АкушерствоАнатомияАнестезиологияВакцинопрофилактикаВалеологияВетеринарияГигиенаЗаболеванияИммунологияКардиологияНеврологияНефрологияОнкологияОториноларингологияОфтальмологияПаразитологияПедиатрияПервая помощьПсихиатрияПульмонологияРеанимацияРевматологияСтоматологияТерапияТоксикологияТравматологияУрологияФармакологияФармацевтикаФизиотерапияФтизиатрияХирургияЭндокринологияЭпидемиология

Жіктелуі (Г.Н.Красовский бойынша) 48 страница

Босанудан кейінгі палаталарды 2-4 төсектік етіп жасайды. Палаталарды толтыруда, босанған әйелдердің түсуі мен шығуы бір күнде болатындай етіп ұйымдастырады, бұл, бөлмеге жалпы санитарлық өңдеу жүргізуді жеңілдетеді және АІИ таралу мүмкіншілігін болдырмайды. Жаңа туған балаларға арналған палаталарды оқшау бөлігінде, 20 төсекке есептеп орналастырады, оған кіреберісте арнайы бөлмеде кезекші медбике посты орналасады. Сонымен қатар, жаңа туған балаларды кішірек палаталарда анасымен бірге жатқызу немесе 3-4 жаңа туған балаларды аналарының палаталарының арасындағы бөлек палатада орналастыру түрлерін де қолданады. Мұндай орналастыру, балаларды күтуге қолайлырақ жағдай туғызады.

Шала туған балаларды 1-2 төсектік бокстарға немесе жартылай бокстарға жатқызады. 8 төсекке бір постық медбике қызмет көрсетеді.

Обсервациялық бөлімнің төсек саны, физиологиялық бөлімге қарағанда, аздау. Мұндағы төсек саны, акушерлік төсектердің жалпы санының 20-25% құрайды. Босанғаннан кейінгі палаталарды, бокстар немесе жартылай бокстар түрінде 1 немесе 2 төсектік етіп ұйымдастырады.

Перзентханаларда асептика талаптары қатал сақталуы керек, себебі, анаға да, және жана туған балаға да инфекция жұғу қаупі жоғары.Акушерлік бөлімдердегібосану залдарының, оперблоктың жоспарланауына және санитарлық режимін ұйымдастыруға қойылатын гигиеналық талаптар, хирургиялық бөлімдердің операциялық блоктарына қойылатын талаптарға ұқсас. Қолайлы жағдайларда, жас босанған әйелдерді жаңа туған балаларымен босану үйлерінен ертерек шығару дұрыс болып шықты, ол АІИ-мен аурушаңдықты төмендетуге мүмкіндік берді. Перзентхана жылына бір рет дезинфекция жасау үшін жоспарлы түрде жабылуы тиіс.

5.3. Балалар бөлімі.

Балалар бөлімін немесе балалар ауруханасын жоспарлаудың, бірнеше себептерге байланысты, өз ерекшеліктері бар. Бәрінен бұрын, жұқпалы аурулардың жиілігіне және балалар жасында оларды жұқтыру мүмкіншілігі жоғары болуына байланысты, балалар бөлімін үлкендердің бөлімінен мүмкіндігінше максималды оқшаулау және стационарға түсуі мен ол жерде болуы кезінде, аурухана ішінде инфекцияны жұқтырудың алдын алуға мүмкіндік беретін шаралар қамтамасыз етілуі керек.

Осыған байланысты, сиымдылығы 60 төсектен артық балалар бөлімі,өз алдына көлік кіретін жолдары және өзінің жеке қабылдау бөлімі бар, бөлек корпустарда орналасады. Балалар бөлімін үлкендерге арналған бөлімі бар аурухана ғимаратында орналастырған кезде, оның құрамында өз алдына жеке қабылдайтын-шығаратын бөлімін ұйымдастырып, ғимараттың бірінші қабатында орналастырады. Қабылдау бөлімінің ерекшелігі, балаларды қабылдайтын-қарайтын бокстарда қабылдайды, бокстардың саны бөлімдегі барлық төсек орнының 3% кем болмауы тиіс. Егер, балада жұқпалы ауруға күдік болса немесе диагнозы белгісіз болса, мұндай балаларды жұқпалы аурулар ауруханасындағыға ұқсас боксталған диагностикалық бөлімдерге жатқызады.

Бөлімнің өзінің жоспарлануы, карантин орнатқан жағдайда, әрбір палата секциясы толығымен оқшауланып, өз алдына жұмыс істей алатындай болуы тиіс.

Сондықтан, балалар бөлімінің әрбір секциясы өтпелі емес және барлық қажетті бөлмелер жиынтығы болуы керек. Қосымша бөлмелері (асхана, буфет, ойын бөлмелері, т.б.) екі секцияға жалпы болмауы керек.

Әрбір секцияда палаталардан басқа, 2 бокс немесе 1 төсектік жартылай бокс және жұқпалы ауруларға күдікті балаларды орналастыруға арналған 1 төсектік екі палата болуы керек. 1жасқа дейінгі балаларға арналған секциялар 24 төсектен тұрады, олардың әрбір 8 төсегіне бір, кезекші медбике тағайындалады. Бір жасқа дейінгі балалардың палатасы 2 төсектен артық болмауы тиіс.1 жастан асқан балалардың секциясында 30 төсек қарастырылады, палатада 4 төсектен. Артық болмауы керек, 1 төсекке есептелген ауданы -6 м². Төсектерді палатада үлкендердің бөлімдеріндегідей етіп орналастырады. Ауалы-тамшылы инфекциялардан қорғау үшін, төсектердің арасына алмалы-салмалы шыныдан жасалған қалқан қойылады.

Стационарға жатқызылатын емшек еметін және ясли жасындағы балалар, анасының күтімінсіз бола алмайды, соған байланысты басқа бөлімдерден айырмашылығы, мұнда аналары үшін бөлек бөлмелер қарастырылады. Аналарының күндізгі уақытта болуына арналған бөлмелерінің ауданы 7,5 м², тәулік бойы болуына арналған бөлмелерінің ауданы – 9,5 м²болуы тиіс.

Балалар бөлімінің өзіне тән ерекшелігі- жылытылатын верандалар, сондай-ақ, мектеп және мектепке дейінгі жастағы балалардың сабақ өтуіне, ойнауларына арналған арнайы бөлмелерінің болуы.

Терезелерінің қолайлы бағытталуы – оңтүстік, балалар бөлімінің 3 жасқа дейінгі балаларға арналған палаталарының және барлық балалар бөліміндегі ойнауға арналған бөлмелерінің терезесі батысқа бағытталмауы керек, себебі, бөлмені өте қыздырып жібереді. Палата секцияларындағы микроклимат параметрлері мен ауа алмасуын ұйымдастыру жоғарыда айтылды.

1 жасқа дейінгі балалар палатасының және сүт тағамдары бөлмелерінің ауасын зарарсыздандыру үшін, әрбір жуып- жинаудан кейін бактерицидтік шамдардың сәулесімен өңдейді.

5.4.Емхана бөлімі. Емханалар және амбулатория түріндегі басқа да мекемелер, негізінен, күту орындарынан, дәрігерлік мен емдеу-диагностикалық кабинеттерден тұрады. Емхананың негізгі кіретін есігі, әдетте, тіркеу орнымен және киім шешетін орнымен тікелей байланысқан вестибюльге апарады. Кезек күтуге арналған үлкен залдар ұйымдастыруды, әр түрлі сырқаттары бар науқастар бір-бірімен қарым-қатынаста болуына әкеп соғатындықтан, дұрыс деп санамайды. Орталықтандырылмаған құрылыс жүйесінде, кезек күтетін орын ретінде ені 3,2 м дейін ұлғайтылған дәліздерді пайдаланады. Олар жақсы жарықтандырылуы және желдетілуі тиіс. Фтизиатрия, тері-венерология, гинекология және рентген кабинеттерінің кезек күту орындарын бөлек ұйымдастырған дұрыс. Емхананың жұмысын дұрыс ұйымдастыру науқастардың көп жиналуын болдырмайды. Рентген кабинеттерінің жұмысын туберкулезбен ауыратын және осы ауруға күдікті науқастарды бөлек уақытта қабылдайтын етіп ұйымдастыру қажет.

Дәрігерлер кабинетінің ауданы 12 м², ал мамандандырылған болса - 15-18 м². Кабинеттерінің терезесі, шулы көше жаққа қарамауы керек, олардың бағытталуы нормаланбайды,бірақ солтүстікке қарай болғаны дұрыс.

Балалар бөлімі үлкендер бөлімінен толық оқшауланады.Оған «фильтр-бокс» арқылы кіреді, бұл жерде медбике баланың ата-анасымен сұхбат жүргізеді, баланың температурасын өлшейді, терісін және шырышты қабықшасын тексереді. Жұқпалы ауруларға күдікті балаларды көшеге шығатын бөлек есігі бар, ауруды қарайтын боксқа жібереді. Күту орындары орталықтандырылмаған жүйедегідей ұйымдастырылады. Балалар бөлімдерінде ер балалар мен қыз балаларға арналған дәретханалардан басқа, лас заттар төгетін унитазы бар және кішкентай балаларға арналған түбек бөлмесі болуы тиіс.

Радиологиялық бөлімдер (XI тарау).

6. Ауруханалардағы қорғану режимін ұйымдастыру.

Емдеу мекемелеріндегі қорғану режимі, науқастардың ауруханада болуы үшін қолайлы гигиеналық жағдайлар жасаумен қамтамасыз етіледі:

· Аурудың жасына, сырқатына, жалпы жағдайына және т.б байланысты қолайлы микроклимат жасаумен;

· Ауа ортасының сапасын жақсы етумен;

· Бөлмеде жеткілікті инсоляция табиғи және жасанды жарық деңгейін жасаумен;

· Таза химиялық және биологиялық ластаушы заттар жоқ ауамен,бөлменің жақсы санитарлық жағдайымен;

· Әр түрлі тітіркендіргіштердің (шуды, психологиялық факторларды және т.б.) жоюмен немесе әсер ету қарқындылығын төмендетумен;

· Тыныш және қолайлы, эстетикалық жағынан ұнамды жағдай жасаумен;

· Таза ауада, көкжелектер зонасында болуымен;

· Рационалды және қауіпсіз тамақтану ұйымдастырумен;

· Аурухана ішінде инфекция жұғу мүмкіншілігін төмендетумен;

Емдеу мекемелерінің өз жұмысын қалыпты атқаратынын сипаттайтын осы жағдайларды ұйымдастыру, көбінде аурухананың техникалық және санитарлық-техникалық жабдықталуына: жарықтандырылуына, жылытылуына, ауа алмасуына, кондиционерлеуге, сумен қамтамасыз етілуіне, канализацияға, қалдықтарды жоюға және т.б. байланысты болып келеді.

Жарықтану туралы жоғарыда айтылды. Ауруханаларды жылыту үшін негізінен, орталықтандырылған сумен жылыту жүйесі қолданылады. Жылу тасымалдаушы ретінде тек қана су қолдануға рұқсат етіледі, басқа сұйықтарды қолдануға тыйым салынады. Қыздыратын құрал қызметін бөлменің сыртқы қабырғасында, терезелердің астында орнатылған радиаторлар (конвекциялық жылыту) немесе бетон панельдер (сәулелік жылыту) атқарады. Қыздыратын құралдың температурасы 85ºС аспауы керек. Ауаның қызуы біркелкі қамтамасыз етіліп және зиянды заттармен ластанбауы керек. Панельді жылыту операция және реанимация залдарында, операция залының алдындағы, наркоздық, әйелдер босанатын бөлмелерде, күйік ауруларымен және иммунитеті төмен науқастарға арналған палаталарда және басқаларда орнатылады. Панельді жылыту аурулардың ағзасынан сәулелену арқылы қоршаған ортаға жылу берілуінің азаюына, ауаның төменірек температурасы кезінде қолайлы жылу жағдайын қамтамасыз етуге мүмкіндік береді. Мысалы, операциялық столда жартылай киімсіз жатқан науқас бөлменің суық қабырғасымен терезесіне сәулелендіру арқылы жылу береді. Егер, панельдік-сәулелену жолымен жылытылатын болса, бөлменің жылы қабырғалары, мұндай жылу жоғалту түріне кедергі жасайды және бөлмедегі ауаның температурасын жоғарылатудың қажеті болмайды, оның жоғары мәні, науқас пен медицина қызметкеріне қолайсыз әсер етуі мүмкін.

Ауруханаларда желдетуді қолайлы микроклимат жағдайын және бөлме ауасының бактериалдық, химиялық ластану деңгейін төмендету мақсатында қолданады. Аурухана ғимараттары, жұқпалы аурулар бөлімінен басқасы, механикалық қоздырғышы бар желдету түрімен жабдықталады, мұнда ауа әрбір қабатқа, секцияға және басқа бөлмелерге өз алдына бөлек механикалық қоздырғышы бар, енбелі желдету жүйелерімен беріледі, ал сормалы желдету гравитациялық қоздырғышы бар, өз алдына жеке каналдармен іске асырылады. Енбелі-сормалы желдету, ауа райының жағдайына байланыссыз бөлмелерде ұйымдастырылған ауа алмасуын қамтамасыз етеді.

Операциялық залдан басқа барлық бөлмелерде, жасанды желдету түрінен басқа, терезелер, желкөздер, фрамугалар арқылы қамтамасыз етілетін табиғи желдету түрі де болуы тиіс. 1 адамға есептелген, енетін ауаның көлемі сағатына 80 м³.болуы қажет.

Ауа алмасуын ұйымдастыру кезінде «лас» бөлмелерден «таза» бөлмелерге қарай ауа ағынын болдырмау керек. Ластанған ауа баспалдақ-лифт жүйесінен палата секцияларына ену мүмкіншілігін болдырмау үшін, олардың арасындағы бейтарап зонада, ауа қысымы қамтамасыз етілуі тиіс, ал палата секциясына кіретін жері өз алдына, жасанды ауаны сорып әкететін желдеткіші бар шлюзбен жабдықталған. Ауа қысымы бар шлюз операциялық блоктың алдына да орнатылады. Операциялық залдың өзінде де, ауа қысымы жасалады, яғни ауа ағымы операциялық бөлмеден қасындағы бөлмелерге, одан дәлізге қарай жүреді.

Ауаны кондиционерлеудің маңызы өте зор, ол операциялық, наркоздық, әйелдер босанатын бөлмелерде, операциядан кейінгі палаталарда, қарқынды емдеу палаталарында, реанимация залында, терісінде күйігі бар науқастардың палатасында, жаңа туған, шала туған және жарақат алған балалар палаталарында қарастырылады. Кондиционерлеу арқылы берілетін ауа бактерицидтік фильтрлерде тазартылуы тиіс, ал ауа алмасу есесі жоғары болуы керек (10.2.-кесте).

Жаз уақыттарында ауаны кондиционерлеу, жылы және ыстық климаттық аудандарда қажет, өйткені, бөлменің қатты қызуы науқастарға қолайсыз әсер етуімен бірге аурудың ағымын нашарлатып, сырқатынан тез айығып кетуіне кедергі болады. Шала туған балалардың палатасындағы ауаны кондиционерлеу, олардың дене массасының жақсы қосылуына, аурушаңдығының, өлім-жітімінің төмендеуіне ықпал етеді. Кондиционерленген ауаны операциядан кейінгі палаталарға операция жасағаннан соң, бірінші күндері беру, науқастардың операциядан кейінгі кезеңінің жақсы өтуіне оң әсер етеді. Ауасы кондиционерленетін бөлмелерде реттелетін температура (18-25°С), 55-60% салыстырмалы ылғалдылығы, 0,15 м/сек.-тан аспайтын ауаның қозғалу жылдамдығы қамтамасыз етілуі тиіс.

Механикалық қоздырғышы бар желдету түрін рентгенологиялық, физиотерапиялық кабинеттерде, сумен емдейтін, кір жуатын бөлмелерде, ас блоктарында, патологиялық-анатомиялық бөлімдерде ұйымдастыру міндетті түрде болып табылады.

Операциялық, әйелдер босанатын залдардың, қарқынды емдеу, реанимация палаталарының, ем-шара және аурухананың басқа бөлмелерінің ауасындағы, азот оксидтері, диоксидтері сияқты химиялық заттардың, ампициллиннің, бензилпенициллиннің, оксациллиннің, стрептомициннің, тетрациклиннің, аминазиннің, аммиактың, бензолдың, диэтил эфирінің, озонның, сынаптың, қорғасынның, фторотанның, формальдегидтің және басқалардың мөлшері бақылауға алынады. Олардың концентрациясы ШРЕК-тен аспауы керек.

Барлық жаңадан салынып жатқан және жұмыс істеп тұрған ауруханалар, су тасымалдайтын құбырлармен, канализациямен, ыстық сумен жабдықталуы қажет. Апат жағдайлары болуын алдын ала ойлап, ерекше санитарлық-гигиеналық және эпидемияға қарсы тәртіпті қажет ететін бөлмелерде, суды қыздыру үшін электрлік құрылғылар орнатылады. Сумен қамтамасыз ету көзі ретінде артезиан ұңғысын немесе басқа дебиті жеткілікті жер асты су көзін пайдаланады.

Ауруханалардан шыққан ағынды суларды зарарсыздандыруға және жоюға айрықша көңіл бөлінуі қажет, себебі, суаттардың ауруханалардан шыққан ағынды сумен ластануы, халық арасында эпидемиялық өршулерге әкеп соққаны туралы көп жағдайлар жазылған.

Жұқпалы аурулар бөлімі жоқ, соматикалық ауруханалардың ағынды суларын алдын ала өңдеусіз қалалық канализацияға жіберуге болады. Жалпы канализациясы жоқ елді мекендерде, ауруханалар салу кезінде ағынды суларды механикалық (тұндырғыш) және биологиялық (биосүзгілер) тазартудан өткізгеннен кейін, хлорлау арқылы зарарсыздандыратын, жергілікті тазарту құрылыстарын алдын ала қарастыру керек. Егер аурухана шағын болса, ағынды суларды жер астындағы сүзу алаңдарында тазартқан дұрыс.

Эпидемиялық тұрғыдан қауіптілеуі, жұқпалы аурулар бөлімінің (ауруханасының) ағынды сулары. Осыған байланысты, ішек инфекциясы бар науқастардың биосубстраттарын жалпы ауруханалық канализацияға ағызу алдында дәрет ыдысында дезинфекциялайды. Бірақ, аурулардың шығарындыларын орталықтандырмай, жеке-жеке зарарсыздандыру, барлық жағдайда тиімді бола бермейді, себебі, ол қызметкердің жұмысты жауапкершілікпен орындауына байланысты. Аурудың қоздырғыштары тек қана адамдардың шығарындыларымен түспейді, сонымен қатар, олар қол жуғыштардан, ванналардан, душтардан және басқалардан шыққан ағынды сулардың құрамында да кездеседі. Сондықтан, жұқпалы аурулар ауруханасының ағынды суларын орталықтандырылған түрде аурухана жанындағы жергілікті тазарту құрылыстарында зарарсыздандырады. Аурухананың қатты қалдықтары өте қауіпті. Тәулігіне бір төсекке есептегенде, орта есеппен 0,8-0,9 кг қалдықтар жиналады. Аурухана қалдықтарын эпидемиологиялық, токсикологиялық және радиациялық қауіпсіздік дәрежесі бойынша 5 классқа бөледі, осыған байланысты оларды жинау, уақытша сақтау, әкету және залалсыздандыру сұрақтары шешіледі.

А класына жататын қалдықтар, қауіпті емес, өйткені олар биологиялық сұйықтармен, науқастардың шығарындыларымен және жұқпалы аурулары бар адамдармен байланыста болмайды. Бұл жұқпалы аурулар, тері-венерологиялық, және фтизиатриялық бөлімдерден басқа, барлық бөлімдерден шыққан тағам қалдықтары, улы емес қалдықтар, сыпырындылар, құрылыстың жарамсыз қалдықтары, қағаз және басқалар. Оларды қақпағы бар қоқыс жинағыштарға жинап, босағаннан кейін, жуып, дезинфекция жасайды.

Аурухананың ауласындағы қоқыс тастауыштар мен урналардағы қоқыстарды күн сайын, қатты тұрмыстық қалдықтарға полигондарда, әдетте, қолданылатын әдістермен залалсыздандырады.

Б класына жататын қалдықтар, потенциалды инфекцияланған болып табылады. Бұған жұқпалы аурулар бөлімінің барлық қалдықтары, оның ішінде тағам қалдықтары, патанатомиялық қалдықтар, аурулардың шығарындыларымен, қанымен ластанған материалдар мен құрал-жабдықтар, операция жасаған уақытта алып тастаған мүшелер мен тіндер және басқалар жатады.

В класына аса қауіпті инфекциялармен ауыратын аурулармен жанасуда болған материалдар, жоғары патогенді микроағзалармен жұмыс істейтін зертхананың қалдықтары, туберкулездік және микологиялық бөлімдердің қалдықтары жатады. Б және В классына жататын қалдықтарды алдымен зарарсыздандырады, содан соң бір рет қолданатын герметикалық буып-түйетін ыдысқа салып, аурухана аумағында орналасқан қоқыс жағатын пештерде немесе үлкен орталықтандырылған – қоқыс жағатын зауыттарда және қалалық крематорияларда жағып жібереді. Г класына жататын қалдықтар – бұл, мерзімі өтіп кеткен дәрілік заттар, дәрілік және диагностикалық препараттардың қалдықтары, цитостатиктер, аспаптар мен жабдықтар және т.б. Оларды бір рет қолданатын ыдыстарға салып, талаптарға сәйкес залалсыздандырады. Д класына белсендік қалдықтар жатады, оларды жинау, сақтау, жою және көму санитарлық ережелерге сәйкес жүргізіледі.

ХІ- ТАРАУ. ЕҢБЕК ГИГИЕНАСЫ

1. Өндірістік факторлар туралы түсінік. Кәсіптік зияндылықтар және адам денсаулығы. Еңбек жағдайының жіктелуі.

Еңбек үрдісінде адам өндірістік үрдіс технологиясының ерекшеліктерімен, микроклимат жағдайларымен, орындалатын еңбек іс әрекеттерінің сипатымен байланысты әр түрлі факторлардың әсеріне ұшырайды. Бұл факторлардың көпшілігі өздеріне тән патологияның – кәсіби аурулардың - дамуына себеп болуы, сонымен қатар, этиологиясы кәсібі емес аурулардың ағымын ауырлатуы немесе олардың пайда болуының қауіп-қатер факторы болуы, адам ағзасының қарсылық күшін төмендетуі, ұрпақтарының денсаулығына қолайсыз әсер етуі мүмкін.

Еңбек іс әрекетінің адам ағзасына тигізетін теріс салдарының алдын алудың ғылыми негіздерін және практикалық шараларын дайындаумен еңбек гигиенасы айналысады. Ол өндірістік орта мен еңбек үрдісінің факторларын, олардың адам денсаулығына әсерін зерттейді және алынған ғылыми мәліметтер негізінде жұмысшылардың денсаулығын сақтау, кәсіптік аурулардың алдын алу, сонымен бірге, жұмысшылардың кәсіптік емес ауруларының өршуі мен олардың асқынуының алдын алу мақсатында еңбек жағдайын жақсарту жөнінде шаралар дайындайды.

Өндірістік орта деп, адамның өндірістегі еңбек әрекеттері жүзеге асырылатын ортаны түсінеді. Адамға өндірістік орта өндірістік үрдіс факторлары, табиғи-климаттық (ықшам климаттық) факторлар, сонымен қатар, еңбектің жалпы санитарлық жағдайларымен байланысты (рационалды емес және жеткіліксіз жарықтандыру, қанағаттанарлықсыз тұрмыстық жағдайлар, жоспарлау және т.б.) факторлары арқылы әсер етеді.

Өндірістік үрдіс факторлары - бұл өндірістік үрдіс технологиясына, қолданылатын жабдықтарға, қондырғыларға байланысты факторлар. Мысалы, антибиотиктер өндірісінде технологиялық үрдіс бірнеше кезеңдерден тұрады. Басында ферментерлерде, содан кейін инокуляторларда тұрақты температурада антибиотиктердің продуценттерін – микроскопиялық саңырауқұлақтарды, бактерияларды өсіреді. Олар түзген антибиотиктер дақылдық (культуральная) сұйыққа өтеді, сұйықты ашық сүзгі-сыққышта (фильтр-пресстерде) мицелий мен балласт заттардан тазартады. Содан кейін, одан антибиотикті бөліп алады да әр түрлі еріткіштердің көмегімен немесе ион алмастыру әдісімен тазартады. Алынған өнім буландырып-кептіретін агрегаттарда кептіріледі, содан кейін стерильді флакондарға өлшеніп салынады немесе таблеткаланады.

Технологиялық үрдіс өндірістік бөлмелердің ауасына тірі микроағзалардың - антибиотик продуценттерінің (биологиялық фактор), антибиотик шаңының, антибиотиктерді экстракциялауда қолданылатын заттардың булары мен газдарының (химиялық фактор) бөлінуімен жүреді. Жұмысшылардың терісі мен арнайы киімдері дақылдық сұйықпен (биологиялық + химиялық фактор) және антибиотиктердің нативті ерітіндісімен (химиялық фактор) ластануы мүмкін. Сонымен қатар, дайындық, кептіру және ферментация бөлімдерінде істейтін жұмысшылар ферментерлерден және кептіру агрегаттарынан бөлінетін артық жылу әсеріне де (физикалық фактор) ұшырауы мүмкін.

Сонымен, мысалда келтірілгендей, өндірістік үрдіс факторларының табиғаты химиялық, физикалық және биологиялық болуы мүмкін. Олар барлық өндірістерде кездеседі, бірақ олардың құрамы өндіріс сипатына байланысты болады. Физикалық факторларға шу, ультрадыбыс, инфрадыбыс, діріл, иондаушы емес және иондаушы электромагниттік сәулелену, барометрлік қысым, ауаның температурасы, ылғалдығы, ауаның қозғалу жылдамдығы, жылу радиациясы, жарық деңгейі және басқалар жатады.

Химиялық факторлар өте көп, оларға шикізат түрінде қолданылатын немесе технологиялық үрдіс барысында түзілетін аралық не болмаса ақырғы өнімдер болып табылатын бейорганикалық та, органикалық та қосылыстар жатады. Химиялық факторларға сондай-ақ химиялық синтез жолымен алынатын, және/немесе бақылануы үшін химиялық талдау әдістері қолданылатын табиғаты биологиялық заттар да (антибиотиктер, дәрумендер, гормондар, ферменттер, белокты заттар) жатқызады. Биологиялық факторлар тобына жұқпалы және паразиттік аурулардың қоздырғыштары (бактериялар, вирустар, микроскопиялық саңырауқұлақтар, қарапайымдылар, гельминттер), микроағзалар-продуценттер, микробтық препараттарда болатын тірі микроағзалар мен споралар кіреді.

Дата добавления: 2016-03-26 | Просмотры: 916 | Нарушение авторских прав