Д.д Темір тапшылықты анемия себебі темір тапшылығы; Анемия сатысы: әртүрлі; Ретикулоцит саны арқалай болады; Эритроцит орташа көлемі - төмендеген; сары судағы темір - төмендеген, ЖСТБҚ - жоғарылайды, Ферритин - төиендеген, Сүйек кемігінде темір - жоқ
Созылмалы қабынулық аурулар, ісіктер. - себебі темірдің ретикуляциясының бұзылысы,; Анемия сатысы: кейде 90 нан жоғары; Ретикулоцит саны норма калыпты болады; Эритроцит орташа көлемі - төмендеген кейде қалыпты; сары судағы темір - төмендеген, ЖСТБҚ - жоғарылайды немесе норма, Ферритин - норма немесе төмендеген, Сүйек кемігінде темір - макрофагтарда болады
Талассемия - себебі глобин синтезі бұзылысы; Анемия сатысы: умеренная; Ретикулоцит саны жоғары болады; Эритроцит орташа көлемі - тез төмендеген; сары судағы темір - жоғарлаған, ЖСТБҚ - норма, Ферритин - норма, Сүйек кемігінде темір - бар
Порфирин алмасуының бұзылысы - себебі созылмалы қорғасынмен улану; Анемия сатысы: барлық; Ретикулоцит саны жоғары болады; Эритроцит орташа көлемі - қалыпты; сары судағы темір - жоғарлаған, ЖСТБҚ - төмендеген немесе норма, Ферритин - жоғары, Сүйек кемігінде темір - бар
4. Гипотрофия. Көбіне туа болған гипотрофия кездеседі, оның себебі анасының соматикалық және гинекологиялық аурулары, ата-анасының зиянды әдеттері "алкоголизм, темекі шегу”, өндірістік зияндылықтар болуы мүмкін. Жүре пайда пайда болған гипотрофияның негізгі себептері:
1. Алиментарлық фактор – Баланы дұрыс тамақтандырмау – керекті мөлшерден аз беру немесе тамақтың сапасының нашар болуы.
2. Инфекциялық фактор – баланың жиі ауыруы, әсіресе ас қорыту мүшелерінің ауруларында.
3. Баланың күтімінің нашарболуы.
4. Тұқым қуалаушылыққа бейімділік.
Клиникасы. Дене салмағының кему дәрежесіне байланысты гипотрофияның 3 дәрежесі бар:
1. І дәрежесі – салмағының мөлшерден кемдігі 10-20%, теріасты май қабаты қарнында аздап кеміген, тәбеті жаманемес, терісі сәл бозғылт. Терінің созылғыштығы төмен, психикалық дамуы жасына сәйкес. Бұл дәрежедегі гипотрофияны байқау қиын, сондықтан уақытында емделмей қалады.
2. ІІ дәрежесі – баланың салмағы мөлшерден 20-30% кем, теріасты майы қарнында және аяқ-қолдарында азайған, тәбеті төмендеген, терісі бозғылт, құрғақ, терісінің созылғыштығы төмен, баланың қорғаныс күштері төмендеген, психикалық дамуы қалыс қалған.
3. ІІІ дәрежесі – салмағының кемдігі 30%-тен артық, баланың бойы да мөлшерден 4-5 см-ге кем, теріасты май қабаты денесінде жоқ, бетінде азайған, терісі бозғылт, құрғақ, қабыршықтанған, терісінің созылғыштығы төмендеген, психикалық дамуы өте артта қалған.
Емі жәнекүтімі:
1. Гипотрофияның себебін тауып, оны жою.
2. Баланың күн тәртібін реттеу.
3. Гигиеналық күтім - терісін, шырышты қабықтарын, киім, төсек-орындарын таза ұстау, баланың бөлмесінің тазалығын сақтау.
4. Негізгі ем - диетотерапия.
Әдетте І дәрежелі гипотрофиялы балаларды емхана жағдайында емдейді. ІІ және ІІІ дәрежедегілерді ауруханада емдейді.
Медикаментозная терапия: витамины, ферменттере и анаболические препараттар. Витаминотерапия проводится детям на этапе выяснения толерантности к пище. Назначаются витамины В1, В6, С в лечебных дозах (две профилактические). На репарационном этапе подключают витамин А, никотиновую кислоту, витамины В12, В15. Обязательно назначается витамин Д. Каких-либо особенностей лечения и профилактики рахита у детей с гипотрофией нет.
Ферментотерапияможет назначаться на переходном этапе максимум на 4 недели. На первые две недели назначают абомин, полученный из слизистой оболочки телят и имеющий рН около 3, т. е. рН препарата приближено к рН желудка детей грудного возраста. Через 2 недели абомин заменяют на фестал, активность ферментов в этом препарате также подходит детям раннего возраста, кроме того, в фестале содержится целлюлаза, расщепляющая клетчатку.
5. Көкжөтел (лат. pertussіs) – жедел таралатын, көбінесе, 8 жасқа дейінгі балаларда болатын жұқпалы ауру. Аурудың қоздырғышы қысқа таяқша тәрізді бактерия (Bordetella pertussіs). 1906 ж. Көкжөтелді бельгиялық ғалым Ж. Борде (1870 – 1961) ашқан. Қоздырғыш бактериялар науқас бала жөтелгенде оның демі мен қақырығы арқылы тарап, сау балаға жұғады. Бактериялар баланың тыныс органдарында өсіп-өнеді. Ауру қоздырғышы сыртқы ортада төзімсіз, бірақ ол өте сирек те болса сырқат баланың тұтынған заттары (ойыншығы, ыдысы) арқылы жұғуы мүмкін. Көкжөтелмен бір рет ауырған бала қайталап ауырмайды, өйткені аурудан кейін организмде тұрақты иммунитет пайда болады. Аурудың білінбейтін (инкубациялық) кезеңі 2 – 15 (көбінесе, 5 – 7) күнге дейін созылады. Көкжөтел, әдетте, 6 – 7 аптаға созылады. Алғашқы кезде бала жөтеледі, мұрны бітіп ұйқысы қашады, дене қызуы 38,5 – 39°С-қа дейін көтеріліп, тамаққа тәбеті тартпайды. Бірте-бірте жөтелі күшейеді (әсіресе, түнге қарай), 2 – 3 аптада жөтел жиі ұстағанда бала булығып қысылады, қызарып-көгеріп, көзінен жас ағып, тілі аузына симай, кейде кіші дәретін де ұстай алмай қалады. Жөтел қақырық түскеннен кейін басылады. Бұл кезең 2 аптадан кейде 2 айға созылады. Содан кейін дерттің беті қайтып, тұншықпалы жөтел азая бастайды, бала 2 – 3 апта “жай” жөтеліп жүреді де, бірте-бірте аурудан айығады.
6. Аурудың алдын алу үшін балалар емханасында баланың 5 айлығынан 14 жасқа дейін мезгіл-мезгіл вакцина егеді, аурумен жақын араласқан 7 жасқа дейінгі балаларды басқалардан оқшаулап (2 аптаға, ал егер сырқатпен бірге тұрған болса – 25 күнге дейін) карантин жариялайды. Ауру баланы қалалық көлікпен алып жүруге болмайды. Көкжөтелді жоғары қысымды таза ауамен (баротерапия) емдейді. Науқас балаға витамині мол құнарлы тамақ ішкізу қажет
Емі: Антибиотиктер жөтел ауыруы үстамастан бұрын, көкжөтелдің алғашқы сатысында ғана көмектеседі. Эритромицин немесе ампициллин беріңіз. Хлорлы амфеникол да көмектеседі, бірақ ол қауіпті. Ауырудың алғашқы белгілері бойынша сәбилерді 6 айға дейін емдеу өте қажет.
Аса ауыр жағдайларда, әсіресе бала үйықтай алмаса немесе конвульсия (қалшылдау) болған кезде кекжөтелге фенобарбитал көмектесе алады.
Егер баланың жетелден соң тынысы тоқтап қалса, онда баланың басын төмен қаратып саусағыңызбен аузындағы шырышты алып тәстаңыз, содан кейін алақаныңызбен арқасынан қағыңыз.
Салмағын жоғалтпауы үшін және тамаққа жарымай қалуын болдырмау үшін баланың құнарлы тамақтануын қадағалаңыз. Бала ішіндегіні құсып тастағаннан кейін оны бірден тамақтандырыңыз.