифугирлеу).

· Алынған жасушаларды ресуспензиялау.

Тромбоциттер лимфоциттерге жабыспау үшін орталар рН 6,5–ке дейін қышқылдандырылады. Плазманы иммундық жүйенің гуморалдық тізбегін зерттеу үшін пайдалануға болады. Эритроциттерден айырып алу кезінде пайда болған гранулоциттердің тұнбасы иммундық жүйенің фагоциттік тізбегін бағалау үшін қолданылады.

Процедураның сапасын бағалау үшін лимфоциттердің бөлінген популяцияларының тазалығын тексеру қажет, бұл жасушаларды санау әдістерімен жүргізіледі (80%-дан кем емес). Популяциялардың алыну сапасының екінші негізгі көрсеткіші алынған жасушалардың тіршілікке қабілеттілігін трипан көгі сұйықтығымен анықтау (тіршілікке қабілетті жасушалардың саны 80%-дан кем емес).

Әдетте бөлініп алынған жасушлардың суспензиясында 80% және оданда көп лимфоциттер, 16%-ға дейін моноциттер мен 3%-ға дейін нейтрофилдер болады.

Алынған лимфоциттердің популяциясы әртүрлі әдістерде (ИФӘ, цитотоксикалық сынама, ИФТ және т.б.) иммунофенотиптеу үшін қолданылады.

Иммунофлюоресценция әдісі. Әдіс өте күрделі, қиын, өткізгіштік қабілеті төмен (күніне 5-6 адам), қараңғы бөлмеде жасалу қажет, едәуір субъективті. Әдістің автоматтандырылыуы кезеңді стандарттайды, сезімталдықты жоғарылатады.

Ағын цитофлюориметрия алдын ала моноклондық антиденелермен, таңбаланған флюоресцирлеуші бояулармен өңделген дара жасушалардың оптикалық қасиеттерін өлшеуге негізделген әдіс. Үлгі жасушалар бір біреулеп ағын кюветасы арқылы өтеді. Белгілі орында жасушалардың тобы жарық сәулесімен (лазер, ультракүлгін лампа немесе олардың біріккен түрі) қиылысады. Жасушамен байланысқан қоздырылған флюоресцирлеуші бояулардың жарығы ұсталып, күшейеді және ақпарат-гистограммаға айналады. Бірнеше бояуларды, моноклондық антиденелерді қолданғанда және жарықтың таралу бұрышын өзгерткен жағдайда бір уақытта бір жасушаның бірнеше көрсеткіштерін (фагоцитоз, ДНҚ-ң толыққандылығы және т.б.) өлшеуге болады. Қазіргі заманғы цитометрлер тек қана жасушалардың популяцияларын емес, сонымен қатар жасуша мембранасының жағдайын, оның пішіні мен субқұрылымдарының өзгеруін зерттеуге; аномалді жасушаларды, жасуша ішілік ферменттердің белсенділігін, митохондрийдің белсенуін, гендердің экспрессиялану қарқындылығын және т.б.диагностикалауға мүмкіндік береді.

Қазіргі заманғы жабдықтар лазерлі және компьютерлі технологияларды біріктіре отырып, флюресцирлерші бояуларды қолдану арқылы секундына мыңдаған жасушаларды зерттеп, олардың қызметтері туралы толық ақпарат алуға жағдай туғызды.

Ағын цитометрия, туа біткен ауруларды анықтауда, онкогематологияда, трансплантологияда және медицинаның басқа өзекті бағыттарында өте қажет.

Әдетте, тәжірибелі зертханалық диагностикалауда қысқартылған СД^- панелі пайдаланылады: СД₃ (Т-жасушалар), СД₄, СД₈, СД₁₉ (В-жасушалар), СД₁₆ (ТК).

Иммундық реттуші тізбекті бағалау үшін ең нәтижелі әдіс бұл ИФТ әдісі.

Иммундық ферментті талдау (ИФТ) жасушаларды моноклондық антиденелермен өңделген парамагнитті бөлшектердің көмегімен айыру. Сараптау үшін тұтас қан пайдаланылады. Бір уақытта 43 үлгіні зерттеуге болады.

Цитотоксикалық сынама (ЦТС). СД4/СД8 ИФТ-панелі СД16, СД3, СД19 қарсы моноклондық антиденелермен лимфоцитотоксикалық сынамада иммундық қабілетті жасушаларды типтеу әдісімен толықтырылуы мүмкін.

Сынаманы қою тәсілі қарапайым, арзан, ағын цитометрияның, тікелей емес иммунофлюореценция әдісінің альтернативасы ретінде қолдануға болады. Реакцияда спецификалық моноклондық антиденелердің және комплементтің әсерінен лимфоциттер цитолизденеді. Трипан көгімен өлтірілген жасушалар көгілдер түске боялады (бояу мембранадағы «тесіктер» арқылы жасуша ішіне енеді). Сараптама 96 ойығы бар полистирол планшеттерде жасалады.

Қазіргі кезде антиполиклондық Т-глобулинмен ЦТС қою үшін арналған жинақ (Т-лимфоциттердің жалпы популяцияларын анықтау) шығарылуда.

Стрептавидин-биотин әдісін қолдану арқылы иммунофентиптеу. Бекітілген жағындыдағы қанның жасушалары белгілі СД-ге қарсы моноклондық антиденелермен өңделеді; кейін комплекс моноклондық антиденелерге (екіншілік антиденелер) қарсы биотинилденген антиденелермен өңделіп, стрептавидинмен, таңбаланған ферментпен (сілтілі фосфатаза, желкек (хрен) пероксидазасы және т.б.) инкубацияланады. Өңдеу процедурасы байланыспаған компоненттерді жуумен бірге жүреді. Комплекс (СД”+”МкАд биотин” + стрептавидин ферментке” қарсы “СД+” МкАд) болған жағдайда құрамында хромоген бар субстратты қоспа боялады.

Әдістің сезімталдығы мен спецификалығы автоматтандырылған цитофлюориметриялық әдістерге ұқсас болады. Әдістің кемшілігі күніне тек қана 4-5 адамға негізгі панель бойынша типтеуді жасауға мүмкіндік беретін микроскопияда. Әдіс ұлпалардың жасушалары мен әртүрлі генезді ісіктерді иммуноцитохимиялық зерттеу үшін қолданылады. Реакция жасағанда бақылаулар қажет: оң мәнді үлгі жасушаның алдын ала айқын болатын иммундық фенотипі; теріс мәнді үлгі біріншілік антиденелермен өңделмеген (бейспецификалық бояу). Тәжірибені қойған кезде реагенттермен әрбір инкубациялаудан кейін препараттарды жуу сапасына көңіл қою керек.

Қазіргі кезде жарық микроскопында Горяев камерасында жасушаларды санау арқылы СД4, СД8 иммунофенотиптеу үшін арналған Dynal (Норвегия) фирмасының коммерциялық жинақтары шығарылуда. Бұл әдістің принциптілігі парамагнитті полистиролды микробөлшектердің көмегімен моноциттерді жойып, СД4 және СД8 жасушаларын иммундық магниттік бөлуде. Әдіс жоғары сезімтал, жабдықталуы және сараптама жасауы арзан.

Лимфоциттердің сенсибилизациясын анықтау. Жасушалық сенсибилизацияны зертханада диагностикалауға тікелей жасушалық цитотоксикалық сынамасы, ЛБТР және ЛМТР реакцияларында сенсибилизацияланған лимфоциттерді антигенмен ынталандыру жатады.

Лимфоциттерді бластты трансформациялау реакциясы (ЛБТР) – спецификалық антигеннің немесе митогеннің қатысуымен лимфоциттердің пролиферациялануын (транформациялануын) анықтау. Реакцияда жасушалық антигенге қарсы иммундық жауап зерттеледі. Алдын ала сенсибилизацияланған (иммундық) лимфоциттер спецификалық антигеннің қатысуымен бласттарға трансформацияланып, тез пролиферацияланады. Лимфоциттердің бластты түрлері морфологиялық не болмаса изотоптық белгінің (НЗ-тимидин) көмегімен тіркеледі. Тәжірибенің жасалуы арнайы жағдайларды және жабдықтарды (кәсіби дайындық, стерилді бокстар, өсіру жағдайлары мен ұзақтығы, ортаның рН және т.б.) талап етеді. ЛБТР-ң бірден бір кемшілігі ұзақ зерттеу (бірнеше күн) болып табылады.

Трансформацияның көрсеткіштері: жасуша мен ядро көлемдерінің үлкеюі, цитоплазманың базофилиясы. Бақылау ретінде қарама-қарсы ФГА митогенімен науқастың лимфоциттерінің белсенділігіне сынама (бейспецификалық ынталандыру) қойылады; спонтандық трансформациялануды қадағалау – науқастың лимфоциттері антигенсіз; антигеннің токсикалық немесе бейспецификалық әсерін қадағалау – антигенмен бірге сау адамдардың лимфоциттер.

Лимфоциттердің бластты трансформациялану реакциясы – сезімтал әдіс. Ол көбінесе вирустық-бактериялық антигендерге сенсибилизацияланудың және гистосәйкестік мәселесін шешуде аутосенсибилизацияның (РА, АИТ, гепатит және т.б.) дәрежесін зерттеуде; лимфоциттердің функционалдық белсенділігін бағалауда (ЛБТР, ФГА) қолданылады.

ЛБТР ИТЖ-да, әсіресе тимустың гипоплазиясында; Т-лимфоциттердің ақауларында; травмаларда; шокта өте төмен болады. Ажырау (трансплантаттың) кризі кезінде ЛБТР күрт жоғарылайды.

Реакцияның ұзақтығы және өсіру күрделілігі тәжірибелік зертханалық иммунологияда ЛБТР-ы қолдануды шектейді.

Лейкоциттердің миграциясын тежеу реакциясы (ЛМТР) тікелей емес сынамаларға жатады, себебі сенсибилизацияланған лимфоциттердің цитокиндерге байланысты жасалады. Спецификалық антигеннің қатысуымен алдын ала сенсибилизацияланған лимфоциттер лейкоциттердің миграциясын тежейтін фактор (лимфокин) бөледі. Капилярлық қан, Е.Бейюм (А.Boyum, 1968) бойынша алынған лейкоциттер суспензиясы пайдаланылады.

ЛМТР дәрілік аллергияны, қан препараттарына, атап айтқанда адам иммуноглобулиніне болатын аллергияны, анықтауда; онкоантигендерді зерттеуде қолданылады. ЛМТР трансплантациялық, ұлпа спецификалық, ісік антигендерін анықтау үшін жетістікті қолданылады. Баяу дамитын жоғары сезімталдықтың бір түрі болып табылады. Басқа да жоғары сезімталдық реакцияларына да байланысты болуы мүмкін. ЛМТР науқастардың иммунологиялық төзімділігін толық сипаттау үшін, жоғары сезімталдықтың және ауру туғызған антигеннің түрін анықтау үшін қолданылады. ЛМТР-ң негізгі кемшіліктері: антигеннің мөлшерін таңдау, лейкоциттерді өсірудің ұзақтығы мен жағдайлары; реакцияны стандарттау қиыншылықтары (бақылауларды таңдау) және т.б.

Цитокиндерді анықтау. Иммундық жауап дамуының барлық кезеңдеріндегі иммундық реттеушілік процестерде цитокиндердің үлесін ескере отырып, иммундық жүйенің ақауларын диагностикалау үшін цитокиндерді анықтаудың тәжірибелік маңызы үлкен. Цитокиндер гемопоэзды, қабынуды, жүйе аралық өзара әсерлесуді реттейді. Негізгі цитокиндерге (иммундық реттеушілерге) интерлейкиндер және интерферондар жатады. Барлық жағдайларда цитокиндердің белгілі панелі зерттеледі. Қазіргі кезде ИФТ әдісімен барлық цитокиндерді анықтауға арналған сынама-жинақтары шығарылуда. Дайын сынама-жинақтар реакция жүргізу үшін қажетті заттарды қамтиды. Әдістің сезімталдығы – 1 нг/мл-ден 0,2 нг/мл-дейін.

Цитокиндерді анықтаудың иммундық қабілетті жасушаларды ұзақ өсіруге негізделген биологиялық әдістері негізінен зерттеу мақсаттарында қолданылады.

Жалпы профилді иммунологиялық зертханаларда цитокиндерді зерттеу кезінде негізгі екі мәселе шешіледі:

· Цитокиндердің (ИЛ-2, ИЛ-1, ИЛ-4) синтезделуіне қарай негізгі иммундық қабілетті жасушалардың (Т-, В-лимфоциттер, макрофаг) қызметін бағалау.

· Эффекторлық жасушаларға тәуелді белсенділіктің дәрежесін бағалау үшін цитокиндердің концентрациясын анықтау.

Иммунологиялық реактивтілікті бағалауда қосымша сынамалар ретінде ИЛ-1 (макрофаг қызметін), ИЛ-2 (Т-лимфоциттердің қызметін) анықтауды қолданған жөн.

ИФТ-ң бір түрі ELI-spot (ағыл. Spot - дақ) цитокиндерді өндіретін жасушаларды анықтау үшін арналған. Реакцияны визуализациялау мақсатында жоғары сезімтал «биотин + ферментпен таңбаланған стрептавидин» комплексі қолданылады.

ИЛ-2 цитокиндерінің концентрациясы лимфопролиферативті процестерде (гемобластоз) күрт жоғарылайды, ал әртүрлі иммунтапшылық жағдайларда (иммундық қабілетті жасушалар белсену қабілеті төмен) төмендейді.

Цитокиндерді зерттеу үшін ағын цитофлюориметрияның көп параметрлі сараптау мүмкіншіліктері де қолданылады. Стимуляторлармен белсендірілген иммундық қабілетті жасушаларда цитокиндердің экспрессиясын жасуша ішінде анықтауға арналған реагенттердің тобы алынды. Цитокиндерге қарсы әртүрлі флюорисцентті бояулармен бірге бір, екі және үш түсті антиденелердің болуы цитокиндік жағдайды анықтауға мүмкіндік береді.

Лейкоциттердің фагоциттік белсенділігін анықтау. Фагоциттеуші жасушалардың ішінде нейтрофил бірінші орынды иелейді, себебі күшті ферменттік аспапқа ие және жасушалар белсенген кезде аса жоғары жылдамдықпен метаболиздік қайта құру қасиеті бар. Нейтрофилдердің фагоциттік қызметі негізгі төрт кезеңді қамтиды:

1. Миграция немесе хемокинез.

2. Адгезия.

3. Объектті жұту.

4. Объектті қорыту.

Фагоцитоздың бұзылуы аталған әрбір қызметтің бұзылуымен байланысты болуы мүмкін.

Фагоциттің функционалдық белсенділігін бағалау мақсатында қолданылатын әдістің принциптерін жақсы түсіну үшін осы процестің механизмін қысқаша қарастырайық. Тыныш жағдайдағы нейтрофил оттегіні аз жұтады (митохондрилердің саны аз). Фагоцит спецификалық Ig Fc, С3в және бейспецификалық рецепторлар арқылы белсенеді. Фагоцит тек объектті қорытып, ыдыратқан кезде емес, оны адгезияландыру кезінде де белсенеді. Осы кезеңдер жүру барысында жасуша күшті метаболиздік қайта құрудан өтеді, нәтижесінде бактерицидті қасиеті бар көптеген белсенді заттар пайда болады. Бактерицидтіліктің оттегі тәуелді және оттегі тәуелсіз механизмдері бар. Оттегі тәуелсіз механимздерге фаголизосомалардың төмен рН (4,5-ке дейін), лизоцим, лактоферрин, катион ақуыздары жатады. Бірақ биоцидтік қызметтердің орталық орнын оттегі тәуелді механимздер иелейді. Жұту және қорыту процесінде глюкозаның тотығы және оттегіні қолдану процесі жоғарылайды. Кейінгі метаболиздік процестердің каскады қуаттың (жылу, химиялық белсенділіктің жоғарылауы, жарық кванттарының эмиссиясы немесе хемилюминесценция) бөлінуімен жүреді. Оттегі тәуелді механизмдердің арасында белсенді оттегінің метаболиттері және миелопероксидаза жүйесі өте маңызды болып табылады.

Белсенді оттегінің метаболиттеріне жатады:

- супер оттегілік анион – радикал- (О₂^-);

- сутек асқын тотығы (Н₂О₂);

- гидроксилді радикал (ОН);

- синглетті оттегі (О₂) және басқалар (липидтердің асқын тотықтың тотығу өнімдері, хлорамин).

Белсендірілген оттегі түрлерінің түзілуі супероттегілі анионмен ықпалдандырылады.

Белсендірілген нейтрофилдің метаболиздік қайта құрылу жылдамдығы, оттегінің қолдану қарқыны және оттегінің биологиялық белсенді түрлерінің көбеюі бұл процесті метаболиздік немесе респираторлық жарылыс деп атауға себеп болды.

Метаболизмдік жарылыстың байқалу дәрежесі фагоцит қызметінің толыққанды көрсеткіші болып табылады.

Оттегінің жұтылуы және қайта қалыптасқан оттегі өнімдерінің бөлінуі НАДФ-оксидаза (NADPh) мембраналық ферментінің белсенуінің және тойымсыздалған май қышқылдарының тотығуы нәтижесінде іске асады. Соңғы жағдайда бактерицидті қасиетке ие метаболиттер пайда болады: лейкотриендер, простагландиндер, тромбаксандар және т.б.

Нейтрофилдердің функционалдық қызметін бағалау үшін қолданылатын кез келген әдіс нейтрофил популяцияларының (полиморфты-ядролық лейкоциттер) алдын ала бөлінуін талап етеді. ПМЯЛ тығыздық градиенті әдісімен (немесе басқа әдіспен) гепаринделген қаннан (басқа антикоагулянттар жасушаның метаболизмін тежеуі мүмкін) бөлінеді. ПМЯЛ таза популяциясын алу үшін жұп градиентті қолдану мүмкін: 1,111 г/л және 1,077 г/л. Қанды алу мен жасушаларды бөлу аралығындағы уақыт 3 сағаттан аспауы керек.

Зертханалық жағдайда метаболиздік жарылыстың стимуляторы ретінде бактериялар (микроорганизмдердің штаммдары), опсонизацияланған зимозан, полистиролді бөльшектер, липополисахарид, продигиозан және басқалар қолданылады. Әдісті стандарттау және жалпы профилді зертхана жағдайларында жұмыс істеуді реттеу мақсатында стимулятор ретінде ИЛ-1 бір түрі болып саналатын форболмиристатацетатты (ФМА) қолдаған жөн.

Фагоцит қызметінің сапасын метаболиттерді сандық анықтау арқылы және метаболиздік жарылыстың белсенділігіне тең (эквивалентті) бөлінген қуаттың көлемі бойынша бағалауға болады. Хемилюминесценция принципі бойынша жұмыс істейтін қазіргі заманғы технологиялар белсенді нейтрофилдің хемилюменисценция белсенділігін өлшеуге мүмкіндік туғызады. Фагоциттердегі оттегі метаболиттері түзілуінің күшеюі және олардың нәтижесінен болған хемилюменисценция фагоциттің бактерицидтік (киллерлік) қасиеттерінің жоғарылауына байланысты.

Латексті бөлшектерді жұтуы бойынша фагоцитозды бағалау әдісі (латекс-тест). Инертті бөлшектер ретінде диаметрі 1,2-1,4 мкм меламиноформальдегидті латексті бөлшектер қолданылады.

Тығыздық градиентінде алынған нейтрофилдерге тең көлемде концентрациясы 50-75 мың/мкл латексті бөлшектер қосылады. Қоспа t=37⁰C инкубирленеді; дайындалған жағынды Романовский-Гимзе бойынша боялып, иммерсиямен микроскопталады. 100-200 нейтрофилдер саналады. Фагоцитарлық индекс – жалпы нейтрофилдердің ішінен латекс жұтқан нейтрофилдер саны (%) және фагоцитарлық сан – бір нейтрофилмен жұтылған бөлшектердің саны (орташа) есептеледі.

Реакция 96 ойықты планшетте жүргізіледі.

Сау адамдарда фагоцитарлық индекс 40-80%, фагоцитарлық сан - 2-9 шартты бірлікті құрайды.

Фагоциттердің метаболиздік жарылысын бағалау. Метаболиздік жарылысты бағалаудың бірнеше тәсілдері бар: полярография, тетразолий нитрокөгінің (ТНК-сынамасы) қалыптасуы, оттегі метаболиттерін анықтау, нейтрофилдерді хемилюминесценциялау. Зертханалық клиникалық иммунологияда кең қолданылатын әдістерді қарайық.

Тетразолий нитро-көгі сынамасы. Әдіс тетразолий нитрокөкігінің бояғышын белсендірілген нейтрофилде түзілетін оттегі радикалдарымен диформазанға дейін қайта келтіруге негізделеді. Диформазан қою көк немесе қара гранулдардарға ұқсас және олардың нейтрофилдер цитоплазмасындағы саны белсенділігіне қарай байланысты болады. ТНК-сынамасының қойылымы оңай. Стимуляциялау үшін латексті бөлшектер қолданылады.

Индексі ауруды мониторлауда және емдеуде қажет. Созылмалы процестерде, фагоцитоздың ақауларында индекс төмендейді, яғни ТНК қалыптастыру реакциясы метаболиздік процестердің жетіспеушілігі нәтижесінде төмендейді. Фагоцит белсенділігінің қалыпты жағдайында бұл индекс 0,5 болады.

Нейтрофилдердің хемилюминесценциялануы жоғары сезімтал әдіс. Фагоцитозды хемилюминесценциялау әдісі арқылы бағалау анализаторларда жасалады. Әдіс қарапайым, қолайлы, объективті, зертханалық зерттеулердің сандық әдістеріне қойылатын барлық талаптарына жауап береді.

Реакция жүргізу технологиясы мыналардан тұрады:

1. Нейтрофилдерді бөлу.

2. Нейтрофилдердің санын анықтау (жасушалардың абсолюттік саны).

3. Люминолдың жұмыс ерітіндісін дайындау.

4. Нейтрофилдер мен люминолдың қоспасын дайындау.

5. Спонтандық хемилюминесценциялануды анықтау.

6. Зертханада қолданылатын метаболизмдік жарылыс стимуляторларының біреуін қосу.

7. Белсендірілген хемилюминесценцияны өлшеу.

8. Нәтижелерді математикалық сараптау (стимуляциялау индексі және т.б.).

Реакцияны және оның нәтижелерін математикалық бағалаудың бірнеше тәсілдері бар. Бірақ жалпы профилді емдеу сауықтыру мекемелерінің зертханаларында стимуляциялану индексін анықтаумен жүргізілетін спонтандық хемилюминесценциялануды бағалау өте қолайлы әдіс болып табылады. Әдетте, сау адамдарда стимуляциялану индексі 5,0 құрайды (4 кесте).

4 кесте

В-лимфоциттердің және В-, Т-лимфоциттердің негізі субпопуляцияларының құрамы, шеткі қандағы нейтрофилдердің хемилюминесценциялық көрсеткіштері

Қазіргі кезде тұтас қандағы нейтрофилдерді хемилюминесценциялау әдісі (1:100 Хенкс ерітіндісімен араластыру) кең қолданылады. Бұл әдіс иммунологиялық зертханаларда нейтрофилдердің метаболизмін бағалау үшін және топтық тексеру кезінде осы реакцияның ақауларын анықтау мақсатында қолданылады. Хемилюминесценция бактериялық инфекцияларда, аллергиялық реакцияларда, дененің қызуында және басқа жағдайларда күрт жоғарылайды. Созылмалы ауруларда хемилюминесценция төмендейді.

Нейтрофилдерді хемилюминесценциялау әдісі диагностика, ауруларды болжау және емдеу нәтижелерін мониторлау үшін қолданылады.

Хемотаксисті бағалау әдісі иммунологиялық зертханаларда сирек қолданылады. Реакция хемоаттрактанттар жиынтығынан (эндотоксинмен немесе зимозанмен, төмен молекулалық пептидтермен және т.б. белсендірілген сары су) тұратын агарозды гелде жасалады. Фагоциттердің миграциялану қабілетін бағалау үшін жасушаларды бөлу кезінде антикоагулянт ретінде ЭДТА қолданған жөн.

Дата добавления: 2014-12-12 | Просмотры: 1374 | Нарушение авторских прав